Μέχρι σήμερα αποτελούσε μυστήριο γιατί οι άνθρωποι πεθαίνουν κοντά στην ηλικία των 80 ετών, ενώ άλλα θηλαστικά ζουν πολύ λιγότερα ή πολλά περισσότερα χρόνια.

Σύμφωνα με νέα μελέτη, άνθρωποι και ζώα φεύγουν από τη ζωή αφότου συγκεντρώσουν παρόμοιο αριθμό μεταλλάξεων στο γενετικό υλικό (DNA) τους. Κάτι που υποδηλώνει ότι η ταχύτητα με την οποία παρουσιάζονται τα σφάλματα στο DNA, αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τον προσδιορισμό της διάρκειας ζωής ενός είδους.

Οπως γράφει η βρετανική Telegraph, υπάρχουν τεράστιες αποκλίσεις στη διάρκεια ζωής των θηλαστικών του ζωικού βασιλείου, από τους αρουραίους της Νότιας Ασίας που ζουν μόλις έξι μήνες, μέχρι τις φάλαινες της Γροιλανδίας, οι οποίες έχουν μέσο όρο ζωής 200 χρόνια!

Παλαιότερα οι επιστήμονες εκτιμούσαν ότι ο χρόνος ζωής εξαρτάται από το μέγεθος ενός ζώου, δηλαδή ότι τα μικρά θηλαστικά ζουν λιγότερο, επειδή ακριβώς έχουν πολύ γρήγορο μεταβολισμό και όλα συμβαίνουν σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα στη ζωή τους.

Για παράδειγμα, οι σκύλοι έχουν εγκυμοσύνη που διαρκεί περίπου δύο μήνες, η ίδια διαδικασία στους ανθρώπους είναι εννέα μήνες, ενώ στους ελέφαντες σχεδόν δύο χρόνια. Τα σκυλιά ενηλικιώνονται βιολογικά σε ένα χρόνο, οι άνθρωποι σε περίπου 15 και οι ελέφαντες μετά από τρία χρόνια.

Στο ίδιο πλαίσιο, ο καρκίνος σε έναν σκύλο θα εξελιχθεί μέσα σε μερικούς μήνες, ενώ σε έναν άνθρωπο μπορεί να χρειαστούν και χρόνια.

Ωστόσο, μία νέα μελέτη που έγινε από ειδικούς στο Ινστιτούτο Wellcome Sanger του Κέιμπριτζ, δείχνει ότι η ταχύτητα των γενετικών σφαλμάτων θα μπορούσε να είναι το κλειδί για τον χρόνο επιβίωσης, με τα θηλαστικά που ζουν περισσότερα χρόνια, να έχουν πιο βραδύτερο ρυθμό μεταλλάξεων στο DNA τους, ανεξάρτητα από το μέγεθος τους.

Η νέα ανακάλυψη μπορεί πλέον να απαντήσει και στο ερώτημα γιατί ένας αρουραίος μόλις 60 εκατοστών, μπορεί να ζήσει περίπου 25 χρόνια, δηλαδή όση είναι η μέση διάρκεια ζωής μιας καμηλοπάρδαλης.

Μάλιστα, όταν οι επιστήμονες έλεγξαν τα ποσοστά των μεταλλάξεων στα δύο ζώα, φάνηκε ότι οι αρουραίοι της Νοτίου Ασίας είχαν 93 νέες παραλλαγές τον χρόνο και οι καμηλοπαρδάλεις 99! Σε αντίθεση, τα κοινά ποντίκια υφίστανται 796 μεταλλάξεις τον χρόνο και ζουν μόνο για 3,7 χρόνια. Η μέση διάρκεια ζωής του ανθρώπου είναι 83,6 χρόνια και ο μέσος όρος μεταλλάξεων τον χρόνο είναι μόλις 47.

Γενετικές αλλαγές, γνωστές και ως σωματικές μεταλλάξεις, συμβαίνουν ως φυσιολογική διαδικασία σε όλα τα κύτταρα και είναι σε μεγάλο βαθμό ακίνδυνες. Ωστόσο, μερικές μπορεί να μετατρέψουν ένα κύτταρο από υγιές σε καρκινικό και έτσι να ξεκινήσει την πορεία του προς την εξέλιξη της νόσου.

«Ηταν πολύ σημαντική η διαπίστωση ότι ο ρυθμός των μεταλλάξεων, σχετίζεται άμεσα με το προσδόκιμο επιβίωσης σε οποιοδήποτε θηλαστικό. Η πιο συναρπαστική πτυχή της εν λόγω μελέτης όμως, είναι η διαπίστωση ότι η διάρκεια ζωής είναι αντιστρόφως ανάλογη με το ποσοστό της σωματικής μετάλλαξης, η οποία ενδέχεται να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και στη διαδικασία της γήρανσης», εξηγεί ο δρ Αλεξ Κάγκαν, ερευνητής στο τμήμα Εξελικτικής Διεργασίας Σωματικού Ιστού στο Ινστιτούτο Wellcome Sanger και βασικός συγγραφέας της μελέτης.

Για να καταλήξουν σε αυτά τα συμπεράσματα οι ειδικοί, ανέλυσαν γενετικά λάθη στα βλαστοκύτταρα εντέρου 16 ειδών θηλαστικών. Αυτό που διαπίστωσαν ήταν ότι, όσο μεγαλύτερη είναι η διάρκεια ζωής ενός είδους, τόσο πιο αργός είναι και ο ρυθμός με τον οποίο δημιουργούνται νέες μεταλλάξεις.

Ο μέσος αριθμός μεταλλάξεων στο τέλος της διάρκειας ζωής μεταξύ των ειδών, ήταν περίπου 3.200, κάτι που σημαίνει ότι δημιουργείται ένας βασικός όγκος σφαλμάτων στο γενετικό μας υλικό, και από εκεί και πέρα ο οργανισμός δεν δύναται να λειτουργήσει σωστά.

Περίπλοκη διαδικασία η γήρανση

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η μελέτη τους ανοίγει την πόρτα στην κατανόηση της διαδικασίας της γήρανσης και του αναπόφευκτου χρόνου του θανάτου.

«Η γήρανση είναι μία πολύπλοκη διαδικασία και το αποτέλεσμα πολλαπλών μορφών μοριακών σφαλμάτων στα κύτταρα και τους ιστούς μας», δήλωσε ο δρ Ινιγκο Μαρτινκορένα, υπεύθυνος της μελέτης.

«Από το 1950 γνωρίζουμε ότι οι σωματικές μεταλλάξεις συμβάλλουν στη διαδικασία της γήρανσης, αλλά δεν ήταν κάτι που θα μπορούσαμε να αποδείξουμε χωρίς την τεχνολογία που διαθέτουμε σήμερα. Ομως με τη δυνατότητα αλληλούχισης του DNA, μπορούμε τελικά να διερευνήσουμε τους ρόλους που διαδραματίζουν οι σωματικές μεταλλάξεις στη γήρανση και σε πολλές ασθένειες», συμπληρώνει ο ίδιος.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News