Σε κάποιους ανθρώπους, ορισμένα φάρμακα είναι τελείως αναποτελεσματικά ή μπορούν να προκαλέσουν τόσο έντονες ανεπιθύμητες ενέργειες, που να οδηγήσουν σε θάνατο. Αυτό συμβαίνει, διατείνονται ειδικοί από τη Βρετανία, λόγω μικρών διαφορών που υπάρχουν από άνθρωπο σε άνθρωπο και συγκεκριμένα στο γενετικό υλικό.

Η λύση βρίσκεται πιθανότατα σε ένα γενετικό τεστ, το οποίο μπορεί να προβλέψει πόσο αποτελεσματικό είναι ένα φάρμακο για τον υποψήφιο ασθενή, σύμφωνα με τη Βρετανική Εταιρεία Φαρμακολογίας και το Βασιλικό Ιατρικό Κολέγιο. Μάλιστα, οι δύο επιστημονικές εταιρείες αναφέρουν, σύμφωνα με το BBC, ότι το τεστ θα μπορούσε να γίνει ευρέως διαθέσιμο από το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Βρετανίας το επόμενο έτος.

Οπως εξηγούν, ο γενετικός κώδικας (DNA) του κάθε ανθρώπου, αποτελεί ένα εγχειρίδιο με οδηγίες για το πώς λειτουργεί ο οργανισμός. Το πεδίο αντιστοίχισης φαρμάκων με το DNA, είναι γνωστό ως φαρμακογονιδιωματική.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Τζέιν Μπερνς από το Λίβερπουλ, η οποία έχασε περίπου το 70% του δέρματός της, όταν πήρε για πρώτη φορά ένα φάρμακο για την επιληψία.

Οπως αναφέρει το BBC, όταν ήταν 19 ετών οι γιατροί της χορήγησαν καρβαμαζεπίνη. Δύο εβδομάδες αργότερα, εμφάνισε εξάνθημα και οι γονείς της την πήγαν στα επείγοντα. Ακολούθως, ανέβασε πυρετό και άρχισε να έχει παραισθήσεις. Την επόμενη μέρα ξύπνησε με φουσκάλες σε όλο της το δέρμα.

«Ηταν σαν να είχα βγει από ταινία τρόμου, σαν να είχα πάρει φωτιά», δήλωσε η ίδια στο BBC.

Το φάρμακο για την επιληψία της προκάλεσε σύνδρομο Stevens-Johnson, το οποίο επηρεάζει το δέρμα και είναι πολύ πιο πιθανό να εκδηλωθεί σε άτομα που γεννιούνται με συγκεκριμένες μεταλλάξεις στο DNA τους. Η Μπερνς είπε ότι ήταν «εξαιρετικά τυχερή» και ότι υποστηρίζει τις φαρμακογονιδιωματικές εξετάσεις.

Μας αφορά σχεδόν όλους

Η εμπειρία της Μπερνς μπορεί να ακούγεται σπάνια, αλλά ο καθηγητής Μαρκ Κόλφιλντ, πρόεδρος της Βρετανικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, δήλωσε ότι «το 99,5% των ανθρώπων έχουμε τουλάχιστον μία αλλαγή στο γονιδίωμά μας και εάν πάρουμε το λάθος φάρμακο, ή θα είναι αναποτελεσματικό ή θα προκαλέσει σοβαρή βλάβη».

Περισσότεροι από 5 εκατομμύρια άνθρωποι στη Βρετανία δεν ανακουφίζονται από τον πόνο με την κωδεΐνη, η οποία είναι οπιούχο αναλγητικό και θεωρείται από τα πιο δυνατά.

Αυτό συμβαίνει διότι ο γενετικός τους κώδικας δεν περιέχει τις οδηγίες για την παραγωγή του ενζύμου που διασπά την κωδεΐνη σε μορφίνη, και δίχως αυτό, το φάρμακο είναι αναποτελεσματικό. Ο γενετικός κώδικας ενός στους 500 ανθρώπους τους θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο να χάσουν την ακοή τους αν πάρουν το αντιβιοτικό γενταμικίνη.

Η φαρμακογονιδιωματική χρησιμοποιείται ήδη για ορισμένα φάρμακα. Στο παρελθόν, περίπου το 5% με 7% των ανθρώπων είχαν κακή αντίδραση στο φάρμακο αβακαβίρη, που χορηγείται για άτομα με HIV, ενώ κάποιοι από αυτούς πέθαναν. Η εξέταση του DNA των ανθρώπων πριν από τη συνταγογράφηση του φαρμάκου, σημαίνει ότι ο κίνδυνος γίνεται πλέον μηδενικός.

Αποκαλυπτική έκθεση

Στο πλαίσιο της έρευνας που έκαναν οι ειδικοί, εξέτασαν τα 100 πιο συχνά συνταγογραφούμενα φάρμακα στη Βρετανία. Η έκθεσή τους από τα αποτελέσματα της έρευνας αναφέρει ότι διαθέτουμε ήδη την τεχνολογία για την ανάπτυξη γενετικών δοκιμών για τουλάχιστον 40 σκευάσματα.

«Πρέπει να αλλάξουμε την προσέγγιση “ένα φάρμακο και μια δόση για όλους” για μια πιο εξατομικευμένη θεραπεία, όπου οι ασθενείς θα λαμβάνουν το σωστό φάρμακο στη σωστή δόση. Ετσι, θα βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των φαρμάκων», δήλωσε ο καθηγητής Σερ Μουνίρ Πιρμοχαμέντ, στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ.

Ο ειδικός ανέφερε επίσης ότι καθώς μεγαλώνουμε και παίρνουμε όλο και περισσότερα φάρμακα, υπάρχει 70% πιθανότητα μέχρι την ηλικία των 70 ετών να παίρνουμε τουλάχιστον ένα φάρμακο που επηρεάζεται αρνητικά από τη γενετική μας σύσταση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News