Ο αποδεδειγμένα «φίλος της Ελλάδας» όσον αφορά την ελληνοαμερικανική αμυντική σχέση, όπως τον περασμένο Δεκέμβριο βεβαίωσαν τόσο ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ, πρόεδρος της πανίσχυρης Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, πρωταγωνιστεί αυτές τις ημέρες στα αμερικανικά media για δύο λόγους: επειδή, πρώτον, εξέφρασε την αντίθεσή του στο πρόσφατο πετρελαϊκό φλερτ μεταξύ των ΗΠΑ και της Βενεζουέλας (το οποίο ακυρώνει το αμερικανικό εμπάργκο) και, δεύτερον, επειδή στο Ιρανικό, το οποίο συνίσταται και στο πυρηνικό πρόγραμμα των μουλάδων, έχει τη δική του αυστηρή προσέγγιση.
Οι New York Times έγραψαν ότι η επιρροή του Δημοκρατικού γερουσιαστή σε θέματα εξωτερικής πολιτικής είναι δεδομένη, ωστόσο άλλοτε είναι συγχρονισμένος με την κυβέρνηση Μπάιντεν και άλλοτε στέκεται απέναντί της. Οπότε ο τίτλος του ρεπορτάζ των ΝΥΤ έγινε «ο Δημοκρατικός τον οποίο ο Λευκός Οίκος φοβάται περισσότερο». Γιατί τόση ένταση αιφνιδίως; Διότι ο Μενέντεζ εξοργίστηκε με το πετρελαϊκού ενδιαφέροντος ταξίδι των αμερικανών αξιωματούχων στο Καράκας: «Οι δημοκρατικές φιλοδοξίες του λαού της Βενεζουέλας αξίζουν πολύ περισσότερο από μερικές χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου» άστραψε και βρόντηξε ο γερουσιαστής του Νιου Τζέρσεϊ, ο οποίος κατά τους ΝΥΤ «ήταν έξαλλος επειδή δεν ζητήθηκε επαρκώς η γνώμη του».
Μπορεί η Τζεν Ψάκι, η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, να δήλωσε ότι «δεν συζητούμε με το καθεστώς του Καράκας», ωστόσο το επεισόδιο έδειξε τη μεγάλη επιρροή που ασκεί ο Μενέντεζ. Το νεοϋορκέζικο Μέσο τον χαρακτήρισε γνώστη των ορίων στις διεθνείς σχέσεις των ΗΠΑ και διασυνδεδεμένο με φιλοϊσραηλινές και αμερικανοκουβανικές ομάδες στην Ουάσινγκτον και στη Φλόριντα. Εγραψε, δε, ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν τον εκτιμά και ότι «ανώτατα στελέχη της διοίκησης διαβουλεύονται μαζί του πολλές φορές τον μήνα». Και η προσωπική σχέση του με τον Μπάιντεν είναι καλή, «καλύτερη από εκείνη της εποχής Ομπάμα». Ο Λευκός Οίκος τον έχει χαρακτηρίσει «εταίρο στους στόχους της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής». Η επόμενη δοκιμασία των σχέσεων του Λευκού Οίκου με τον Μενέντεζ θα είναι το deal για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
«Παίζεται» νέος πόλεμος;
Τις τελευταίες ημέρες, οι αρμόδιοι αμερικανοί αξιωματούχοι ενημέρωσαν τα μέλη των επιτροπών της Βουλής και της Γερουσίας για την κατάσταση των συνομιλιών στη Βιέννη, ενώ οι λεπτομέρειες της συμφωνίας των 25 σελίδων έχουν αρχίσει να κυκλοφορούν στον αμερικανικό Τύπο. Ενα από τα σημαντικά εμπόδια, σύμφωνα με όσους παρακολούθησαν τις ενημερώσεις, είναι η απαίτηση του Ιράν να διαγράψουν οι ΗΠΑ από τη λίστα τους περί τρομοκρατών το όνομα των λεγόμενων «Φρουρών της Επανάστασης», του παραστρατιωτικού σχήματος που λύνει και δένει στο Ιράν. Η κυβέρνηση Μπάιντεν, λοιπόν, καλείται στην πολλαπλώς δύσκολη εποχή που διανύουμε να δαπανήσει πολύτιμο πολιτικό κεφάλαιο για να υπερασπιστεί τη συγκεκριμένη κίνησή της στη σκακιέρα της Μέσης Ανατολής.
Ο κύριος λόγος που η κρίση έφθασε σε αυτό το σημείο, λένε οι υποστηρικτές της συμφωνίας, είναι η αποχώρηση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ από την αρχική πυρηνική συμφωνία, κάτι που επέτρεψε στο Ιράν να συνεχίσει να εμπλουτίζει ουράνιο πέρα από τα συμφωνηθέντα επίπεδα. Ο Μενέντεζ, ο οποίος αντιτάχθηκε στην αρχική συμφωνία για τα πυρηνικά το 2015 και επέκρινε την τρέχουσα συμφωνία που βρίσκεται υπό κατάρτιση, έχει τοποθετηθεί ότι η Γερουσία πρέπει να γνωμοδοτήσει. Εφ’ όσον κάποια συμφωνία με το Ιράν τεθεί προς ψήφιση στη Γερουσία, η αντίδραση του Μενέντεζ θα είναι κρίσιμη. Οι Ρεπουμπλικανοί πιθανότατα θα αντιταχθούν ομαδικώς, οπότε η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν μπορεί να έχει απώλειες και από τη δική της πλευρά.
Πιθανή ήττα στη Γερουσία μπορεί να καταφέρει στον πρόεδρο Μπάιντεν ένα σημαντικό πλήγμα σε μία από τις πρωτοβουλίες του στην εξωτερική πολιτική, προειδοποιούν οι υποστηρικτές των συνομιλιών. Και δεδομένης της ταχείας προόδου του Ιράν προς την παραγωγή ουρανίου για πολεμική χρήση, σε περίπτωση αποτυχίας της διπλωματίας ο πρόεδρος ενδέχεται να αντιμετωπίσει την προοπτική νέας σύγκρουσης, στη Μέση Ανατολή αυτή τη φορά, ύστερα από τον πόλεμο που ήδη διεξάγεται στην Ουκρανία.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News