Η Τουρκία και το Ισραήλ θα επιδιώξουν να βάλουν τέλος σε μια πολυετή σχέση εχθρότητας και αντιπαράθεσης κατά τη συνάντηση των δύο προέδρων τους την Τετάρτη, για πρώτη φορά εδώ και μία δεκαετία.
Η συνάντηση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της προσπάθειας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την αποκατάσταση των σχέσεων της Τουρκίας με τους περιφερειακούς αντιπάλους της.
Τουρκία και Ισραήλ έχουν ανταλλάξει κατηγορίες για την ισραηλινή κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών και την υποστήριξη της Αγκυρας προς την ισλαμιστική οργάνωση Χαμάς που διοικεί τη Λωρίδα της Γάζας. Οι διπλωματικές σχέσεις τους έφθασαν στο χαμηλότερο σημείο τους το 2018, με την απέλαση των πρεσβευτών τους.
Ο τούρκος πρόεδρος απηύθυνε πρόσκληση τον Ιανουάριο προς τον ισραηλινό πρόεδρο Ισαάκ Χέρτζογκ για τις συνομιλίες της Τετάρτης. Και οι δύο πλευρές έχουν δηλώσει ότι θα χρησιμοποιήσουν τη συνάντηση για να διερευνήσουν τρόπους εμβάθυνσης της συνεργασίας τους.
Ο Ερντογάν έχει δηλώσει ότι η επίσκεψη του προέδρου του Ισραήλ θα εγκαινιάσει μια «νέα εποχή» και ότι οι δύο χώρες μπορούν να συνεργασθούν για τη μεταφορά του ισραηλινού φυσικού αερίου στην Ευρώπη, αναβιώνοντας μια ιδέα που είχε συζητηθεί πριν από 20 χρόνια.
Ο Γιόσι Αμπου, διευθύνων σύμβουλος της NewMed Energy, της ισραηλινής εταιρείας άντλησης φυσικού αερίου από τεράστιο ισραηλινό κοίτασμα στην ανατολική Μεσόγειο, δήλωσε ότι η εταιρεία του μπορεί να τροφοδοτήσει την Τουρκία, αν η Αγκυρα προσφέρει την υποδομή, ωστόσο δεν σχολίασε τη φιλόδοξη ιδέα του Ερντογάν για τη μεταφορά του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
«Η θέση μας υπήρξε πάντα ξεκάθαρη. Αν θέλετε φυσικό αέριο, περίφημα! Είμαστε έτοιμοι να δώσουμε. Κατασκευάζετε τον αγωγό μέχρι εμάς και εμείς θα προμηθεύσουμε το φυσικό αέριο», είχε δηλώσει πριν από δύο εβδομάδες ο Γιόσι Αμπου κατά τη διάρκεια διάσκεψης επενδυτών.
Τεταμένη δεκαετία
Αν και ο πρόεδρος του Ισραήλ δεν έχει ουσιαστικές πολιτικές εξουσίες και οποιεσδήποτε κινήσεις προς μια προσέγγιση θα απαιτήσουν την έγκριση του ισραηλινού πρωθυπουργού Ναφτάλι Μπένετ, η επίσκεψη του Χέρτζογκ σηματοδοτεί την αναθέρμανση των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων.
Στα μέσα Νοεμβρίου, ο Ερντογάν συνομίλησε με τον Χέρτζογκ και τον Μπένετ, λίγες ώρες μετά την απελευθέρωση και την επιστροφή στο Ισραήλ του ζεύγους των ισραηλινών τουριστών που είχαν συλληφθεί στην Τουρκία κατηγορούμενοι για κατασκοπεία. Ηταν η πρώτη συνομιλία ανάμεσα σε ισραηλινό πρωθυπουργό και τον τούρκο πρόεδρο από το 2013,
Οι σχέσεις ανάμεσα στην Αγκυρα και το Ισραήλ υπήρξαν τεταμένες από την υπόθεση του Μαβί Μαρμαρά το 2010, όταν οι ισραηλινές δυνάμεις επέδραμαν κατά του τουρκικού πλοίου που προσπαθούσε να σπάσει τον ναυτικό αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας και να μεταφέρει ανθρωπιστική βοήθεια προς τον παλαιστινιακό θύλακα.
Οι δύο χώρες ανακάλεσαν τους πρεσβευτές τους το 2018, μετά τον θάνατο παλαιστινίων διαδηλωτών στη Γάζα.
Η τελευταία επίσκεψη ισραηλινού προέδρου στην Τουρκία πραγματοποιήθηκε το 2007 και η τελευταία επίσκεψη ισραηλινού πρωθυπουργού το 2008.
Παρά τα χρόνια της έντασης, Τουρκία και Ισραήλ διατήρησαν εμπορικές σχέσεις, ύψους 6,7 δισ. δολαρίων το 2021, έναντι 5 δισ. δολαρίων το 2020, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News