Μπορούν οι 280 χαρακτήρες ενός tweet να αλλάξουν τον κόσμο; Μάλλον όχι, αν κρίνει κανείς από αυτά που διαβάζουμε κάθε μέρα στα social media. Τι συμβαίνει όμως όταν δύο ηγέτες… τιτιβίζουν κόντρα στα στερεότυπα, με αφορμή ένα θετικό τεστ Covid;
Πριν από λίγες ημέρες ο Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι έχει κορονοϊό. «Σήμερα το πρωί, ο γιατρός μας έκανε τον τακτικό μας έλεγχο. Ευτυχώς, τίποτα αρνητικό στη κατάστασή μας. Σήμερα έχουμε ήπια συμπτώματα και συνεχίζουμε να δουλεύουμε με την κυρία Εμινέ από το σπίτι», έγραψε ο τούρκος πρόεδρος.
Λίγα λεπτά αργότερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης έγραφε στο Twitter του: «Εύχομαι στον τούρκο πρόεδρο και τη σύζυγό του γρήγορη ανάρρωση από την Covid-19». Και ο Τούρκος απαντούσε: «Σας ευχαριστώ για τις καλές σας ευχές, κύριε πρωθυπουργέ. Η γυναίκα μου και εγώ στέλνουμε τους θερμούς χαιρετισμούς μας σε εσάς, την οικογένειά σας και τον ελληνικό λαό».
Και τι έγινε, θα σκεφτεί κάποιος! Μήπως σταμάτησαν οι υπερπτήσεις στο Αιγαίο; Μήπως τελείωσε το casus belli; Ή μήπως πρόκειται να λυθεί το Κυπριακό; Τίποτα από όλα αυτά. Αλλά ας μην αφήσουμε να περάσουν απαρατήρητα τα τιτιβίσματα. Εκτός από την κλασική διπλωματία, υπάρχει και η διπλωματία των tweets!
Στο τεταμένο κλίμα των σχέσεων Ελλάδος και Τουρκίας τα τελευταία δύο χρόνια, υπήρξαν και κάποιες αναλαμπές που δείχνουν ότι αν ξεφύγει κανείς από τα στερεότυπα, μπορεί να διαμορφωθεί ένα κλίμα που επιτρέπει στις δύο χώρες να δουν τις σχέσεις τους μέσα από μια πιο ανθρώπινη οπτική γωνία.
Εχει συμβεί ξανά στο παρελθόν, αλλά δυστυχώς δεν οδήγησε σε αποτέλεσμα. Το 1999, στο άκουσμα του μεγάλου σεισμού που χτύπησε την Κωνσταντινούπολη, δημιουργήθηκε ένα κύμα αλληλεγγύης προς τα εκατοντάδες χιλιάδες θύματα, με μια πρωτόγνωρη ανθρωπιστική βοήθεια, που έκανε το κλίμα πιο ανθρώπινο, ενώ έβαλε στην άκρη τις γνώριμες ακραίες εθνικιστικές φωνές, όπως του τότε υπουργού Υγείας της Τουρκίας, ο οποίος είχε δηλώσει ότι δεν θέλουμε ούτε σταγόνα αίματος από την Ελλάδα, αλλά και ανάλογες κορόνες από ακραίους κύκλους στην Ελλάδα. Αυτό που ξεκίνησε ο Αβραμόπουλος, ως δήμαρχος της Αθήνας, το συνέχισε ο τότε ΥΠΕΞ Γιώργος Παπανδρέου με τον τούρκο ομόλογό του Ισμαήλ Τζεμ, ακόμη και με ζεϊμπέκικα στη Σάμο!
Τότε γεννήθηκε η αποκαλούμενη διπλωματία των σεισμών, που έφερε στην επιφάνεια τα ανθρώπινα αισθήματα των δύο λαών. Σε αυτό το νέο κλίμα καλλιεργήθηκε για πολλά χρόνια η ελληνοτουρκική προσέγγιση, η οποία ακύρωνε τις κατά καιρούς προκλητικές κινήσεις του σκληρού τουρκικού κράτους. Το καλό κλίμα κράτησε πάνω από μία δεκαετία, αλλά σήμερα μοιάζει μακρινή ανάμνηση.
Μπορεί η διπλωματία των σεισμών να επιστρέψει μέσω… Covid; Πολύ αισιόδοξο σενάριο! Αν επέστρεφε, πραγματικά, έστω και σαν φωτεινό διάλειμμα, τότε ο αντιπρόεδρος Οκτάι δεν θα μιλούσε προχθές για τις Οινούσες και το Καστελόριζο, που «δεν έχουν υφαλοκρηπίδα επειδή είναι κοντά στην Τουρκία» ούτε θα ενεργοποιούσε η Αγκυρα τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη για τις προκλήσεις στις οποίες προχωρά πάνω από το Αιγαίο.
Παρ’ όλα αυτά, τα tweets των δύο ηγετών άνοιξαν ένα μικρό παράθυρο επικοινωνίας ανάμεσα τους, δημιουργώντας, έστω και στιγμιαία, μια ατμόσφαιρα που επιτρέπει να μιλήσουν σε άλλη γλώσσα. Δεν γνωρίζουμε εάν θα υπάρξει άμεσα συνέχεια, γιατί –μην ξεχνάμε– υπάρχουν πάντα εκείνοι που δίνουν μάχη να συντηρούν μια αδιέξοδη αντιπαράθεση.
Ιστορικά έχει αποδειχθεί ότι υπήρξε πάντοτε καταλυτικός ο ρόλος των διαπροσωπικών επαφών ανάμεσα στους ηγέτες των δύο χωρών. Και όταν αυτές δεν υπήρχαν, το κενό το κάλυπταν οι εκφραστές των πάγιων κρατικών απόψεων, που πρόβαλλαν εαυτόν ως θεματοφύλακα των εθνικών συμφερόντων.
Η διπλωματία δεν είναι μόνο αυτό που υπαγορεύει με κανόνες το Διεθνές Δίκαιο. Εχει πολλές μορφές και δεν υπήρξαν λίγες οι περιπτώσεις στο παρελθόν που αποσοβήθηκαν μεγάλης κλίμακας κρίσεις. Εχουμε την πολιτισμική διπλωματία, την οικονομική διπλωματία, την περιβαλλοντική διπλωματία, γιατί όχι τώρα, και λόγω Covid, τη διπλωματία των tweets…
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News