Νέο πλήγμα στα ανθρώπινα δικαιώματα και επίδειξη ισχύος από το Κρεμλίνο αποτελεί η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Ρωσίας, που διέταξε την Τρίτη τη διάλυση της ΜΚΟ Memorial, οργάνωσης που είχε ιδρύσει ο νομπελίστας Αντρέι Ζαχάροφ, λίγο πριν την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης.
Η ΜΚΟ θεωρείται πυλώνας της προάσπισης των ελευθεριών στη σύγχρονη Ρωσία και θεματοφύλακας της μνήμης των στρατοπέδων συγκέντρωσης, των διαβόητων γκούλαγκ του Στάλιν.
Η απόφαση αυτή προστίθεται σε μία σειρά από άλλες παρόμοιες σε μία χρονιά η οποία σημαδεύτηκε από την αυξανόμενη καταστολή ακτιβιστών, οργανώσεων και ΜΜΕ που εκλαμβάνονται ως επικριτές του Βλαντίμιρ Πούτιν.
«Η απόφαση είναι να διαλυθεί η Memorial International και τα περιφερειακά παραρτήματά της», ανακοίνωσε η ΜΚΟ στον λογαριασμό της στο Telegram.
Μερικά δευτερόλεπτα νωρίτερα, η δικαστής Αλα Nαζάροβα είχε πει πως «συγκατατίθεται με το αίτημα της εισαγγελίας» να διαλυθεί η οργάνωση.
Ο λόγος, σύμφωνα με το δικαστήριο, είναι «ο μη σεβασμός των υποχρεώσεών της που απορρέουν από το καθεστώς της ως “ξένου πράκτορα”».
Ο χαρακτηρισμός αυτός, που φέρνει στον νου τον “εχθρό του λαού” την εποχή της ΕΣΣΔ, αποδίδεται σε οργανώσεις που θεωρείται πως δρουν εναντίον των ρωσικών συμφερόντων και λαμβάνουν ξένα κεφάλαια.
«Είναι μια εγκληματική, άδικη απόφαση», δήλωσε η συνήγορος υπεράσπισης Μαρία Εϊσμόντ.
Η Memorial ερευνά εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια τις διώξεις σοβιετικών αντιφρονούντων και καταγράφει τις περιπτώσεις σύγχρονης καταστολής, κυρίως εκείνες υπό το καθεστώς του Πούτιν.
Η οργάνωση είχε πει πριν από την ετυμηγορία ότι θα προσπαθούσε να συνεχίσει την εργασία της, ακόμη και σε περίπτωση που απαγορευόταν η δράση της.
«Η διάλυση της Memorial International επαναφέρει τη Ρωσία στο παρελθόν, και αυξάνει τον κίνδυνο (νέων) καταστολών», είχε πει ενώπιον του δικαστηρίου η δικηγόρος της οργάνωσης.
Στις αρχές Νοεμβρίου, η εισαγγελία είχε ζητήσει τη διάλυση της Memorial, την οποία κατηγόρησε ότι «παραβίαζε συστηματικά τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το καθεστώς της ως “ξένου πράκτορα”».
Την Τρίτη, ενώπιον του δικαστηρίου, ο εισαγγελέας Αλεξέι Τζαφιάροφ εξαπέλυσε δριμεία επίθεση εναντίον της ΜΚΟ, κατηγορώντας την ότι «δημιουργεί μια ψευδή εικόνα της ΕΣΣΔ ως τρομοκρατικού κράτους, σπιλώνει τη μνήμη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και επιδιώκει να αποκαταστήσει εγκληματίες ναζί».
Πάντως, τα δικαστικά προβλήματα της Memorial δεν έχουν τελειώσει.
Σε μια άλλη υπόθεση, η εισαγγελία ζητεί τη διάλυση του κέντρου για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της οργάνωσης, που κατηγορείται για «υπεράσπιση της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού», επιπλέον των παραβιάσεων του νόμου για τους «ξένους πράκτορες».
Για την υπόθεση αυτή, η ακροαματική διαδικασία θα γίνει την Τετάρτη, ενώπιον δικαστηρίου στη Μόσχα.
Οι δικηγόροι της ΜΚΟ έκαναν λόγο για αβάσιμες, δυσανάλογες και πολιτικές διώξεις.
Η Memorial είναι ένα από τα τελευταία θύματα ενός μεγάλου καταλόγου ΜΚΟ, διαφωνούντων και μέσων ενημέρωσης που αποτέλεσαν αντικείμενο διώξεων τους τελευταίους μήνες.
Στις αρχές του έτους, οι αρχές φυλάκισαν για δυόμιση χρόνια τον υπ΄αριθμόν ένα αντίπαλο του Κρεμλίνου, τον Αλεξέι Ναβάλνι, ενώ τον Ιούνιο απαγόρευσαν την οργάνωσή του λόγω «εξτρεμισμού». Συνεργάτες του συνελήφθησαν ακόμη και σήμερα.
Δεκάδες άνθρωποι, ΜΚΟ που προασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις σεξουαλικές και έμφυλες μειονότητες και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, έχουν χαρακτηριστεί «ξένοι πράκτορες» ή κατηγορούνται για εξτρεμισμό.
Η Μόσχα διεξάγει επίσης ιδιαίτερα επιθετική πολιτική στο Ιντερνετ, πολλαπλασιάζοντας τους αποκλεισμούς sites, που θεωρούνται αντίθετα με το καθεστώς και επιβάλλοντας πρόστιμα σε μεγάλες εταιρείες διαχείρισης του Διαδικτύου, όταν δεν αφαιρούν περιεχόμενο που συνδέεται με την αντιπολίτευση.
Τα προβλήματα της Memorial καταδεικνύουν την αντιπαράθεση δύο αφηγημάτων για τη ρωσική Ιστορία, 30 χρόνια μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, που χαρακτηρίστηκε από τον Πούτιν ως «η μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή» του 20ού αιώνα.
Ιδρυθείσα τα τελευταία χρόνια της ΕΣΣΔ από αντιφρονούντες, μεταξύ των οποίων ο τιμηθείς με Νομπέλ Ειρήνης Αντρέι Ζαχάροφ, αποστολή της Memorial ήταν να φέρει στο φως τα εκατομμύρια θύματα των σοβιετικών εγκλημάτων.
Μετά από τα 22 χρόνια του Πούτιν στην εξουσία, το Κρεμλίνο πλέον δεν κρύβει τον θαυμασμό του για το σοβιετικό καθεστώς, εξαίρει την ισχύ της Σοβιετικής Ενωσης και υποβαθμίζει τα αποτρόπαια εγκλήματα του σταλινισμού.
Το κέντρο για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Memorial ειδικεύεται στις παραβιάσεις από την πλευρά του ρωσικού κράτους.
Η Memorial ήταν στο στόχαστρο της Μόσχας εδώ και χρόνια και ως οργάνωση έχει ήδη καταβάλει βαρύ τίμημα. Το 2009, η εκπρόσωπός της στην Τσετσενία, Ναταλία Εστεμίροβα, είχε απαχθεί και εκτελεστεί.
Επιπλέον, ένας από τους ιστορικούς της, ο Γιούρι Ντμίτριεφ, καταδικάστηκε τη Δευτέρα, σε φυλάκιση 15 ετών για μια υπόθεση «σεξουαλικής επίθεσης», που θεωρείται ότι κατασκευάστηκε προκειμένου να τιμωρηθεί για τις έρευνές του για το παρελθόν της Σοβιετικής Ενωσης.
Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Interfax, που επικαλείται δικηγόρο της οργάνωσης, η Memorial θα εφεσιβάλει την απόφαση τόσο στη Ρωσία όσο και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News