Οι μαυρισμένοι ασβεστόλιθοι και οι απανθρακωμένες δοκοί ενός ελληνιστικού φρουρίου, που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα κοντά στη Νεκρά Θάλασσα, αποκάλυψαν την ένταση των μαχών, οι οποίες κατέστρεψαν μια αρχαία αυτοκρατορία και έκαναν χώρο για την επόμενη, αναφέρει το δημοσίευμα στους The Times του ισραηλινού δημοσιογράφου Ανσελ Πφέφερ, σε ανταπόκρισή του από το Λαχίς.

Το φρούριο, με τείχη πλάτους τριών μέτρων, ήταν ένας από τους κρίκους μιας αλυσίδας οχυρώσεων, που δεν έχουν ανασκαφεί ακόμη. Καταλήφθηκε το 112 π.Χ. από τους στρατιώτες της δυναστείας των Ασμοναίων, των τελευταίων αρχαίων Εβραίων ηγεμόνων στους Αγίους Τόπους, οι οποίοι κυβέρνησαν τη χώρα τους αρχικά ως αρχιερείς και στη συνέχεια ως βασιλείς. Η Παλαιστίνη υπήρξε έδρα εξουσίας στις ημέρες της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών, η οποία ήταν παρακλάδι του μεγάλου βασιλείου, που έχτισε ο Μέγας Αλέξανδρος.

Η ανακάλυψη ταιριάζει με το αφήγημα της εβραϊκής γιορτής της Χανουκά, η οποία θα αρχίσει στις 28 Νοεμβρίου. Η Χανουκά τιμά τη μνήμη των Εβραίων η οποίοι υπό την ηγεσία των Ασμοναίων νίκησαν την αυτοκρατορία των Σελευκιδών, που είχαν προσπαθήσει να «ελληνοποιήσουν» βίαια τους Εβραίους υπηκόους τους. Ωστόσο, τα κύρια γεγονότα, τα οποία γιορτάζονται στη Χανουκά συνέβησαν μισό αιώνα νωρίτερα. Τα ερείπια του φρουρίου, που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, μαρτυρούν μια πολύ μεταγενέστερη μάχη, σε ένα από τα τελευταία στάδια των ελληνοεβραϊκών πολέμων, γράφει ο Ανσελ Πφέφερ.

Τα φρούρια προστάτευαν τη Μαρέσα (ήταν η Ελευθερόπολις των αρχαίων Μακεδόνων) και το Αντόρ (Ιδουμαία και εβραϊκά Εδώμ), τις μεγάλες πόλεις των Ιδουμαίων, οι οποίοι τότε ζούσαν υπό την προστασία των Σελευκιδών. Ο Σα’αρ Γκανόρ, της Ισραηλινής Εφορίας Αρχαιοτήτων, εντόπισε τις τοποθεσίες τους σε μια έρευνα το 2015 και οι ανασκαφές της πρώτης από αυτές, κοντά στο χωριό Λαχίς, σε έναν λόφο με θέα στη νότια παράκτια πεδιάδα του Ισραήλ, ξεκίνησαν πριν από δύο χρόνια. Η ανασκαφή έχει πλέον ολοκληρωθεί και ο χώρος θα ανοίξει για το κοινό εντός των επόμενων εβδομάδων.

Δεν είναι σαφές πώς οι επιτιθέμενοι παραβίασαν την αμυντική γραμμή, αλλά σύμφωνα με τον Γκανόρ «το γεγονός ότι βρήκαμε όπλα και πέτρες από καταπέλτη μέσα στο φρούριο, αλλά κανένα σώμα, δείχνει ότι οι στρατιώτες δέχθηκαν επίθεση και τράπηκαν σε φυγή προς την πόλη Μαρέσα, η οποία κατελήφθη επίσης στη συνέχεια». Η καταστροφή του επάνω ορόφου του φρουρίου και το κάψιμο του ισογείου υποδηλώνουν «μια πολιτική καμένης γης από τον Ιωάννη Υρκανό [ηγέτη των Ασμοναίων]», πρόσθεσε ο ισραηλινός αρχαιολόγος.

«Φαίνεται ότι ανακαλύψαμε ένα κτίριο το οποίο ήταν μέρος της άμυνας που είχαν στήσει οι διοικητές του ελληνιστικού στρατού για να υπερασπιστούν τη Μαρέσα από μια επίθεση των Ασμοναίων. Αλλά σύμφωνα με τα ευρήματα στο πεδίο, η άμυνα των Σελευκιδών ήταν ανεπιτυχής. Το κτίριο που βρήκαμε είχε ως επί το πλείστον καεί και καταστραφεί από τους Ασμοναίους», δήλωσαν οι ισραηλινοί αρχαιολόγοι, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την ανασκαφή.

Η κατάληψη της Μαρέσας, η οποία απέχει περίπου 3,5 χλμ. από το φρούριο που έλεγχε τον αρχαίο δρόμο προς τα κοντινά λιμάνια της Μεσογείου, σηματοδότησε το τέλος της ελληνιστικής περιόδου στην περιοχή αυτή. Τα απομεινάρια των άλλοτε πανίσχυρων ελληνικών αυτοκρατοριών κατέρρεαν, και το εβραϊκό βασίλειο των Ασμοναίων επρόκειτο να έχει μια σύντομη περίοδο κυριαρχίας. Ο Ιωάννης Υρκανός και οι απόγονοί του έχτισαν νέες συμμαχίες με τη Ρώμη, η οποία 50 χρόνια αργότερα έστειλε λεγεώνες και προσάρτησε την Ιουδαία ως ρωμαϊκή επαρχία.

Οι Εβραίοι έχασαν την κυριαρχία τους και οι κατακτημένοι Ιδουμαίοι εκδικήθηκαν επίσης όταν ένας από τους αρχηγούς τους, ο Αντίπατρος, διορίστηκε από τον Ιούλιο Καίσαρα ως ο κύριος Ρωμαίος κυβερνήτης στην περιοχή, ανοίγοντας τον δρόμο για τον γιο του να πάρει το θρόνο στην Ιερουσαλήμ ως βασιλιάς Ηρώδης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News