Ξεκάθαρα μηνύματα και κόκκινες γραμμές για τα ελληνοτουρκικά και τις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας, αναφορές στα λάθη που έγιναν επί γερμανικής ηγεμονίας στην ΕΕ, με αποτέλεσμα τη γιγάντωση του λαϊκισμού και της δημαγωγίας στην γηραιά ήπειρο, αλλά και στο πολιτικό αποτύπωμα που άφησε πίσω της στη 16ετή διαδρομή της, η απερχόμενη καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, περιελάμβαναν οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, μετά τη συνάντησή τους στο Μέγαρο Μαξίμου.

«Η καγκελάριος Μέρκελ υπήρξε η φωνή της λογικής και της σταθερότητας. Αδικη κάποιες φορές, όμως καθοριστική, όπως το 2015, όταν αρνήθηκε τον εξωστρακισμό της Ελλάδας από την Ευρώπη», είπε ο Πρωθυπουργός στον διαφορετικό αυτό απολογισμό των διμερών σχέσων επί των ημερών της.

Κλείνοντας, αντί αποχαιρετισμού στην πολιτικό Ανγκελα Μέρκελ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε τα λόγια του Γκαίτε: «Από όλους τους λαούς οι Ελληνες ονειρεύονται το όνειρο της ζωής με τον πιο όμορφο τρόπο».

Η συνάντηση στο Μαξίμου

Αμεσώς μετά τη συνάντησή της με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας (εδώ) στο Προεδρικό Μέγαρο, η Ανγκελα Μέρκελ, κατευθύνθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου την υποδέχθηκε ο Πρωθυπουρός με χαμόγελα και τον χαιρετισμό της γροθιάς στην εποχή του κορονοϊού.

Οι δυο τους αντάλλαξαν φιλοφρονήσεις στα γερμανικά μπροστά στις κάμερες και αμέσως μετά ξεκίνησε η διευρυμένη συνάντηση των δύο αντιπροσωπειών.

Κατά τη συνάντηση του Μαξίμου έγινε μια επισκόπηση των διμερών σχέσεων, συζητήθηκαν ζητήματα όπως οι ελληνοτουρκικές και οι ευρωτουρκικές σχέσεις, καθώς επίσης το Μεταναστευτικό, η κατάσταση στη Λιβύη, αλλά και οι κινήσεις που έχει κάνει η Ελλάδα στην ενεργειακή σκακιέρα, με πιο πρόσφατο παράδειγμα την υπογραφή συμφωνίας για την ηλεκτρική διασύνδεση Αιγύπτου – Ελλάδας.

Οι δηλώσεις

Στις κοινές δηλώσεις που ακολούθησαν (βίντεο κάτω), ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι η καγκελάριος Μέρκελ διένυσε «μια διαδρομή 16 ετών στην ηγεσία της Γερμανίας» που «ξεπερνά τον [Κόνραντ] Αντενάουερ και αγγίζει αυτή του Χέλμουτ Κολ».

«Ως ο όγδοος έλληνας πρωθυπουργός που συναντά την αγαπητή Ανγκελα, μπορώ να αποτολμήσω σύντομη ανασκόπηση», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «να μιλήσω για τη δική της σφραγίδα και να μιλήσω για τη σημερινή Ελλάδα που είναι μία πολύ διαφορετική χώρα από αυτή που γνωρίσατε την τελευταία 10ετία. Δεν είναι εστία ελλειμμάτων. Είναι ένα σύγχρονο κράτος».

«Ευρώπη και Ελλάδα -τόνισε ο Πρωθυπουργός- «δοκιμάστηκαν από λανθασμένες αποφάσεις που επέστρεψαν εναντίον τους μεταμφιεσμένες με λαϊκισμό και δημαγωγία».

«Και εσείς παραδεχτήκατε ότι ζητήσατε πολλά από τους Έλληνες», ευτυχώς όμως, υπογράμμισε, ούτε η φτηνή λιτότητα, ούτε τα φτηνά εθνικά συνθήματα άντεξαν και στο τέλος βγήκαν νικητές η κοινοτική αλληλεγγύη και ο αληθινός πατριωτισμός.

Οπως είπε ο Πρωθυπουργός, η καγκελάριος Μέρκελ υπήρξε η φωνή της λογικής και της σταθερότητας. Αδικη κάποιες φορές, όμως καθοριστική, όπως το 2015, όταν αρνήθηκε τον εξωστρακισμό της Ελλάδας από την Ευρώπη.

«Η λιτότητα όμως δεν μπορεί να είναι η απάντηση σε όλα», παρατήτηρησε, επισημαίνοντας ότι «το γαλλογερμανικό σύμφωνο και η συνθήκη αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής Ελλάδας-Γαλλίας μπορούν να συγκροτήσουν πρόπλασμα ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας. Το μέλλον προβλέπεται συναρπαστικό και για την Ελλάδα, και για τη Γερμανία και για την Ευρώπη. Θα βηματίσουμε με το αγαπημένο ρήμα της καγκελαρίου, “προσπαθώ”», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Καθώς η Ευρώπη προχωρά με ομοφωνίες, αυτές χτίζονται με συμφωνίες, συνεπώς και με συγκλίσεις», συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης χαρακτηρίζοντας γενναία την αλλαγή στάσης της Καγκελαρίου για το ζήτημα του Ταμείου Ανάκαμψης.

«Ολα αυτά είχα την ευκαιρία να τα διαπιστώσω στις Συνόδους Κορυφής εκεί που η καγκελάριος δεν εισηγείται μόνο λύσεις αλλά τις διαμορφώνει», σημείωσε, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι η «μάχη κατά της Covid είχε και χρώμα γαλανόλευκο. Η Ελλάδα εισηγήθηκε το πιστοποιητικό, οργάνωσε πρόγραμμα εμβολιασμού, πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Ταμείου».

«Προσλέπω σε συνεργασία με τον επόμενο καγκελάριο»

«Προσβλέπω να έχω εποικοδομητική συνεργασία με το διάδοχο της κυρίας Μερκελ», είπε στη συνέχεια ο κ. Μητσοτάκης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση και τόνισε ότι η συζήτηση για το Σύμφωνο Σταθερότητας  θα πρέπει να λάβει υπόψη τις εμπειρίες της προηγούμενης δεκαετίας και την εμπειρία της πανδημίας που “γέννησε” και το Ταμείο Ανάκαμψης.

«Θα γίνουν παρεμβάσεις στους πολύ αυστηρούς τυπικούς κανόνες αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα ξεχάσουμε τι σημαίνει δημιοσιονομική πειθαρχία. Η Ελλάδα θα έχει τη δυνατότητα από το 2023 να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα. Δεν πρέπει να εκληφθεί η συζήτηση αυτή ως άδεια να επιστρέψουμε σε κακές συνήθειες του παρελθόντος. Στο χέρι μας είναι να αξιοποιήσουμε τους σημαντικούς πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Εφόσον το κάνουμε αυτό, αυξάνονται οι πιθανότητες στο μέλλον, κάτι που δημιουργήθηκε με αφορμή την πανδημία, να αποκτήσει ενδεχομένως πιο μόνιμα χαρακτηριστικά», ανέφερε στην απάντησή του ο Πρωθυπουργός.

Μεταναστευτικό/ Προσφυγικό και φύλαξη των συνόρων

Σε ερώτηση για το Μεταναστευτικό/Προσφυγικό, ο Πρωθυπουργός επεσήμανε πως στην Ευρώπη ακόμη δεν έχουμε καταφέρει να έχουμε κοινή ευρωπαϊκή θέση στο ζήτημα μετανάστευσης και του ασύλου».

«Η Γερμανία δεν είναι μέρος του προβλήματος, αλλά μέρος της λύσης», διευκρίνισε ο κ. Μητοστάκης επαναλαμβάνοντας τη θέση ότι «πρέπει να φυλάμε τα σύνορά μας πιο αποτελεσματικά» και ότι « δεν θα δεχθούμε (νέα) εργαλειοποίηση απελπισμένων ανθρώπων για πολιτικούς σκοπούς».

«Αυτό που έγινε στον Εβρο, δεν μπορεί να επαναληφθεί. Δυστυχώς επαναλήφθηκε στη Λευκορωσία», παρατήρησε ο Πρωθυπουργός. «Εχει δίκιο η καγκελάριος να λέει ότι η Τουρκία μπορεί να είναι σύμμαχός μας, αλλά πρέπει να κάνει περισσότερα στην εξάρθρωση των κυκλωμάτων διακίνησης. Έχουμε πλήρη εικόνα του τι συμβαίνει στο Αιγαίο», σημείωσε και αναφέρθηκε στο τελευταίο ναυάγιο στη Χίο με θύματα ανήλικα παιδιά:

«Είχαμε ένα τραγικό ναυάγιο τις προάλλες. Αυτά πρέπει να σταματήσουν και μπορούν να σταματήσουν με τη συνεργασία της Τουρκίας. Οι χώρες στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης σηκώνουν μεγάλο βάρος. Η σοβαρή και στιβαρή φύλαξη των συνόρων είναι προϋπόθεση για να κρατήσουμε ζωντανό και το Σένγκεν», κατέληξε στην απάντησή του ο κ. Μητσοτάκης.

Πριν δώσει τον λόγο στη γερμανίδα καγκελάριο, ο Πρωθυπουργός έκλεισε τις δηλώσεις του με μία αναφορά στον Γκαίτε: «Σας υποδέχομαι με χαρά και σας αποχαιρετώ με σεβασμό. Η Αθήνα θα σας περιμένει και ως φίλη. Στη νέα σας πορεία μην ξεχνάτε τα λόγια του Γκαίτε: Από όλους τους λαούς οι Ελληνες ονειρεύονται το όνειρο της ζωής με τον πιο όμορφο τρόπο».

Μέρκελ: Απαίτησα πολλά από τους Ελληνες

Από την πλευρά της η καγκελάριος Μέρκελ ξεκίνησε τις δηλώσεις της με τη φράση «όποιος γνωρίζει από πολιτισμό δεν μπορεί να αφήσει απ’ έξω την Αθήνα και την Ελλάδα», για να διευκρινίσει ότι δεν θα είναι η τελευταία επίσκεψή της στην Ελλάδα.

«Οι σχέσεις Γερμανίας- Ελλάδας ήταν αρκετά ζωντανές θα έλεγα. Οι δυσκολίες ήταν δεδομένες όταν επρόκειτο για τη σταθερότητα του ευρώ και εγώ προσωπικά είχα απόλυτη επίγνωση για την υπερβολική επιβάρυνση που σήμαινε αυτό και την πρόκληση που σήμαινε αυτό για τους ανθρώπους στην Ελλάδα. Καταφέραμε στο τέλος να βρούμε μια κοινή πορεία, έναν κοινό βηματισμό για να μείνει η Ελλάδα μέλος της ΕΕ», είπε η κύρια Μέρκελ.

«Και μόλις ολοκληρώθηκε, ουσιαστικά έκλεισε αυτή η φάση», πρόσθεσε, «είχαμε να αντιμετωπίσουμε μια τεράστια άλλη πρόκληση που ήταν το μεταναστευτικό που ξεκίνησε το 2015. Αποδείξαμε ότι μπορούμε να μοιραζόμαστε ευθύνες και νομίζω ότι και το Σύμφωνο ΕΕ-Τουρκίας είναι παράδειγμα που μας δείχνει ότι μπορούμε να συνεργαστούμε και σε αυτή την περίπτωση να συνεργαστούμε και με την Τουρκία. Γνωρίζω τον μεγάλο αριθμό των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ελλάδα όταν πρόκειται για τη συνεργασία με την Τουρκία. Συζητήσαμε και χθες και σήμερα εντατικά ότι θα πρέπει να ισχύουν τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές Δίκαιο και πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό αλλά δύσκολο να βρίσκομαι απαντήσεις και λύσεις μέσω του διαλόγου».

Στο σημείο αυτό, η απερχόμενη καγκελάριος θέλησε να ευχαριστήσει την Ελλάδα για τη συνεργασία, διότι όπως είπε, λόγω της γεωπολιτικής της θέσης, της γειτνίασης της με την Τουρκία, οι προκλήσεις στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης είναι τεράστιες. «Μπορεί να μάθει κανείς πολλά», συμπλήρωσε, «και να διδαχθεί από την Ελλάδα και ο ένας από τον άλλο και πολλές συζητήσεις οδήγησαν σε πολύ καλές λύσεις»..

Σε άλλη αναφορά για τις ελληνογερμανικές σχέσεις, η Αγκελα Μέρκελ σημείωσε ότι «στην πανδημία και σε διμερές και σε ευρωπαϊκό επίπεδο δείξαμε ότι μπορούμε να δουλέψουμε πολύ στενά. Ήμουν απόλυτα πεπεισμένη γι’ αυτό και γι’ αυτό στήριξα ολόψυχα το Ταμείο Ανάκαμψης. Γιατί ήταν πολύ σημαντικό για την ανάκαμψη από την πανδημία και κυρίως για εκείνες τις χώρες που ήταν υποχρεωμένες να προβούν σε μεγάλο αριθμό μεταρρυθμίσεων και επλήγησαν στη συνέχεια από την πανδημία, να μπορέσουν χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία, να προβούν σε μακρόπνοες επενδύσεις, για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε προβλήματα το μέλλοντος, όπως κλιματική αλλαγή, βιωσιμότητα, βιοποικιλότητα».

 «Ημουν υπέρ της παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ»

«Ημασταν όλοι εξαιρετικά σοκαρισμένοι για το πόσο ευάλωτο ήταν το ευρώ απέναντι στις εξωτερικές πιέσεις. Και αυτό έπληξε σημαντικά τις χώρες που είχαν υψηλότερο χρέος και δεν είχαν εφαρμόσει σε επίπεδο μεταρρυθμίσεων όλα όσα έπρεπε να είχαν εφαρμόσει. Εγώ πάντα ήμουν υπέρ της παραμονής της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ και είπα ότι η αποτελεσματικότητα του οικονομικού μας συστήματος θα πρέπει να είναι συγκρίσιμη, αλλιώς δεν θα μπορούσαμε να κρατήσουμε ζωντανό το κοινό νόμισμα», υπογράμμισε η κυρία Μέρκελ για να επαναλάβει:

«Ξέρω ότι απαίτησα πολλά από τους Έλληνες (σ.σ. κάτι που είπε και στη συνομιλία που είχε με νέους Ελληνες στο Ινστιτούτο Γκαίτε), από την άλλη υπήρξαν και διαφορετικές κυβερνήσεις στην Ελλάδα που θεώρησαν πολλές μεταρρυθμίσεις ως δυνατές».

Στη σημερινή εποχή, σημείωσε, οι ιδιωτικοποιήσεις δεν είναι τόσο αμφισβητήσιμες όπως το παρελθόν. Είμαστε μια ήπειρος που έχει ένα γηράσκοντα πληθυσμό, έχουν μεγάλη υπερχρέωση και μας επιτρέπεται μεγαλύτερη ελαστικότητα και αυτή η συζήτηση ήταν που είχα με τον Μητσοτάκη τάσσεται υπέρ της καινοτομίας και εκεί μπορούμε να βρούμε κεφάλαια. Αλλά δεν πρέπει να είμαστε ευάλωτοι στις αγορές. Η ευελιξία του συμφώνου δεν είναι καθορισμένου. Δείξαμε και με το Ταμείο Ανάκαμψης ότι μπορούμε να βρούμε τις λύσεις. Τα επόμενα χρόνια μπορούμε να δουλέψουμε στην καινοτομία.

«Θα πρέπει να στηρίξουμε την Τουρκία»

Στην αναφορά της στην Τουρκία και τις ευρωτουρκικές σχέσεις, η καγκελάριος Μέρκελ επανέλαβε τις γνωστές θέσεις κατευνασμού της γείτονος που όπως είπε, φιλοξενεί 3,5 εκατ. πρόσφυγες, τονίζοντας τη σημασία του διαλόγου στο Μεταναστευτικό.

Συμφωνήσε πάντως ότι τα περισσότερα προβλήματα Ελλάδας Τουρκίας είναι προβλήματα μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας.

«Η Τουρκία ως γείτονας και μέλος του ΝΑΤΟ πρέπει να χαίρει μιας σχέσης όπου θα έχουμε αντίστοιχο σεβασμό αλλά θα πρέπει να τηρούνται και ανθρώπινα δικαιώματα. Έχω συζητήσει και με τον Κύπριο και τον Έλληνα πρωθυπουργό και ξέρετε πρέπει να υπάρχει μια κοινή ευρωπαϊκή στάση. παρόλα αυτά είναι απαραίτητος ο διάλογος. Τηρώντας τους κανόνες θα μπορέσει και η Ευρώπη και η Τουρκία να σταθεροποιήσουν τις σχέσεις τους όταν θα επιλύσουμε τα προβλήματα. Κατά πρώτον δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω ότι τα περισσότερα προβλήματα Ελλάδας Τουρκίας είναι προβλήματα μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας. Και στο πλαίσιο της ΕΕ υπάρχει ενότητα. Εχουμε αλληλεξάρτηση, έχω πολλά για να την κριτικάρω αλλά φιλοξενεί 3,5 εκατ. πρόσφυγες. και σε αυτό στηρίζεται η συμφωνία μας. Θα πρέπει να την στηρίξουμε την Τουρκία στο σημείο αυτό, συμμεριζόμαστε τις ανησυχίες της γιατί δεν θέλουμε τους διακινητές να το χρησιμοποιούν ως εργαλείο», επανέλαβε στη σχετική αναφορά της η Ανγκελα Μέρκελ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News