Το πείραμα της Δύσης στη Λιβύη κινδυνεύει να έχει την τύχη του Αφγανιστάν: την πλήρη αποτυχία να δημιουργηθεί ένα συμπαγές κράτος με κυβέρνηση εθνικής ενότητας, αποδεκτή από την πλειοψηφία του λιβυκού λαού.
Οι ελπίδες για οριστικό τέλος του πολιτικού χάους που επικρατεί την τελευταία δεκαετία, μετά το λιντσάρισμα του Μοαμάρ Καντάφι, φαίνονται να εξανεμίζονται, καθώς είναι αμφίβολο αν θα διεξαχθούν τελικά οι εθνικές εκλογές του Δεκεμβρίου παρά τις πιέσεις των ΗΠΑ. Ορισμένοι ευρωπαίοι διπλωμάτες, όπως γράφει ο Guardian, φοβούνται πως είναι αδύνατον να δεχθούν όλες οι πλευρές το όποιο αποτέλεσμα των εκλογών.
Η απουσία συναίνεσης για τον εκλογικό νόμο ενισχύει το ενδεχόμενο αναβολής των πολυαναμενόμενων εκλογών στη βορειοαφρικανική χώρα. Και από ό,τι φαίνεται, η λαϊκιστική μεταβατική κυβέρνηση υπό τον Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, η οποία διορίστηκε με τις ευλογίες του ΟΗΕ για να διοργανώσει τις εκλογές, θα επιδιώξει να παραμείνει στην εξουσία επ’ αόριστον. Στο μεταξύ, χιλιάδες μισθοφόροι, οι οποίοι χρηματοδοτούνται κυρίως από την Τουρκία και τη Ρωσία, παραμένουν στη χώρα.
Ο Τάρεκ Μεγκερίσι, ειδικός σε θέματα Λιβύης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων, είπε χαρακτηριστικά: «Από το 2012, η χώρα δεν έχει δει καμία κυβέρνηση -ή θεσμό- που να ήταν αποδεκτή από την πλειοψηφία. Κι έτσι, οι αξιωματούχοι, αντί να επιτελέσουν τον ρόλο τους, που είναι η οριστικοποίηση ενός νέου Συντάγματος και το τέλος της μεταβατικής περιόδου, ανταγωνίζονται για το ποιος θα έχει την εξουσία λεηλατώντας τα χρηματοκιβώτια της χώρας».
Ο Λουίτζι ντι Μάιο, ιταλός υπουργός Εξωτερικών, προειδοποίησε ότι αν δεν γίνουν οι εκλογές, ολόκληρη η Βόρεια Αφρική κινδυνεύει με αποσταθεροποίηση. Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Νόρλαντ, επιμένει ότι δεν υπάρχει καμία άλλη επιλογή από το να γίνουν οι εκλογές. Ο Εμανουέλ Μακρόν διοργανώνει διεθνή διάσκεψη για τη Λιβύη στο Παρίσι, στις 12 Νοεμβρίου, για να δώσει ώθηση στη διεξαγωγή των εκλογών.
Το κοινοβούλιο -η Βουλή των Αντιπροσώπων, που εδρεύει στην ανατολική Λιβύη, αδυνατεί να συμφωνήσει στον εκλογικό νόμο, ενώ έχουν περάσει ήδη δύο μήνες από την αρχική προθεσμία ψήφισής του. Το Ανώτερο Κρατικό Συμβούλιο -στην ουσία ανταγωνιστικό Σώμα, της Βουλής, με έδρα την Τρίπολη και ισχυρή επιρροή από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους- θέλει να γίνουν οι βουλευτικές εκλογές αλλά στη συνέχεια να διεξαχθεί δημοψήφισμα για το Σύνταγμα, πριν από τις προεδρικές εκλογές.
Την περασμένη εβδομάδα, η Βουλή υπερψήφισε πρόταση μομφής εναντίον της μεταβατικής κυβέρνησης και του Ντμπεϊμπά, για την κατασπατάληση 11 δισ. δολαρίων σε τρεις μήνες (!) και την υπογραφή συμφωνιών με άλλες χώρες, που θα κοστίσουν πολύ περισσότερα. Ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Αγκίλα Σάλεχ, έδωσε εντολή στην κυβέρνηση να μην υπογράψει άλλα συμβόλαια, αλλά ο Ντμπεϊμπά απάντησε ότι η εντολή «είναι αντισυνταγματική, ανήθικη και παράνομη». Την Παρασκευή μάλιστα, ηγήθηκε συγκέντρωσης διαμαρτυρίας κατά του Σώματος, το οποίο κατηγόρησε ότι επιδιώκει τον πόλεμο και την καταστροφή.
Σύμφωνα με τον Guardian, ο μεταβατικός πρωθυπουργός επιδιώκει να γίνει μόνιμος και για αυτό και έχει πάρει σειρά μέτρων που αρέσουν στους ψηφοφόρους, όπως η αύξηση των μισθών των εκπαιδευτικών και μπόνους 5.000 ευρώ σε ανύπαντρους νέους που θέλουν να παντρευτούν.
Στα παρασκήνια πάντως, οι δυτικοί διπλωμάτες καταστρώνουν τα δικά τους «Plan B» καθώς το ενδεχόμενο να διεξαχθούν εκλογές τον Δεκέμβριο, απομακρύνεται και δεν κρύβουν τον φόβο τους ότι σε αυτή την περίπτωση, η Τουρκία και η Ρωσία, που ήδη έχουν στρατεύματα στη Λιβύη, θα αποκτήσουν μεγαλύτερο έλεγχο.
Δύο οι λύσεις για την διεθνή κοινότητα
Το πρώτο σενάριο που προωθούν κάποιοι λίβυοι πολιτικοί, είναι ο ΟΗΕ να πιέσει την μεταβατική κυβέρνηση να του αναγνωρίσει το δικαίωμα να επιβάλει τον εκλογικό νόμο και να προχωρήσουν κανονικά οι εκλογές.
Το δεύτερο σενάριο είναι να αποδεχθούν όλοι ότι δεν υπάρχει χρονικό περιθώριο για να γίνουν οι εκλογές τον Δεκέμβριο και να στηρίξουν το σχέδιο που προτείνει η μεταβατική κυβέρνηση, το οποίο έχει στόχο «κάποια στιγμή στο μέλλον» να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για εκλογές, δηλαδή να ψηφιστεί ένα νέο Σύνταγμα, να σταθεροποιηθούν οι θεσμοί, να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις και να διασφαλιστεί η εθνική συμφιλίωση.
Οι εκλογές έχουν ήδη μετατραπεί σε τσίρκο, γράφει ο Guardian. Ο πολέμαρχος Χαλίφα Χαφτάρ, αρχηγός του Λιβυκού Εθνικού Στρατού, που ελέγχει την ανατολική Λιβύη και υποστηρίζεται από την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχει ανακοινώσει ότι θα είναι υποψήφιος πρόεδρος.
Αλλοι πιθανοί υποψήφιοι πρόεδροι είναι ο γιος του Καντάφι, Σαΐφ αλ-Ισλάμ, που ενθαρρύνεται από τους Ρώσους και ο πρώην υπουργός Εσωτερικών, Φάτι Μπασάγκα, που θεωρείται,όπως και ο Ντμπεϊμπά, φίλος των Τούρκων. Οπως είπε ένας παρατηρητής: «Η δυσκολία με τις εκλογές είναι ότι το αποτέλεσμα μπορεί να εξαρτηθεί από το ποιος έχει τα πιο πολλά λεφτά για να εξαγοράσει την ψήφο των διαφόρων μικρών στρατών».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News