Σε μία συντονισμένη προσπάθεια ανάσχεσης της κινεζικής επιρροής και ισχύος, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, και της Αυστραλίας, Σκοτ Μόρισον, ανακοίνωσαν επισήμως τη σύναψη του συμφώνου εθνικής ασφαλείας AUKUS, εγκαινιάζοντας μία ευρεία εταιρική σχέση ασφάλειας στη ζώνη του Ινδικού-Ειρηνικού.

Στόχος της πρωτοβουλίας AUKUS (ακρωνύμιο Australia, UK, USA) είναι, όπως αναφέρθηκε, «να προασπίσει τα κοινά συμφέροντα των τριών χωρών», προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι «ταχέως αναπτυσσόμενες απειλές», ώστε να «χτιστεί ένα ειρηνικό μέλλον». Με λίγα λόγια, να δημιουργηθεί μια στρατιωτική και πολιτική συμμαχία απέναντι στο Πεκίνο.

Βάσει του συμφώνου, οι τρεις χώρες θα μοιράζονται προηγμένες τεχνολογίες σε μια προσπάθεια να ανακοπεί η συνεχώς αυξανόμενη δυναμική της Κίνας στον παγκόσμιο τεχνολογικό και γεωπολιτικό χάρτη.

Η AUKUS θα καλύψει επίσης πεδία όπως η τεχνητή νοημοσύνη, κβαντοτεχνολογίες κ.ά., ενώ εν δυνάμει τη συμφωνίας, η Αυστραλία θα μπορέσει για πρώτη φορά στην Ιστορία της να αναπτύξει πυρηνοκίνητα υποβρύχια.

Με τη σύμπραξή της αυτή, η Αυστραλία ουσιαστικά ακυρώνει την –υπογραφείσα το 2016 και ύψους 31 δισ. ευρώ– συμφωνία με τη Γαλλία  για την ανάπτυξη γαλλικών υποβρυχίων.

Το πρόγραμμα είχε ήδη πληγεί από μεγάλες καθυστερήσεις, κυρίως λόγω των απαιτήσεων της Καμπέρα να κατασκευάζονται εγχωρίως πολλά από τα τμήματα των υποβρυχίων, ανέφερε στο ρεπορτάζ του το BBC.

Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της AUKUS (δείτε το βίντεο πάνω), ο αυστραλός πρωθυπουργός, Σκοτ Μόρισον, επιβεβαίωσε την ακύρωση της γιγαντιαίας σύμβασης που συνήψε η χώρα του το 2016 με τη Γαλλία για την προμήθεια συμβατικών υποβρυχίων, προτιμώντας την κατασκευή πυρηνικών υποβρυχίων με αμερικανική και βρετανική τεχνολογία.

«Η απόφαση που λάβαμε να μη συνεχίσουμε με τα υποβρύχια κατηγορίας Attack και να ακολουθήσουμε άλλο δρόμο δεν είναι αλλαγή νοοτροπίας, είναι αλλαγή ανάγκης», δήλωσε ο Μόρισον, ανακοινώνοντας επίσης την αγορά αμερικανικών πυραύλων Tomahawk.

Λίγο αργότερα, η Αυστραλία γνωστοποίησε ότι θα επιδιώξει την ανάπτυξη οκτώ πυρηνικών υποβρυχίων.

«Η πρώτη σημαντική πρωτοβουλία αυτού του (νέου συμφώνου που φέρει την ονομασία) AUKUS θα είναι η παράδοση ενός στόλου πυρηνοκίνητων υποβρυχίων στην Αυστραλία», δήλωσε ο Σκοτ Μόρισον στην τηλεδιάσκεψη με τον βρετανό ομόλογό του, Μπόρις Τζόνσον, και τον αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος διοργάνωσε την τηλεδιάσκεψη αυτή.

«Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία και οι ΗΠΑ θα συνδεθούν ακόμη στενότερα, γεγονός που αντικατοπτρίζει το επίπεδο εμπιστοσύνης μεταξύ μας και το βάθος της φιλίας μας», δήλωσε από την πλευρά του ο Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος, όπως σημείωναν αναλυτές, με την AUKUS κατέγραψε μία σημαντική διπλωματική επιτυχία στη στρατηγική του για την αποφυγή της διεθνούς απομόνωσης της Βρετανίας στην postBrexit εποχή.

«Με βάση την κοινή ναυτική ιστορία των δημοκρατιών μας, δεσμευόμαστε για μια κοινή φιλοδοξία να υποστηρίξουμε την Αυστραλία στην απόκτηση πυρηνοκίνητων υποβρυχίων», υπογραμμίζεται μεταξύ άλλων στο κοινό ανακοινωθέν των τριών εταίρων.

«Η μόνη χώρα με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μοιραστεί ποτέ αυτή την τεχνολογία πυρηνικής πρόωσης είναι με τη Μεγάλη Βρετανία» από το 1958, σημείωνε νωρίτερα ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. «Αυτή είναι μια θεμελιώδης απόφαση, θεμελιώδης. Θα δεσμεύσει την Αυστραλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Μεγάλη Βρετανία για γενιές», σχολίασε για την AUKUS.

Στις 24 Σεπτεμβρίου ο αμερικανός πρόεδρος θα υποδεχθεί στην Ουάσινγκτον τους πρωθυπουργούς της Αυστραλίας, της Ινδίας και της Ιαπωνίας, με στόχο την αναβίωση της λεγόμενης Quad, της άτυπης τετραμερούς συμμαχίας μεταξύ ΗΠΑ, Αυστραλίας, Ιαπωνίας και Ινδίας, η οποία θεωρείται πως έχει συμπηχθεί για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ισχύς και επιρροή της Κίνας στην περιοχή.

Πεκίνο: Ψυχροπολεμική νοοτροπία

Στην πρώτη αντίδραση του Πεκίνου, η κινεζική πρεσβεία στην Ουάσινγκτον σχολίασε ότι οι τρεις χώρες της πρωτοβουλίας AUKUS θα πρέπει να «αποτινάξουν την ψυχροπολεμική νοοτροπία τους και την ιδεολογική προκατάληψη».

«Δεν πρέπει να οικοδομούν μπλοκ αποκλεισμού που στοχεύουν ή βλάπτουν τα συμφέροντα τρίτων. Οφείλουν να αποτινάξουν την ψυχροπολεμική νοοτροπία τους και την ιδεολογική τους προκατάληψη», δήλωσε ο εκπρόσωπος της πρεσβείας.

Η αντίδραση της Γαλλίας

Η απόφαση των ΗΠΑ να παραμερίσουν τη Γαλλία από τη συμφωνία που είχε συνάψει με την Αυστραλία για την προμήθεια υποβρυχίων, δείχνει έλλειψη συνοχής σε μια στιγμή που οι δύο σύμμαχοι αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, σχολίασε το Παρίσι.

Σε ανακοίνωσή τους, οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας της Γαλλίας τόνισαν ότι η απόφαση της Αυστραλίας να αθετήσει τη σύμβαση είναι αντίθετη με το πνεύμα συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.

Η (ακυρωθείσα) συμφωνία, συνολικού ύψους 31 δισ. ευρώ, προέβλεπε την κατασκευή 12 πυρηνοκίνητων υποβρυχίων επίθεσης, στη βάση των γαλλικών υποβρυχίων κατηγορίας Barracuda,

Και μπορεί ο πρόεδρος Μπάιντεν να διαβεβαίωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν «να συνεργαστούν στενά με τη Γαλλία» σε αυτήν την πολύ μεγάλης σημασίας στρατηγική ζώνη (Ινδικού-Ειρηνικού), η ακύρωση όμως της «σύμβασης του αιώνα» –όπως είχε χαρακτηριστεί– για τη γαλλική αμυντική βιομηχανία, την οποία πρόσφατα ο πρόεδρος Μακρόν έχει δεσμευτεί να τηρήσει, είναι σίγουρο ότι θα έχει και συνέχεια.

Αντίδραση υπήρξε και από τη Νέα Ζηλανδία, που διεμήνυσε προς πάσα κατεύθυνση ότι δεν πρόκειται να επιτρέψει πυρηνοκίνητα σκάφη στα χωρικά της ύδατα.

«Η θέση της Νέας Ζηλανδίας αναφορικά με την απαγόρευση πυρηνικών πλοίων στα ύδατά της παραμένει αμετάβλητη», ανέφερε πρωθυπουργός Τζασίντα Αρντερν, μετά τις ανακοινώσεις της Καμπέρα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News