Ενα μικρό νεκροταφείο, από εκείνα που ξέρεις με τα πρώτα τους ονόματα όλους όσοι αναπαύονται εκεί, μακριά από το τρελαμένο πλήθος (far from the madding crowd) που συνήθως συνωστίζεται στα μεγάλα. Πιο πολύ για να φανούν παρά για να νοιώσουν.

Εγώ περιορίστηκα στην οθόνη μου, μα κάποια στιγμή κάπως τρύπωσα σε μια γωνιά του κοιμητηρίου του Γαλατά Χανίων και έγινα μέρος της γιορτής!

Ενας τάφος λιτός, που μάλιστα όπως μάθαμε θα θωρακιστεί τόσο καλά με μια πλάκα τσιμέντου που δεν θα μπορεί ποτέ να ανοιχτεί από κανέναν. Γιατί να ανοιχτεί; Παραξενεύτηκα. Αλλά αστραπιαία έδιωξα από το μυαλό μου τα «πιθανά σενάρια» που πάσχιζε η δυστυχής εκφωνήτρια να πλάσει για να γεμίσει την πληροφορία. Φαντάστηκα μόνο ότι, απλά στο μέρος εκείνο ήθελε ο Μίκης να ριζώσει πια για πάντα.

Ημασταν λίγοι εκεί – βάζω και τον εικονικό εαυτό μου μέσα! Ο αποχαιρετισμός έγινε με τραγούδια, ανάμικτα με δάκρυα. Συγκίνησης περισσότερο, παρά πόνου. Μια εγγονούλα του, ντυμένη στ’ άσπρα, σαν λουλουδού του μικρού κοιμητηρίου, μοίραζε άνθη και ταυτόχρονα πετούσε κι αυτή στον τάφο. Το φέρετρο σκεπάστηκε με τριαντάφυλλα, γαρύφαλλα, κρίνους. Που, μαζί με το χώμα, που ακόμα και από την Σερβία ήρθε χάρη στην αντιπρόεδρο της χώρας που ήξερε τον Μϊκη και ήθελε να τον τιμήσει, μπαίνω στη σκέψη ότι θα φυτρώσουν εκεί, στο τελευταίο του περιβόλι.

Τι ωραίοι που ήταν οι δυο μπουζουξήδες της ορχήστρας του, ο Μπάσης, η Ασλανίδου, η Ζήνα, που τραγούδησαν όπως ένοιωθαν εκείνη τη στιγμή, όπως δεν θα ξεχάσουν ποτέ στην υπόλοιπη ζωή τους.

Πόσο αληθινή κι ανθρώπινη η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έτσι που δεν κατάφερε να κρύψει το δάκρυ της πίσω από την μάσκα, ούτε και τα χείλη που φάνηκαν να «λένε» και αυτά το Περιγιάλι. Στον ώμο της, το χέρι-στήριγμα του συζύγου, και δίπλα της η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η τελευταία που είχε στο βαρύ χαρτοφυλάκιό της ίσως το μεγαλύτερο κεφάλαιο της Ελλάδας.

Και στο τέλος, το τραγούδι του Ζορμπά, ο χορός του, που πού αλλού θα μπορούσε να έχει περισσότερη επιβεβαίωση και αλήθεια, και σημασία, απ’ ό,τι εκεί, στην Κρήτη; Οπου η λεβεντιά είναι απροβάριστη κι ατόφια.

Στην εκκλησία προηγουμένως, το «Παλικάρι» από την κόρη του. Με εκείνα τα διακεκομμένα φωνήεντα πού εισήγαγε στο τραγούδι ο Μίκης και έγιναν πατέντα του, αδιαμφισβήτητη. Συγκράτησα το «φεγγά-α-α-ρι», με τουλάχιστον τρία άλφα, που έμοιαζε να δύει στο πρόσωπο της Μαργαρίτας, κάποτε παιδικό, κάποτε με βαριά σημάδια του χρόνου.

Στη σειρά των συγγενών, ο γιος του Γιώργος με την κόρη του Μυρτώ. Αργά το προηγούμενο βράδυ άκουσα στο YouTube το τραγούδι τους «Κι’ αν». Μ’ ένα ερωτηματικό που δεν διακρινόταν, αλλά ήταν εκεί. Ακούστε το, σας παρακαλώ, θα νοιώσετε ακριβώς τι σημαίνει «συνέχεια»:

Εφυγε λοιπόν ως κομμουνιστής, όπως ήθελε. Και με χριστιανική εξόδιο ακολουθία, επίσης όπως ήθελε…

Αυτός ήταν, αυτός είναι ο Μίκης. Τον δέχεσαι και τον αγαπάς έτσι ακριβώς. Δεν μπορείς να του «παίρνεις» λίγο από αυτό, και λίγο από εκείνο. Ολος ο Μίκης, ήταν αυτό ακριβώς. Με τις μικρές και μεγάλες «αντιφάσεις» του. Τα όποια λάθη του. Που δεν τα παρουσίασε ποτέ ως παραστρατημένα προτερήματα.

Ολος ο Μίκης αυτό ακριβώς ήταν. Ενας κομμουνιστής που μεταβαίνει από τον φθαρτό υλικό κόσμο στην αιώνια ζωή, «εν τόπω φωτεινώ, εν τόπω χλοερώ, εν τόπω αναψύξεως, ένθα απέδρα οδύνη, λύπη και στεναγμός», όπως αναφέρεται στη νεκρώσιμη ακολουθία που παρακολουθήσαμε σήμερα.

Ο Θεός να αναπαύσει την ψυχή του και αυτός θα γεμίσει τα ουράνια ύμνους, τροπάρια, ορατόρια και ζεϊμπεκιές!

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News