«Σε λίγο, για να δεις θέατρο θα πρέπει να πας στις φυλακές Τρίπολης», έλεγε μια χιουμοριστική ατάκα που κυκλοφόρησε μετά την προφυλάκιση του Πέτρου Φιλιππίδη στις φυλακές Τρίπολης και έγινε viral. 

Να γελάσω; Oχι, δεν μπορώ. Αυτό το αστείο μού προκαλεί θλίψη. Το βλέπω να περνάει μπροστά μου και στενοχωριέμαι. Και στενοχωριέμαι διπλά, γιατί δεν είναι το μόνο αστείο τέτοιου τύπου που βλέπω να ανακυκλώνεται στους διαδικτυακούς τοίχους. Θα έλεγα ότι μάλλον είναι κοινός τόπος τέτοιου είδους αστεία, από τη στιγμή που ξεκίνησε ο χείμαρρος των καταγγελιών σεξουαλικής παρενόχλησης, βιασμών και κακοποίησης.

Το νοηματικό μοτίβο τους δεν το ακούς, βέβαια, μόνο σαν αστείο. Κυκλοφορεί παντού σαν άποψη, έχει τρυπώσει μέσα στις συζητήσεις και στις συνειδήσεις: το θέατρο ως ένας χώρος όπου οι μισοί βιάζουν και παρενοχλούν τους άλλους μισούς. Το θέατρο είναι ένας βούρκος, κοινώς, ένα πεδίο όπου συνωστίζονται τέτοιου είδους παραβατικές συμπεριφορές. Αυτό είναι το point. Και αδικεί το θέατρο κατάφωρα. Δεν το αδικεί το ξέσπασμα του κινήματος Metoo, όπως άστοχα λένε εδώ και καιρό κάποιοι. Το αδικεί ότι συγχέουμε το πρόβλημα με τον χώρο. 

Το θέατρο το αδικεί ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε για αυτό. Οσα σκεφτόμασταν πάντα για αυτό. Υπάρχει μια υποτιμητική διάθεση απέναντί του. Είναι χώρος ενός κατώτερου θεού, για τους περισσότερους. Οχι μόνο ο χώρος του θεάτρου, ο χώρος της Τέχνης, γενικότερα. Γι’ αυτό και μπορούμε να γελάμε με τέτοια αστεία, τα οποία, επί της ουσίας, κάτι τέτοιο υπονοούν. 

Φταίει και η υπερέκθεση φυσικά. Το ότι όλες αυτές οι περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης και βιασμών, οι οποίες έλαβαν χώρα σε καμαρίνια και θεατρικές σκηνές, είχαν θύτες και θύματα ανθρώπους γνωστούς. Οι ανατριχιαστικές ιστορίες τους έγιναν το αγαπημένο θέμα των πάνελ, όπως γίνονται οι χωρισμοί και το χρώμα των μαλλιών τους.

Να μη γινόταν, θα μου πείτε; Οχι, δεν ήταν δυνατόν να μη γίνουν, ούτε θα ήταν και σωστό. Η υπόθεση Metoo έτσι πήρε φωτιά, με την υπερέκθεση των καταγγελιών στα ΜΜΕ και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και έτσι οδήγησε σε δικογραφίες, ποινικές διώξεις, προφυλακίσεις. Η υπερέκθεση βοήθησε, έγινε το γρήγορο όχημα προς τη λύτρωση. Και όσα τέρατα κι αν ακούγονται, όσες αστοχίες και ανόητες απόψεις κουβεντολογιού σε πάνελ, η ουσία δεν αλλοιώνεται. 

Τι κι αν πιστεύει η κυρία Μαρία Ιωανίδου ότι ο βιασμός είναι μέσα στην ανθρώπινη φύση και το δηλώνει ελαφρά τη καρδία μπροστά σ’ ένα μικρόφωνο ενός πρωινάδικου. Το μόνο που καταφέρνει είναι να την πάρουν στο ψιλό όσοι την ακούνε. Ευτυχώς, αυτό που μας δίδαξε το ξέσπασμα του Metoo είναι ότι ο βιασμός είναι βιασμός. Μια φρικτή πράξη, για την οποία δεν υπάρχει καμία δικαιολογία. Μόνο τιμωρία θα πρέπει να υπάρχει για αυτήν. 

Μακάρι να υπήρχε ένας τρόπος να καταλάβουμε ότι δεν είναι όλο το θέατρο Φιλιππίδης και Λιγνάδης. Δεν είναι το κακό ο κανόνας στο θέατρο, είναι η εξαίρεση. Και βέβαια, δεν χρειάζεται να πάμε στις φυλακές Τρίπολης για να δούμε θέατρο. Και είναι πολύ κρίμα που τόσος κόσμος το πιστεύει και βρίσκει τη διάθεση να γελάσει με το αστείο. Οταν γελάμε με κάτι, σημαίνει ότι έχει κάνει γκελ στις σκέψεις και τις ιδέες μας. Αυτήν την ιδέα έχουμε για το θέατρο; Πόσο θλιβερό, αλήθεια.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News