Σε μία δημοκρατία δυτικού τύπου είναι δυνατόν την απάντηση στο αιώνιο δίλημμα «ειρήνη ή πόλεμος» να τη δίνει ένας άνθρωπος μόνος του; Πώς δεν είναι, λέει μία πρόσφατη μελέτη. Σε ό,τι αφορά τους αμερικανούς προέδρους τουλάχιστον, η εν λόγω μελέτη αποφάνθηκε ότι η μενταλιτέ τους έπαιξε ρόλο στους πολέμους που διενήργησαν οι ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της προεδρίας τους. Γιατί; Διότι ο μεγάλος ναρκισσισμός τους, λέει, ενίσχυσε  την τάση σύγκρουσης με τον εχθρό, έτσι οι επακολουθήσαντες πόλεμοι ήταν κατά κάποιον τρόπο προβολή του «εγώ» των προέδρων.

Οι λονδρέζικοι Times χαρακτήρισαν αυτούς τους προέδρους με τον εξαιρετικά φίλαυτο και επιθετικό χαρακτήρα «προέδρους με τον παράγοντα LBJ», επειδή στο Εβερεστ της εξουσιαστικής ματαιοδοξίας η έκθεση τοποθέτησε τον Δημοκρατικό Λίντον Μπέινς Τζόνσον, ο οποίος ανήλθε στο αξίωμα του προέδρου έπειτα από τη δολοφονία του Τζον Φ. Κένεντι.

Πρόκειται για συμπέρασμα που προβάλλει τη θεωρία της λεγόμενης «μεγάλης προσωπικότητας», δηλαδή του ενός και μοναδικού πολιτικού ανδρός ο οποίος σε εύθετο χρόνο καθοδηγεί το (κάθε) έθνος και σφραγίζει τη μοίρα του μέσα στην Ιστορία. Ετσι η επιθετική μιλιταριστική δράση δεν αποδίδεται σε παράγοντες οικονομικούς, γεωπολιτικούς, ιδεολογικούς κ.ά., αλλά στο ναρκισσευόμενο «εγώ» του ηγέτη, εν προκειμένω του προέδρου των ΗΠΑ. Η ανάλυση των ειδικών διατείνεται ότι οι αυτοθαυμαζόμενοι πρόεδροι είχαν και τις περισσότερες πιθανότητες να ξεκινήσουν πόλεμο εναντίον άλλων μεγάλων δυνάμεων του καιρού τους.

Οι ερευνητές εξέτασαν τους αμερικανούς προέδρους που κατείχαν το αξίωμα μεταξύ του 1897 και του 2009. Το τρίο που αξιολογήθηκε ως το πλέον ναρκισσιστικό συνθέτουν, όπως είπαμε, οι Τζόνσον, Θίοντορ Ρούζβελτ και Ρίτσαρντ Νίξον. Αυτοί οι τρεις, λένε οι μελετητές, είχαν περίπου έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να ξεκινήσουν διεθνή ένταση ή πόλεμο, σε σύγκριση με κάποιον άλλον πρόεδρο μειωμένου ναρκισσισμού. Οι Βρετανοί σχολίασαν ότι ακόμη και οι πέτρες γνωρίζουν το χούι που είχε ο Τζόνσον, πρόεδρος που –χαριτολογώντας, υποτίθεται– δήλωνε ότι είχε γεννηθεί σε… φάτνη σαν άλλος Χριστός!

Η μελέτη βασίστηκε σε προηγούμενη έρευνα που διενήργησαν συγγραφείς βιογραφιών αμερικανών προέδρων. Τα ψυχολογικά πορτρέτα των προέδρων φιλοτεχνήθηκαν με τη μέθοδο του προσαρμοσμένου ερωτηματολογίου στο οποίο οι βιογράφοι εκλήθησαν να δώσουν απαντήσεις ούτως ώστε να μας διαφωτίσουν. Ετσι αναλύθηκαν πτυχές της προσωπικότητας των προέδρων που σχετίζονται με τον ναρκισσισμό και τα υψηλά επίπεδα επιθετικότητας. Παρατηρήθηκε ότι οι πρόεδροι αυτής της κατηγορίας είχαν χαμηλά επίπεδα μετριοπάθειας, συμμόρφωσης και ειλικρινείας. Στην άλλη άκρη του άξονα οι μελετητές καταχώρισαν προέδρους με διακριτικότερο αποτύπωμα στην Ιστορία: τους Γουίλιαμ ΜακΚίνλεϊ, Γουίλιαμ Χάουαρντ Ταφτ, Κάλβιν Κούλιτζ.

• Παραδείγματα δύο μονομερών πολεμικών ενεργειών των ΗΠΑ εις βάρος άλλων μεγάλων δυνάμεων επί διοικήσεως ναρκίσσων: το 1964 ο Τζόνσον έστειλε drones στην Κίνα, έγραψαν οι Times, ενώ το 1969 ο Νίξον έστειλε βομβαρδιστικά αεροσκάφη τύπου Β-52 φέροντα πυρηνικές κεφαλές να πετάξουν κοντά στη Σοβιετική Ενωση.

Γενικώς το συμπέρασμα της έρευνας που δημοσιεύτηκε στο International Studies Quarterly είναι ότι κάποιοι αμερικανοί πρόεδροι ενήργησαν από καπρίτσιο, υπακούοντας στις ενδόμυχες επιθυμίες τους, και όχι σαν υπηρέτες του λαού. Εβλεπαν τον κόσμο σαν μία σκηνή όπου μπορούσαν να ξεδιπλώσουν τις φιλοδοξίες τους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News