«Πολύ υπερήφανος Έλληνας», δήλωσε στην αρχική τοποθέτηση του ο θεσσαλονικιός πρόεδρος και CEO της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά, κατά τη συζήτηση με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Πρόεδρο του ΣΕΒ Δημήτρη Παπαλεξόπουλο, με την οποία ολοκληρώθηκε η χθεσινή ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου. «Η Ελλάδα έχει τη δυναμική να ευημερήσει, αξιοποιώντας το ταλέντο και το πάθος των ανθρώπων της. Για να το πετύχουμε πρέπει να εμπνέουμε και να στηρίζουμε τους νέους της Ελλάδας», πρόσθεσε ο κ. Μπουρλά.
Ο πρόεδρος του ΣΕΒ πήρε την «πάσα» που ήθελε για να αναπτύξει τη συζήτηση γύρω από τον πρώτο άξονα: την καινοτομία.
«Όσο περισσότερο επενδύουμε στην καινοτομία και τις δεξιότητες των ανθρώπων, τόσο περισσότερο ανοίγουμε την πόρτα σε περισσότερους να συμμετάσχουν στις ευκαιρίες που ανοίγονται», είπε ο κ. Παπαλεξόπουλος. Και ύστερα ήρθαν οι αριθμοί: «Οι δαπάνες Έρευνας και Ανάπτυξης των ελληνικών επιχειρήσεων βρίσκονται στο 1/3 του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα δεν αναπτύσσει επαρκώς τις δεξιότητες που συνδέονται με την καινοτομία, τα λεγόμενα soft skills. Είναι μικρός ο αριθμός των ελληνικών επιχειρήσεων που μπορούν σήμερα να καινοτομήσουν. Ωστόσο, υπάρχει και ένα μικρό αλλά σημαντικό οικοσύστημα από start ups, με 5.000 εργαζόμενοι και 10 δισ. ευρώ κύκλο εργασιών. Έχουμε αποφασίσει ως ΣΕΒ να το στηρίξουμε ώστε να τριπλασιαστεί τα επόμενα χρόνια. Και δεν είναι μόνο στην τεχνολογία. Ήδη έχουμε πολλές ενδιαφέρουσες νησίδες καινοτομίας σε παραδοσιακούς κλάδους. Πώς μπορούμε να μπολιάσουμε την οικονομία και την κοινωνία με την καινοτομία και να την επιταχύνουμε;», ρώτησε τον Πρωθυπουργό.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στα φορολογικά κίνητρα που έχει θεσπίσει το κράτος για τις καινοτόμες επιχειρήσεις και τόνισε: «Τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήσει ένα success story ως πηγή έμπνευσης για έναν επιχειρηματία. Η καινοτομία δεν είναι επιλογή, είναι μονόδρομος επιβίωσης για τις επιχειρήσεις. Ωστόσο, δεν καινοτομούν μόνο οι επιχειρήσεις, καινοτομεί και το κράτος. Θέλουμε να έχουμε και ένα «έξυπνο» κράτος, όχι μόνο έξυπνες επιχειρήσεις».
«Εμείς επιλέξαμε πριν από δύο χρόνια να ξεκινήσουμε μια σημαντική επένδυση στη Θεσσαλονίκη», πήρε τον λόγο ο Άλμπερτ Μπουρλά. «Γνώριζα πολύ καλά ότι κάποιοι θα έλεγαν ότι προσπαθούμε να κάνουνε ένα δώρο σαν εταιρεία στην πόλη ή τη χώρα από όπου κατάγομαι. Όμως η Θεσσαλονίκη τράβηξε την επένδυση μας με το σπαθί της και την αξία της. Εχοντας την επαφή με τη χώρα κατάλαβα ότι υπάρχει μια τεράστια δεξαμενή εξειδικευμένων ανθρώπων, που έχουν πάθος να δώσουν τον εαυτό τους σε έναν ανώτεροι σκοπό, όπως η υγεία. Επίσης, τώρα στην Ελλάδα έχουμε μια διαφορετική φιλοσοφία και νοοτροπία για τις επενδύσεις. Αυτό που ως επιχειρήσεις χρειαζόμαστε δεν είναι κίνητρα, αλλά να βγάλουμε τα εμπόδια από μπροστά μας. Αυτό που τελικά βρήκα στην Ελλάδα είναι αυτό που περίμενα και σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με το επίπεδο των ανθρώπων που έχουμε προσλάβει. Και γι’ αυτό η Ελλάδα περιλαμβάνεται στις χώρες όπου θα αναπτύξουμε σημαντικά προγράμματα, όπως αυτά που βασίζονται στην Τεχνητή Νοημοσύνη», κατέληξε ο επικεφαλής της Pfizer.
Δεξιότητες: αλλαγή προτύπων
Και τι γίνεται με τις δεξιότητες; «Έχουμε 16% ανεργία όταν το 36% των επιχειρήσεων δεν μπορούν να βρουν το προσωπικό χρειάζονται», σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΕΒ. «Το χάσμα δεξιοτήτων είναι μεγάλο. Το εκπαιδευτικό σύστημα δεν συντονίζεται με τις ανάγκες των επιχειρήσεων, ενώ και πολλές επιχειρήσεις δεν επενδύουν επαρκώς στην κατάρτιση του δυναμικού τους. Τα τεχνικά επαγγέλματα είναι υποεκτιμημένα από την κοινωνία… Χρειάζεται μεγάλη συστράτευση δυνάμεων, κοσμογονικές αλλαγές στον τρόπο που προσεγγίζουμε την εκπαίδευση και την κατάρτιση. Και αλλαγή προτύπων που είναι βαθιά ριζωμένα στην κοινωνία», ήταν η τοποθέτηση του κ. Παπαλεξόπουλου.
Πρώτος απάντησε ο Άλμπερτ Μπουρλά: «Για το κέντρο στη Θεσσαλονίκη λάβαμε 10.000 βιογραφικά. Επιλέξαμε και ήδη εργάζονται 400 άτομα, από τους οποίους το 15% είναι Ελληνες που είχαν φύγει στο εξωτερικό και ήθελαν να επιστρέψουν σε μια σοβαρή δουλειά… Πρέπει να υπάρξει αλλαγή νοοτροπίας και προτύπων. Όταν για δεκαετίες πρότυπο για τους νέους ήταν να βρουν θέση στο Δημόσιο και μετά σε κρατικοποιημένη τράπεζα, αυτό δεν βοήθησε να τολμούν. Σε σχέση με άλλες χώρες έχουμε πολύ λιγότερους νέους που θέλουν να τολμήσουν και να καινοτομήσουν οι ίδιοι, να πάρουν το ρίσκο και να προσπαθήσουν κάτι διαφορετικό».
«Αυτό είναι παγκόσμιο φαινόμενο», υποστήριξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Αποτελεί ευρωπαϊκή πρόκληση το λεγόμενο up skilling και re skilling. Πάνω από €2 δισ, από τα το Ταμείο Ανάκαμψης θα πάνε στοχευμένα προς αυτή την κατεύθυνση και σε συνεργασία με τις επιχειρήσεις να δούμε τα κενά και με γρήγορα προγράμματα κατάρτισης να τα καλύψουμε. Ωστόσο η μεγάλη πρόκληση είναι η μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος. Το νέο μας σχολείο θα καλλιεργεί πολύ περισσότερο τα λεγόμενα soft skills, που θεωρώ ότι είναι εύκολα να αναπτύξουν οι Έλληνες. Αλλά είναι πρόκληση και η απομάκρυνση από το στερεότυπο ότι χρειάζεσαι πτυχίο ΑΕΙ για να προχωρήσεις. Σήμερα ένα σημαντικό ποσοστό σπουδαστών σε δημόσιων ΙΕΚ είναι απόφοιτοι Πανεπιστημίων. Αυτό κάτι μας λέει. Πρέπει να αποκαταστήσουμε την αξιοπρέπεια της εργασίας. Και αυτή δεν συνδέεται κατ΄ ανάγκη με ένα πτυχίο… Υπάρχουν σειρά από επαγγέλματα που δεν χρειάζονται πανεπιστημιακή εκπαίδευση αλλά προσφέρουν σε όσους τα ακολουθούν πολύ περισσότερα. Και δεν μπορούμε να βλέπουμε τα παιδιά της τεχνικής εκπαίδευσης σαν παιδιά ενός κατώτερου θεού».
Πράσινη ανάπτυξη και JFK
«Ο ΣΕΒ στηρίζει τη φιλοδοξία της Ευρώπης να γίνει η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050», σημείωσε ο Δ. Παπαλεξόπουλος. «Απαραίτητο όμως είναι οι παρεμβάσεις που αφορούν την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής να συνοδεύονται από στοχευμένη βιομηχανική πολιτική, που θα διασφαλίζει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και χαμηλό κόστος ενέργειας για όλους. Για παράδειγμα, πολλές γειτονικές μας χώρες δεν δεσμεύονται από ανάλογους στόχους. Ελλοχεύει ο κίνδυνος διαρροής επενδύσεων προς αυτές, πχ προς την Τουρκία. Και αυτό θα έχει και αρνητικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο για την περιοχή μας. Και κερατάδες και ζημιωμένοι δηλαδή». Ο πρόεδρος του ΣΕΒ υποστήριξε ότι «η ταχεία απολιγνιτοποίηση μας ωθεί στον σωστό αν και όχι εύκολο δρόμο. Η μετάβαση δεν θα είναι εύκολη. Δεν πρέπει να ξεφύγει το ενεργειακό κόστος τα επόμενα χρόνια».
«Έχουμε πολύ δουλειά να κάνουμε ώστε η μετάβαση αυτή να γίνει χωρίς να αυξηθεί το κόστος της ενέργειας, όχι μόνο για τη μεταποίηση αλλά και για τα νοικοκυριά, και ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά», απάντησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Η Ευρώπη θα χρειαστεί σίγουρα έναν μηχανισμό προσαρμογής που θα μας επιτρέπει να προστατευόμαστε από χώρες που δεν έχουν τις ίδιες πολιτικές και από τον αθέμιτο ανταγωνισμό», αναγνώρισε.
Για το ίδιο ζήτημα ο Άλμπερτ Μπουρλά «θυμήθηκε» τον JFK: «Το 1961 ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ έθεσε έναν εξίσου εμβληματικό στόχο. Είπε ότι σε 10 χρόνια θα στείλουμε άνθρωπο στο φεγγάρι και θα επιστρέψει ασφαλής. Το ότι αυτό συνέβη μπορεί να μην προσέφερε κάτι στον πολύ κόσμο, αλλά τη δεκαετία εκείνη οι ΗΠΑ καθιέρωσαν την παγκόσμια ηγεμονία τους στην τεχνολογία. Και χάρη στην προσήλωσε σε εκείνον τον στόχο αναπτύχθηκαν πολλές εφαρμογές, που οδήγησαν στην ευημερία του λαού. Σίγουρα οι αλλαγές στην ενέργεια θα είναι επώδυνες, αλλά οι ευκαιρίες θα υπερκεράσουν τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν στην οικονομία. Δεν είναι μόνο ότι αυτό είναι το σωστό για το περιβάλλον να κάνουμε, αλλά θα αποτελέσει σημαντικό μοχλό ανάπτυξης νέων τεχνολογιών και δεξιοτήτων».
Ψηφιακός μετασχηματισμός: το κράτος μπροστά
Εκεί που οι τρεις συνομιλητές βρήκαν περισσότερο κοινό τόπο είναι η ψηφιοποίηση. Και εκεί ο Πρόεδρος του ΣΕΒ είχε να πει καλύτερα λόγια για το Δημόσιο, παρά για τον ιδιωτικό τομέα. « «Κάναμε μεγάλα βήματα μπροστά στην πανδημία, ειδικά στην ψηφιοποίηση υπηρεσιών του κράτους προς τους πολίτες. Τρανό παράδειγμα η διαδικασία εμβολιασμού. Είναι επιτακτική ανάγκη να χτίσουμε πάνω σε αυτό και να πάμε πιο γρήγορα. Γιατί ακόμη υστερούμε σημαντικά. Η ψηφιακή υστέρηση είναι Αχίλλειος πτέρνα για τις επιχειρήσεις. Το 90% αντιλαμβάνεται τη σημασία του ψηφιακού μετασχηματισμού αλλά λιγότερες από τις μισές έχουν σχέδιο υλοποίησης. Μόλις το 3% επενδύει στην Τεχνητή Νοημοσύνη, όταν το ποσοστό φτάνει 45% στις προηγμένες χώρες. Οι εταιρίες φέρουν την καίρια ευθύνη», υπογράμμισε.
Ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε πάλι σε «σημαντικότατους πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης που θα πάνε στον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων». «Ωστόσο -τόνισε- η μεγάλη πρόκληση για εμάς αφορά την ψηφιοποίηση του κράτους, των υποδομών, διαδικασιών και υπηρεσιών προς τους πολίτες. Έχουμε το μομέντουμ και καμία πρόθεση να το χάσουμε… Ξέρουμε τις ανάγκες, πού υστερούμε και, το κυριότερο, έχουμε κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών ότι μπορούμε να φέρουμε σε πέρας τέτοιες εξαιρετικά σύνθετες αποστολές. Θα κάνουμε το επόμενο άλμα που τόσο χρειάζεται η χώρα».
Ο Πρόεδρος της Pfizer αναφέρθηκε στην «εμπειρία των συγγενών μου, που έκαναν το εμβόλιο στην Ελλάδα, και της οικογένειάς μου, που το έκανε στην Αμερική. Στην Ελλάδα το σύστημα ήταν πολύ καλύτερο. Και digital! Στην Αμερική, μόλις χθες κατάφερα να περάσω στο κινητό μου την απόδειξη ότι έχω εμβολιαστεί».
Στη συνέχεια ο Άλμπερτ Μπουρλά μίλησε για τον «γάμο» της βιολογίας με την ψηφιακή τεχνολογία, που, όπως είπε, «για πρώτη φορά δημιουργούν προοπτικές για να πάμε μπροστά… Στη Θεσσαλονίκη φτιάχνουμε ένα κέντρο που σε ένα μεγάλο μέρος του θα ασχοληθεί με τη βιολογική έρευνα μέσων της ψηφιακής τεχνολογίας. Η Τεχνητή Νοημοσύνη δημιουργεί τις περισσότερες προοπτικές για ανακάλυψη νέων φαρμάκων. Επίσης, στην Pfizer έχουμε ήδη αυτοματοποιήσει το 75% όλων των διαδικασιών και έως το τέλος της χρονιάς θα είναι στο 95% . Αυτό μας βοηθάει να επικεντρωνόμαστε στην έρευνα και όχι στη διοικηση».
Βιομηχανία, cluster και τρένα
«Θα μπορούσαμε να δούμε στην Ελλάδα ένα cluster στον χώρο της φαρμακοβιομηχανίας;», ρώτησε τον επικεφαλής της Pfizer o ομότιμός του του ΣΕΒ, μιλώντας για την ανάγκη «επιτάχυνσης» της βιομηχανικής ανάπτυξης. Ο Άλμπερτ Μπουρλά απάντησε: «Στην Ευρώπη επενδύονται κάθε χρόνο €40 δισ στην ιατροφαρμακευτική έρευνα. Το ποσό στην Ελλάδα είναι €50 εκατ. Με βάση τον πληθυσμό μας θα έπρεπε να είναι στο €1 δισ. Ναι, μπορεί να αναπτυχθεί πολύ και να προσφέρει όχι μόνο θέσεις εργασίας αλλά και σημαντικές επιστημονικές ανακαλύψεις».
Ο κ. Παπαλεξόπουλος αναφέρθηκε στον στόχο του 15%, ως συμμετοχή της μεταποίησης στο ΑΕΠ. «Για να τον πετύχουμε χρειάζεται ολοκληρωμένη στρατηγική, με οριζόντιες παρεμβάσεις και στοχευμένες πολιτικές ενίσχυσης σε εξωστρεφείς κλάδους και clusters όπου η Ελλάδα έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα. Πώς θα πάμε πιο γρήγορα;», ρώτησε τον Πρωθυπουργό. Ο οποίος, με τη σειρά του, μίλησε για τις μειώσεις στη φορολογία και τις εργοδοτικές εισφορές, για την απλοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας, για τη συνολική πολιτική στήριξης της ανάπτυξης μέσω των επιχειρήσεων, ωστόσο αναγνώρισε ότι: «Στις υποδομές έχουμε ακόμη δουλειά να κάνουμε, κυρίως στις συνδυασμένες μεταφορές, όπως τα λιμάνια, οι σιδηροδρομικές συνδέσεις κλπ. Σύντομα θα εξαγγεριλουμε ένα μεγάλο πακέτο για τις σιδηροδρομικές υποδομές, ενώ προχωράμε και στη διασυνδεσιμότητα, με τις οπτικές ίνες και τα δίκτυα 5G».
Ο κ. Μητσοτάκης είπε επίσης στον Πρόεδρο του ΣΕΒ: «Δεν συμφωνήσαμε σε όλα στο νέο εργατικό νόμο αλλά δημιουργούμε ένα πλαίσιο με περισσότερη ευελιξία, με ασφάλεια για τον εργαζόμενο και με προσαρμογές στις απαιτήσεις των καιρών, όπως η άδεια πατρότητας, η εξίσωση στην αποζημίωση απόλυσης κλπ».
Επιχειρήσεις και εργαζόμενοι – συμμέτοχοι
Η έννοια της επιχειρηματικότητας «γράφει» πολύ θετικότερα στο κοινό, σε σχέση το πρόσφατο παρελθόν, σύμφωνα με έρευνα που επικαλέστηκε ο Πρόεδρος του ΣΕΒ. «Έχει γίνει αντιληπτό ότι οι επιχειρήσεις είναι μέρος της λύσης», είπε. Στον αντίποδα, όμως: «Άλλο η επιχειρηματικότητα και άλλο ο επιχειρηματίας. Υπάρχει ακόμη καχυποψία στην Ελλάδα για τις επιχειρήσεις, πολλοί τις βλέπουν ως οργανισμούς αποκλειστικά κέρδους και εκμετάλλευσης. Και αυτό ξεκινάει από εμάς. Ως ΣΕΒ θέλουμε περισσότερες επιχειρήσεις να χτίσουμε εμπιστοσύνη με την κοινωνία σε ένα περιβάλλον διαφάνειας. Θέλουμε να κερδίσουμε την υπερηφάνεια του κόσμου και το «επιχειρήσεις μας», που δεν το λένε οι Έλληνες, σε αντίθεση πχ με τους Γερμανούς».
«Πρέπει να αλλάξουμε όλοι μαζί», τοποθετήθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Οι επιχειρηματικές πρακτικές που δημιούργησαν αυτό το φαινόμενο πρέπει να τιμωρούνται από το κράτος και να απομονώνονται από την επιχειρηματική κοινότητα. Για παράδειγμα, επιμέναμε στην ψηφιακή κάρτα. Η τεχνολογία είναι εργαλείο διαφάνειας και λογοδοσίας για όλους μας. Επίσης, η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη πρέπει να απασχολεί περισσότερο τις επιχειρήσεις. Να είναι βιωματική και όχι διαδικαστική, να φέρνει καινοτόμες ιδέες. Θα ήθελα, ας πούμε, ακοή περισσότερες επιχειρήσεις να κάνουν κάτι για να πεισουμε περισσότερους πολίτες να εμβολιαστούν. Δεν είναι κακό να δίνουν και αυτές κίνητρα, όπως το κράτος…». Και ο Πρωθυπουργός κατέληξε με μια πρόταση που μάλλον εξέπληξε τα μέλη του ΣΕΒ: «Βλέπουμε σε πολλά start up ότι η νέα επιχειρηματικότητα έχει άλλους κανόνες με συμμετοχή των ίδιων των εργαζόμενων στο μετοχικό κεφάλαιο και την ευημερία των επιχειρήσεων. Να το δουν αυτό και οι μεγάλες επιχειρήσεις. Έτσι ο εργαζόμενος θα είναι συμμέτοχος στην κυριολεξία!».
Για το ίδιο θέμα ο Άλμπερτ Μπουρλά χρησιμοποίησε ένα ακόμη παράδειγμα από τις ΗΠΑ: «Το 2019, ένας από τους μεγαλύτερους οργανισμούς επιχειρήσεων στην Αμερική, το ΒRT, άλλαξε τη διακήρυξη και τον σκοπό του. Πλέον υπαρχει όχι μόνο για να εξυπηρετεί τους μετόχους, αλλά για να υπηρετεί ένα ευρύτερο πεδίο από stakeholders (ενδιαφερόμενα μέρη). Οι εταιρείες που δεν μπορούν να παρουσιάσουν στοιχεία ότι προσφέρουν στην ευημερία γενικότερα της κοινωνίας, και όχι μόνο των μετόχων τους, δεν μπορούν σήμερα να βρουν τα κεφάλαια που χρειάζονται. Σήμερα οι επενδυτές όλο και πιο πολύ ελέγχουν τη συνεισφορά μιας επιχείρησης στην κοινωνία. Όσες δεν προσαρμοστούν μέσα στην επόμενη δεκαετία, θα βρεθούν σε πολύ μεγάλες δυσκολίες…».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News