Τι συνέβη τελικά στη Νέα Σμύρνη εκείνη την Κυριακή της 7ης Μαρτίου; Ήταν ένα από τα πλέον κομβικά σημεία της δεύτερης μεγάλης καραντίνας. Εκείνο το συμβάν, η έξαρση της αστυνομικής βίας σε ελέγχους πολιτών για τα περιοριστικά μέτρα που είχαν επιβληθεί οδήγησε σε μια σειρά από αλυσιδωτές αντιδράσεις: αιματηρά επεισόδια δύο νύχτες μετά στην ίδια περιοχή· σιωπηρή εντολή να μην γίνονται στο εξής από την ΕΛ.ΑΣ συστηματικοί έλεγχοι των μέτρων του lockdown, γεγονός που οδήγησε στην ουσιαστική κατάργηση πολλών από αυτών· πολιτική διαμάχη σχετικά με τη δράση της αστυνομίας, ή ακόμα και για την σπουδή τότε της κυβέρνησης να αποκαλύψει ότι το θύμα εκείνου του περιστατικού ήταν του αντιεξουσιαστικού χώρου και ότι κάποιοι στην περιοχή πετούσαν φυλλάδια με επικριτικά σχόλια για τη σύζυγο του Πρωθυπουργού.

Ο δράστης αστυνομικός είχε τεθεί σε διαθεσιμότητα και διατέχθηκε Ενορκη Διοικητική Εξέταση. Ογδόντα πέντε μέρες μετά από εκείνη την Κυριακή, το 600 σελίδων (!) πόρισμα ολοκληρώθηκε και μέρος του αποκάλυψε το kathimerini.gr στο ρεπορτάζ του Γιάννη Σουλιώτη, από τους καλύτερους του αστυνομικού ρεπορτάζ.

Ολα ξεκίνησαν στη 1.05 το μεσημέρι της Κυριακής 7 Μαρτίου, όταν το κέντρο της Αμεσης Δράσης δέχτηκε τηλεφώνημα πολίτη που κατήγγειλε επώνυμα συνωστισμό ατόμων στην πλατεία της Νέας Σμύρνης. Στη διάρκεια της επόμενης μιας ώρας ακόμη τέσσερις πολίτες κάλεσαν στο «100» για να αναφέρουν «συνωστισμό ατόμων» στην πλατεία και στο πάρκο της Νέας Σμύρνης. Το κέντρο της Αμεσης Δράσης έδωσε εντολή σε δύο ομάδες ΔΙ.ΑΣ. να πάνε στην πλατεία και να βεβαιώσουν πρόστιμα για παραβίαση των περιοριστικών μέτρων. Επικεφαλής τέθηκε ο ανθυπαστυνόμος που στα επίμαχα βίντεο εμφανίζεται να χτυπάει με κλομπ πολίτη τη στιγμή της σύλληψης.

Σύμφωνα με την «K», στο έγγραφο παροχής εξηγήσεων, που συνέταξε στο πλαίσιο της ΕΔΕ, ο αστυνομικός υποστηρίζει ότι προειδοποίησε τον συντονιστή του κέντρου επιχειρήσεων πως η διενέργεια ελέγχων στη πλατεία της Νέας Σμύρνης θα ήταν δύσκολη, για να λάβει την απάντηση ότι είναι εντολή του Α100, του επικεφαλής δηλαδή της Διεύθυνσης Αμεσης Δράσης.

«Στην πλατεία Νέας Σμύρνης είχαν αντιμετωπίσει προβλήματα το προηγούμενο διάστημα οχήματα της Τάξης που είχαν μεταβεί εκεί με την ίδια αποστολή, ενώ πλησίον της πλατείας γνωρίζαμε ότι υπάρχει στέκι αναρχικών καθώς και έτερο στέκι οργανωμένων οπαδών του Πανιωνίου που διάκεινται εχθρικά προς την αστυνομία», υποστήριξε ο ελεγχόμενος αστυνομικός.

Η διεκπεραίωση της ΕΔΕ, η οποία στρεφόταν και κατά εννέα ακόμα ανδρών της ομάδας ΔΙ.ΑΣ, ανετέθη στον υποστράτηγο Λάμπρο Παπαδόπουλο της ΓΑΔΑ.

Με βάση το ρεπορτάζ του kathimerini.gr, τα υπομνήματα και οι καταθέσεις των ενστόλων συγκλίνουν στην παρακάτω αποτύπωση των γεγονότων: οι δικυκλιστές της ΔΙ.ΑΣ. έφτασαν στη Νέα Σμύρνη λίγο μετά τις 2 μ.μ. Στην πλατεία υπήρχαν πάνω από 1.000 άτομα, ανάμεσά τους μικρά παιδιά. Αρχικά, οι έλεγχοι εκτυλίσσονταν χωρίς απρόοπτα και διαμαρτυρίες, παρότι οι αστυνομικοί βεβαίωσαν αρκετά πρόστιμα για άσκοπη μετακίνηση. Ωστόσο, λίγο πριν από τις 3 μ.μ., επτά άτομα που βρίσκονταν στην πλατεία Καρύλλου (προέκταση πλατείας Νέας Σμύρνης) αντέδρασαν στον έλεγχο.

«Τους ζητήσαμε να κρατήσουν αποστάσεις, πλην όμως μας αγνόησαν. Τότε, αποφασίσαμε να τους ζητήσουμε ταυτότητες. Κάποιοι το δέχτηκαν ενώ άλλοι αντέδρασαν έντονα φωνάζοντας και λέγοντας “γιατί μας ελέγχετε, δεν δημιουργούμε συνωστισμό, είμαστε οικογένειες εδώ”. Τους έκανα άλλη μία παραίνεση να απομακρυνθούν μεταξύ τους και να φορέσουν μάσκες. Αρνήθηκαν εκ νέου και μας λέγανε “φύγετε, τρομάζετε τα μικρά παιδιά που παίζουν”» αναφέρει στο υπόμνημά του ένας από τους αστυνομικούς.

Οι άνδρες της ΕΛ.ΑΣ. περιγράφουν ακόμη ότι ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη το φραστικό επεισόδιο, μια ομάδα περίπου 30 ατόμων κινήθηκε εναντίον τους με επιθετικές διαθέσεις, εγκλωβίζοντάς τους. «Καθώς πλησίασα αντιλήφθηκα ότι οι συνάδελφοι δέχονται επίθεση και διαβίβασα μέσω ασυρμάτου “Κέντρο, δεχόμαστε επίθεση, παράκληση για ενισχύσεις”» αναφέρει υπαρχιφύλακας της ΔΙ.ΑΣ., συμπληρώνοντας ότι συνάδελφός του περισυνέλεξε το μπλοκ παραβάσεων που είχαν προσπαθήσει να του αρπάξουν. «Αρχισαν να μας σπρώχνουν και να προσπαθούν να μας αποσπάσουν τα μπλοκ. Ακουσα τον ανθυπαστυνόμο να διατάσσει “στις θέσεις σας” και αμέσως μετά “ράβδοι”» καταθέτει άλλος αστυνομικός. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι στη διάρκεια του επεισοδίου περικυκλώθηκαν από περίπου 100 άτομα, καθώς και ότι από την έναρξη της πανδημίας δεν είχαν αντιμετωπίσει άλλο αντίστοιχης δυσκολίας συμβάν.

Ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης και βασικός πρωταγωνιστής του επεισοδίου τέθηκε με απόφαση της ηγεσίας σε διαθεσιμότητα ένα-δύο εικοσιτετράωρα μετά τα γεγονότα. Στο πολυσέλιδο υπόμνημά του υποστηρίζει ότι το άτομο που στα βίντεο εμφανίζεται να προσπαθεί να συλλάβει χτυπώντας τον με κλομπ ήταν αυτός που πρωτοστάτησε στα επεισόδια. Υποστηρίζει ότι τον ακινητοποίησε με τεχνικές που διδάσκονται στην αστυνομική ακαδημία.

Λέει επίσης ότι στις 2.45 μ.μ. ζήτησε, μέσω ασυρμάτου, ενισχύσεις από το κέντρο της Αμεσης Δράσης: «Μας έχει προσεγγίσει πλήθος ατόμων απειλητικά. Χρειαζόμαστε άμεσα ενισχύσεις» και «παράκληση να συντομεύουν οι δυνάμεις, έχουμε δεχθεί επίθεση». Στην έκθεση απομαγνητοφώνησης, πάντως, που συνέταξε η Αμεση Δράση, όσα φέρεται να διαβίβασε μέσω ασυρμάτου στο κέντρο επιχειρήσεων περιγράφονται ως «Ακατάληπτα». Πρόκειται για λέξη που χρησιμοποιείται όταν η ποιότητα του ήχου είναι κακή.

Το διάστημα από τις 2.56 μ.μ. και για τα επόμενα λεπτά, ο εκφωνητής του κέντρου επιχειρήσεων ακούγεται να προτρέπει τους δικυκλιστές της ΔΙ.ΑΣ. να απεγκλωβιστούν από την πλατεία: «Μπορούμε να απεγκλωβιστούμε να εξέλθουμε της πλατείας; Αν μπορούμε να κάνουμε προς τα πίσω να απεγκλωβιστούμε», ακούγεται να λέει. Επιπλέον, προσπαθεί να ενημερώσει τους αστυνομικούς που βρίσκονται στο σημείο ότι φθάνουν ενισχύσεις: «Προσέρχονται και άλλες δυνάμεις», διαβιβάζει.

Λίγα λεπτά αργότερα, ο επικεφαλής της Αμεσης Δράσης ζητάει μέσω ασυρμάτου από τους αστυνομικούς να προχωρήσουν σε συλλήψεις: «Παράκληση κέντρο να γίνουν συλλήψεις, να γίνουν συλλήψεις».

Στο υπόμνημά του ο ανθυπαστυνόμος λέει, τέλος, ότι δέχτηκε χτύπημα στη μέση, καθώς και ότι ορισμένοι πολίτες που, μετά τα γεγονότα έκαναν δηλώσεις στις κάμερες με την ιδιότητα των αυτοπτών μαρτύρων, δεν ήταν παρόντες στο επεισόδιο. Εντόπισε μάλιστα ύστερα από δική του έρευνα δύο αυτόπτες μάρτυρες –επαγγελματίες της περιοχής– που δέχτηκαν να καταθέσουν στο πλαίσιο της ΕΔΕ. Επιβεβαίωσαν την εκδοχή των ενστόλων. «Είδα περίπου 10 αστυνομικούς να φωνάζουν “πίσω, κάντε πίσω” απευθυνόμενοι σε περίπου 30-40 άτομα, που έτρεχαν κατά πάνω τους φωνάζοντας “ντου” και βρίζοντάς τους», αναφέρει σε κατάθεσή του ο ένας από αυτούς.

Ωστόσο τα όσα υποστηρίζουν οι αστυνομικοί αντικρούονται από τις μαρτυρίες πολιτών αλλά και τον συλληφθέντων, που επίσης περιλαβάνονται στον φάκελο της ΕΔΕ. Ενας 29χρονος κάτοικος Νέας Σμύρνης, που κατηγορείται ότι μετείχε στις επιθέσεις κατά των αστυνομικών, υποστήριξε στην προανακριτική απολογία του τα ακόλουθα: «Είδα έξω από το Polis Park ότι μαζεύονταν 20-30 άτομα, μπορεί και παραπάνω, και συζητούσαν ότι θέλουν να πάνε στους αστυνομικούς να τους μιλήσουν για τα πρόστιμα. Μιλούσαν ήρεμα, αλλά οι αστυνομικοί έβγαλαν μεγάλα πτυσσόμενα κλομπ και άρχισαν να τους χτυπάνε».

Ο ίδιος λέει ότι προσπάθησε να απομακρυνθεί τρέχοντας, αλλά «μετά από δέκα-δεκαπέντε δευτερόλεπτα με έπιασαν και μου έβαλαν χειροπέδες». Είπε ακόμη ότι στην τσάντα του είχε ένα αυτοκόλλητο του Αστέρα Εξαρχείων και πως όταν οι αστυνομικοί το είδαν άρχισαν να τον βρίζουν, λέγοντάς του ότι πηγαίνει στις πορείες για τον Κουφοντίνα.

Αλλοι αρνούνται ότι είχαν συμμετοχή στα γεγονότα. «Ημουν για σωματική άσκηση μαζί με τη φίλη μου, έχοντας αποστείλει σχετικό μήνυμα στο 13033. Βρισκόμουν 150 μέτρα μακριά από το σπίτι μου όταν άκουσα φωνές. Πήγα στο σημείο και ένας αστυνομικός μού πέρασε χειροπέδες. Δεν αντιστάθηκα καθώς ήξερα ότι πρόκειται για παρεξήγηση», καταθέτει ένας από αυτούς.

Τέλος, χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ενός ζευγαριού που, όπως καταγγέλλουν, συνελήφθησαν ενώ γυρνούσαν από σωματική άσκηση στο Αλσος της Νέας Σμύρνης. Κατέθεσαν υπόμνημα στο πλαίσιο της ΕΔΕ, ενώ υπέβαλαν και ένσταση ζητώντας να μην πληρώσουν το πρόστιμο που τους επεβλήθη για άσκοπη μετακίνηση.

«Στις 12.52 έστειλα μήνυμα στο 13033 με κωδικό 6 προκειμένου να μεταβώ στο Αλσος για τη φυσική μου άσκηση», αναφέρεται στην εισαγωγή του υπομνήματος που κατέθεσε ο 40χρονος. Στις 3 μ.μ., ενώ αποχωρούσαν από το σημείο, περιγράφει ότι ένας αστυνομικός της ΟΠΚΕ τον πλησίασε και του ζήτησε να τον ακολουθήσει. Οταν η σύντροφός του, που προπορευόταν ένα-δύο μέτρα, ζήτησε απευθυνόμενη στον αστυνομικό να μάθει τι συμβαίνει, εκείνος της απάντησε: «Ωραία, έλα κι εσύ μαζί μας».

Η ΕΔΕ για τα γεγονότα εκείνης της ημέρας ολοκληρώθηκε μόλις πριν από μερικά εικοσιτετράωρα και πλέον αναμένεται να γίνουν γνωστά τα επόμενα βήματα στη διαδικασία του πειθαρχικού ελέγχου των αστυνομικών.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News