Είναι η δεύτερη πιο συχνή μορφή καρκίνου σε γυναίκες ηλικίας 15-44 ετών στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο καταγράφονται περισσότερα από 500.000 περιστατικά, από τα οποία τα 700, περίπου, στη χώρα μας (στοιχεία Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, 2020). Είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, προκαλείται από τον ιό HPV, εξελίσσεται αργά και για να εκδηλωθεί θα πρέπει η λοίμωξη να επιμείνει για αρκετά χρόνια. Ο ιός HPV μεταδίδεται κατά τη σεξουαλική επαφή. Ευθύνεται για το 5% όλων των καρκίνων παγκοσμίως…

Τα καλά νέα είναι ότι εδώ και λίγα χρόνια υπάρχει το εμβόλιο που μπορεί να προλάβει «το κακό» σε μεγάλο ποσοστό. Η Ελλάδα, όπως και περίπου 60 ακόμη χώρες, το έχουν περιλάβει στο πρόγραμμα εμβολιασμού για τα κορίτσια. Τα όχι και τόσο καλά νέα είναι ότι μπορεί να προκαλέσει καρκίνο και σε όργανα του άνδρα (όπως η στοματοφαρυγγική κοιλότητα, ο λάρυγγας, το πέος, ο πρωκτός). Η χώρα μας, ωστόσο, δεν ανήκει σε εκείνες που έχουν επεκτείνει το πρόγραμμα εμβολιασμού και στα αγόρια, παρά τις σχετικές οδηγίες και στρατηγικές οργανισμών όπως ο ΠΟΥ, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Καρκίνου και  η Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Τα αγόρια δεν προστατεύονται επαρκώς από τον εμβολιασμό των κοριτσιών και δεν έχουν πρόσβαση σε μέσα δευτερογενούς πρόληψης, καθιστώντας έτσι τον εμβολιασμό ως τη μόνη επιλογή πρόληψης για αυτόν τον πληθυσμό», σημειώνει ο Θεόδωρος Αγοραστός, καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας ΑΠΘ, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Αντιμετώπισης του Ιού των Θηλωμάτων (HPV). Και συμπληρώνει: «Το φορτίο της νόσου από τον HPV στους άνδρες είναι υψηλό, και ευθύνεται για περίπου 10.000 περιστατικά ανδρικών καρκίνων και 390.000 περιπτώσεις πρωκτογεννητικών κονδυλωμάτων στην Ευρώπη. Το ΕΣΥ, ακολουθώντας την παγκόσμια στρατηγική, θα πρέπει να προχωρήσει στη θεσμοθέτηση εμβολιαστικών στόχων μέσα από την πλήρη εφαρμογή του Εθνικού Μητρώου Εμβολιασμών και στην  αποζημίωση του εμβολιασμού για τα αγόρια».

H μόλυνση από καρκινογόνους ιούς, όπως ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) αποτελεί ένα από τους επτά σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Με τον ιό HPV να αναγνωρίζεται ως κύρια αιτία καρκίνου και στα δύο φύλα, υπολογίζεται ότι κάθε έτος στην Ευρώπη εμφανίζονται 80.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου που οφείλονται στον ιό HPV, ενώ ο ιός αποτελεί αποκλειστική αιτία για την εμφάνιση γεννητικών κονδυλωμάτων.

Επεκτείνοντας τον εμβολιασμό στα αγόρια και αυξάνοντας τα ποσοστά εμβολιασμού και στα δύο φύλα, μπορεί να επιτευχθεί μείωση των νόσων και καρκίνων που σχετίζονται με τον HPV. Σύμφωνα, μάλιστα, με μελέτες που έχουν γίνει σχετικά στη Βρετανία, το κράτος έχει και οικονομικό όφελος, αφού για κάθε £1 που δαπανά, παίρνει πίσω £1,5. Με το υπάρχον πρόγραμμα εμβολιασμού των κοριτσιών ηλικίας 12 ετών, η Βρετανία σώζει 140 ζωές κοριτσιών και εξασφαλίζει υψηλή ανταποδοτικότητα ως 50%, ωφελείται κατά 60% από τους έμμεσους φόρους που δεν θα είχαν καταβληθεί εάν το άτομο είχε καταλήξει πρόωρα (έως και 60 εκατ. λίρες), ενώ όφελος προκύπτει κατά 20% από το άμεσο ιατρικό κόστος που αποφεύγεται λόγω του εμβολιασμού και κατά 15% από τους άμεσους φόρους λόγω φορολόγησης του εισοδήματος του ατόμου.

Τα δεδομένα κόστους-αποτελεσματικότητας από διάφορες χώρες της Ευρώπης (Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία, Αυστρία) επιβεβαιώνουν ότι η μετάβαση σε ένα εμβολιαστικό πρόγραμμα και για τα δύο φύλα είναι οικονομικά αποδοτική λύση σε σχέση με τον εμβολιασμό μόνο των κοριτσιών.

Μένοντας στα κέρδη για τη ζωή, ο κ. Αγοραστός τονίζει ότι οι καρκίνοι που προκαλούνται από τον ιό του HPV μεταδίδονται μεν εύκολα, αλλά προλαμβάνονται ευκολότερα: “Σε αντίθεση με άλλους καρκινικούς παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ και οι διατροφικές συνήθειες, που απαιτούν μεγάλης έκτασης παρεμβάσεις και συντονισμό για να προληφθεί 30%-50% των θανάτων από καρκίνο, η πρόληψη έναντι των καρκίνων που προκαλούνται από τον ιό του HPV είναι πολύ απλούστερη. Ο εμβολιασμός μπορεί να οδηγήσει στην πρόληψη μέχρι και 94% συγκεκριμένων τύπων καρκίνου».

ΠΟY: Ετσι θα εξαλειφθεί ο καρκίνος τραχήλου μήτρας

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου είναι εφικτή σε διάστημα ενός αιώνα, εφόσον κάθε χώρα επιτύχει έως το 2030 τους εξής στόχους:

• 90% των κοριτσιών μέχρι 15 ετών θα πρέπει να έχουν εμβολιαστεί πλήρως
• 70% των γυναικών θα πρέπει να εξετασθούν προληπτικά με ένα τεστ υψηλής ακρίβειας σε ηλικία 35 και 45 ετών
• 90% των γυναικών με προκαρκινικές αλλοιώσεις ή καρκίνο τραχήλου θα πρέπει να τύχουν ενδεδειγμένης θεραπευτικής αντιμετώπισης και ανακουφιστικής φροντίδας

Στην Ελλάδα ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV συστήνεται και καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία, αφού έχει ενταχθεί επίσημα στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών του υπουργείου Υγείας.  Τα εμβόλια έναντι του ιού HPV χορηγούνται δωρεάν από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία, σε όλα τα κορίτσια 11-18 ετών. Το εμβόλιο αποζημιώνεται και σε κάποιες ομάδες υψηλού κινδύνου (ανοσοκατασταλμένοι άνδρες 11-26 ετών, ανοσοκατασταλμένες γυναίκες 18-26 ετών και ομοφυλόφιλοι άνδρες 18-26 ετών).

Το εμβόλιο ενδείκνυται και για μεγαλύτερες γυναίκες έως την ηλικία των 45 ετών, καθώς ο κίνδυνος μόλυνσης και νόσησης από τον ιό παραμένει για όλη την ενεργή σεξουαλική ζωή, όπως και σε αγόρια και άνδρες ηλικίας 9 έως 26 ετών για την πρόληψη των γεννητικών κονδυλωμάτων.

Το 46% των χωρών που συστήνουν τον εμβολιασμό κατά του HPV συμπεριλαμβάνουν και τα αγόρια στα εθνικά εμβολιαστικά τους προγράμματα. Το 87% των χωρών του ΠΟΥ συστήνουν τον εμβολιασμό των κοριτσιών στα εθνικά τους προγράμματα, εκ των οποίων το 83% τον προσφέρει με μηδενική συμμετοχή (συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας), ενώ 5 ακόμη ευρωπαϊκές χώρες σχεδιάζουν τη χρηματοδότηση προγραμμάτων εμβολιασμού των αγοριών για το 2021.

Η χώρα, πάντως, που έχει να επιδείξει εντυπωσιακά αποτελέσματα είναι η Αυστραλία, η οποία έχει υιοθετήσει πρόγραμμα εμβολιασμού στα σχολεία τόσο για τα κορίτσια (2013) όσο και για τα αγόρια από το 2014. Αποτέλεσμα της εφαρμογής του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού και στα δύο φύλα ήταν η δραματική μείωση νέων κρουσμάτων HPV και η μείωση κατά 90% των κονδυλωμάτων σε ετερόφυλους άνδρες και γυναίκες κάτω των 21 ετών!

«Η Αυστραλία αποτελεί πρότυπο, καθώς έως το 2028 θα έχει εξαλείψει τον καρκίνο τραχήλου μήτρας. Το πρόγραμμά της περιλαμβάνει εμβολιασμό για αγόρια-κορίτσια σε ηλικία 11-15 ετών και HPV DNA test από τα 25 έτη και κάθε 5ετία, έως τα 70 έτη. Το ίδιο πρέπει να επιδιωχθεί να γίνεται και στην Ελλάδα», καταλήγει ο κ. Αγοραστός.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News