Υπάρχουν αρκετά ερωτήματα γύρω από την πιο θυελλώδη «συνέντευξη Τύπου» στην πρόσφατη ιστορία των Ελληνοτουρκικών, όπως κατεγράφη χθες, μετά τη συνάντηση Τσαβούσογλου – Δένδια στην Αγκυρα. Eνα θεμελιώδες, όμως, είναι, τι μεσολάβησε από τα χαμόγελα στον περίφημο καναπέ του προέδρου Ερντογάν και το σχετικά καλό κλίμα στην κατ’ ιδίαν συνάντηση των δύο ανδρών, μέχρι τη δημόσια αντιπαράθεση μπροστά στις κάμερες και τις πολλάκις αποστομωτικές απαντήσεις του Νίκου Δένδια προς τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Η απάντηση θα δοθεί ίσως κάποια στιγμή, ένα όμως είναι δεδομένο: ο «φίλος Μεβλούτ» ήταν αυτός που μιλούσε πρώτος και ήταν αυτός που θα έδινε τον τόνο των δηλώσεων. Βεβαίως, ο κ. Δένδιας ήταν έτοιμος να απαντήσει σε κάθε τι, εφόσον γινόταν σχετική αναφορά από τον ομόλογό του. Ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, όμως, όρισε το πλαίσιο της συζήτησης ως οικοδεσπότης, όταν έκανε λόγο για «επιθετικές δηλώσεις και τετελεσμένα», μίλησε για «κοινό αντιτρομοκρατικό αγώνα», αφήνοντας αιχμές για τη στάση της Ελλάδας, αλλά και αναφέρθηκε σε «τουρκική μειονότητα της Θράκης».

Η θέση του κ. Δένδια ήταν εξαιρετικά λεπτή: αν επιχειρούσε να κρατήσει μια στάση διπλωματικής ουδετερότητας, θα περνούσε κάτω από τον πήχη. Αν απαντούσε, απαριθμώντας τις ελληνικές θέσεις και απαντώντας στις τουρκικές αιτιάσεις, η ένταση θα ανέβαινε. Και χωρίς να είναι αυτή η αρχική του πρόθεση, ο κ. Δένδιας απάντησε. Μπροστά σε ένα τετελεσμένο, λόγω της στάσης Τσαβούσογλου, έφερε τη συζήτηση, που συνήθως γίνεται κεκλεισμένων των θυρών, στην αίθουσα της συνέντευξης Τύπου.

Μίλησε για «παραβατικές ενέργειες» των προηγούμενων μηνών, για τη «μουσουλμανική και όχι τουρκική μειονότητα» που υπάρχει, για την προοπτική των κυρώσεων, «αν υπάρξουν παραβατικές και παράνομες ενέργειες σε βάρος της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας», για το casus belli που στοιχειώνει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις από το 1995, κατά παράβαση της UNCLOS που η Τουρκία δεν έχει κυρώσει, για το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο και για την εργαλειοποίηση του Μεταναστευτικού από τη γείτονα πέρυσι στον Εβρο.

Οπως διαβεβαιώνει αρμόδια πηγή του Protagon, όσα είπε ο κ. Δένδιας περιέχονταν στα περίφημα talking points του, τα σημεία για συζήτηση που έχουν προετοιμαστεί από πριν. Με άλλα λόγια, ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας ήταν απολύτως έτοιμος για κάθε σενάριο.

«Πόλεμος» στις δευτερολογίες

Η σθεναρή στάση του έλληνα υπουργού Εξωτερικών, βεβαίως, ερέθισε τον κ. Τσαβούσογλου, ο οποίος έχασε την ψυχραιμία του και κατηγόρησε τον κ. Δένδια για προκλητικές δηλώσεις μπροστά στις κάμερες. Είναι ενδεικτικό, δε, ότι δεν είχαν προβλεφθεί ερωτήσεις, ούτε δευτερολογίες μετά τις δηλώσεις. Θεωρητικά, μετά τη δήλωση Δένδια, οι δύο άνδρες θα πήγαιναν για το Ιφτάρ. Αντ’ αυτού συνέχισαν την ανταλλαγή πυρών.

Ο Τσαβούσογλου μίλησε για «παραβίαση των δικαιωμάτων της Τουρκίας στο Αιγαίο», για καταπίεση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της μειονότητας στη Θράκη, αλλά και για επαναπροωθήσεις από τις ελληνικές αρχές 800.000 προσφύγων και μεταναστών. Την ένταση, πλέον, θα μπορούσε να την κόψει κανείς με το μαχαίρι. Και ο κ. Δένδιας, παρά τις επισημάνσεις περί του αντιθέτου από τους ανθρώπους της Εθιμοτυπίας του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, αποφάσισε να ανταπαντήσει. Χρειάστηκε και η παρέμβαση Τσαβούσογλου, ο οποίος του είπε «Feel free Nikos», για να απαντήσει ο κ. Δένδιας για ορισμένους που μοιάζουν να είναι «βασιλικότεροι του βασιλέως» και θα προτιμούσαν να μην το κάνει.

Και τα απαρίθμησε: «Η Τουρκία έχει παραβιάσει στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας», είπε και επέμεινε απευθυνόμενος στον Τσαβούσογλου. «Όχι μόνον αυτό, έχει παραβιάσει τα ίδια τα δικαιώματα κυριαρχίας της Ελλάδας. Έχει κάνει 400 υπερπτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος Μεβλούτ. Πάνω από ελληνικό έδαφος. Δεν υπάρχει καμία διάταξη δικαίου που να επιτρέπει πτήση πάνω από το ελληνικό έδαφος», προσέθεσε. Είπε ότι η Τουρκία δεν θα έπρεπε να κάνει μάθημα στην Ελλάδα για το Μεταναστευτικό, ενώ με πολύ ξεκάθαρο τρόπο θύμισε στον κ. Τσαβούσογλου ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν είναι «τρίτοι»: σε αυτό ανήκει η Ελλάδα και σε αυτό θέλει να ανήκει η Τουρκία.

Σε άμεση συνεννόηση

Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι στο Μέγαρο Μαξίμου παρακολουθούσαν τη συνέντευξη Τύπου «καρφωμένοι» στις τηλεοράσεις τους, βλέποντας αυτό που συνέβαινε και που ήταν σε πλήρη αντίστιξη με το κλίμα που είχε περιγράψει στον Κυριάκο Μητσοτάκη ο Νίκος Δένδιας, μετά τη συνάντησή του με τον τούρκο πρόεδρο στο προεδρικό παλάτι της Αγκυρας. Σύμφωνα με άνθρωπο που έχει άμεση γνώση της συνομιλίας, ο κ. Δένδιας περιέγραψε τον κ. Ερντογάν ως ήπιο, έως και συγκαταβατικό σε κάποια φάση και, εν γένει, έδωσε στον κ. Μητσοτάκη την εικόνα ότι η τουρκική πλευρά είναι ανοικτή προς μια οδό αποκλιμάκωσης της έντασης.

Είναι, βεβαίως, σαφές ότι πλέον τα πράγματα γίνονται πιο δύσκολα, όχι φυσικά με ευθύνη της ελληνικής πλευράς. Το Protagon απευθύνθηκε χθες σε αρκετούς πρώην, αλλά και εν ενεργεία διπλωμάτες, με άπαντες να υπογραμμίζουν ότι ο κ. Δένδιας έπραξε το εθνικά αυτονόητο και δεν έκανε τίποτε άλλο παρά να παραθέσει τις εθνικές θέσεις, από τη στιγμή που βρέθηκε μπροστά σε προκλήσεις και σε ένα, προφανώς προσχεδιασμένο, σκηνικό έντασης. Σκηνικό που ενορχήστρωσε ο κ. Τσαβούσογλου, ο οποίος είχε και την ευθύνη τού να δώσει τον τόνο της συνάντησης.

«Ας μη μας τα έλεγαν, να μην απαντούσαμε», το έθετε σιβυλλικά έμπειρη διπλωματική πηγή. Τώρα, βεβαίως, αναμένουμε τα προσεχώς, μιας και στην Τουρκία τα ΜΜΕ βυσσοδομούν εις βάρος του έλληνα υπουργού Εξωτερικών. Οι επιλογές του κ. Δένδια, όμως, ήταν εξαιρετικά περιορισμένες από τη στιγμή που βρέθηκε προ τετελεσμένων. Και τις αξιοποίησε, σε επίπεδο εντυπώσεων, με τον καλύτερο τρόπο

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News