Κάθε μήνα έχει πλοίο από το Σαουθάμπτον προς τη Νέα Υόρκη. Το ταξίδι διαρκεί μία εβδομάδα. Από Αγγλία μπορείς να πας και στην Αυστραλία με πλοίο. Σαράντα μέρες. Μεγάλη κρουαζιέρα. Αν οι αεροπορικές εταιρείες απαιτήσουν πιστοποιητικό εμβολιασμού για covid-19, οι γραμμές αυτές θα κάνουν χρυσές δουλειές. Όμως είναι σχεδόν βέβαιο ότι και τα κράτη θα ζητούν τη βεβαίωση για να σου ανοίξουν την πόρτα. Τι θα γίνει, λοιπόν;

Δεν είναι απλό. Δεν είναι καθόλου απλό. Είναι ένα κουβάρι με τη γραφειοκρατία ολόκληρου του πλανήτη, τις νομοθεσίες περί προσωπικών δεδομένων και τα λευκά τετράγωνα στο επιστημονικό σταυρόλεξο – δεν ξέρουμε πόσο διαρκεί η κάλυψη του εμβολίου. Σήμερα τα ανοιχτά ερωτήματα είναι περισσότερα από αυτά που έχουν ήδη απαντηθεί.

Θα μπορείς, αλήθεια, να ταξιδέψεις σε άλλη χώρα χωρίς πιστοποιητικό εμβολιασμού; Και τι θα συμβεί αν δεν έχεις κάνει το εμβόλιο; Αν απαγορευτεί το ταξίδι, παραβιάζεται το δικαίωμα σου στην ελεύθερη μετακίνηση. Κάτι τέτοιο θα είναι, τουλάχιστον για την Ευρώπη, πρωτοφανές. Από την άλλη, όμως, καθώς πρόκειται για ζήτημα δημόσιας υγείας, οι αρχές έχουν το δικαίωμα να αντιμετωπίζουν όσους δεν έχουν κάνει το εμβόλιο ως εν δυνάμει κίνδυνο.

Τα τεστ αντισωμάτων είναι μία άλλη επιλογή. Έχεις περάσει covid, αλλά δεν θέλεις να κάνεις το εμβόλιο. Γιατί να μην μπορείς να ταξιδέψεις έτσι; Αυτή η λύση ενδεχομένως να εξωθούσε πολλούς στο να ασθενήσουν ώστε να αποκτήσουν αντισώματα. Αλλά και πάλι, είναι άγνωστο πόσο καιρό διαρκεί η ανοσία.

Να μετακινηθείς με αρνητικό τεστ 72 ωρών; Οχι. Όπως είδαμε και το καλοκαίρι, είναι σχετικά εύκολο να βρεθείς με ένα πλαστό αποδεικτικό στο χέρι.

Συνεπώς οι χώρες καλούνται πρώτα να συμφωνήσουν σε ένα πλαίσιο μετακινήσεων και μετά να προσδιορίσουν τεχνικές και ιατρικές λεπτομέρειες. Αλλά μετά ακολουθούν και άλλα. Τι θα συμβεί με τις μετακινήσεις εντός της ζώνης Σέγκεν; Θα γίνονται συνοριακοί έλεγχοι;

Όλα δείχνουν ότι θα υπάρξει ένα είδος πιστοποιητικού εμβολιασμού, περίπου όπως αυτό που χρησιμοποιείται τώρα για τον κίτρινο πυρετό -υπήκοοι ορισμένων χωρών δεν μπορούν να ταξιδέψουν χωρίς αυτό. Το ερώτημα είναι αν το πιστοποιητικό θα συνδεθεί με τα διαβατήρια ή θα εκδίδεται ηλεκτρονικά κάθε φορά που κάποιος θέλει να ταξιδέψει. Να μπαίνεις, δηλαδή, στη σχετική πλατφόρμα και να τυπώνεις (ή να κατεβάζεις στο κινητό) το σχετικό πιστοποιητικό, μάλλον με QR Code που θα διαβάζεται από σκάνερ στα αεροδρόμια. Εδώ τώρα εγείρεται άλλο θέμα: τι θα συμβεί με τους πολίτες χωρών που δεν έχουν παραλάβει ακόμα τα εμβόλια; Για παράδειγμα, θα αποκλειστούν οι Αφρικανοί από ταξίδια στην Ευρώπη μέχρι το 2024, όταν και αναμένεται να ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός στις χώρες αυτές; Είναι εύκολο να υπάρχει παγκόσμιος συντονισμός ώστε όλα τα κράτη να εκδίδουν πιστοποιητικά αποδεκτά από όλους;

Τους επόμενους μήνες θα βρεθούμε μπροστά σε μία εξίσωση με πολλούς αγνώστους, αλλά μία μοναδική, ισχυρή λύση: ο εμβολιασμός θα είναι ο πιο εύκολος τρόπος για να παρακάμψεις μία σειρά από διαδικασίες και προβλήματα. Σίγουρα θα τεθούν θέματα ανθρώπινων δικαιωμάτων και παραβίασης προσωπικών δεδομένων. Αλλά και όλα αυτά που ζούμε σήμερα δεν περιγράφουν κάτι τέτοιο; Ενδεχομένως να εμφανιστούν προβλήματα και από εκεί που δεν το περιμένει κανείς. Ας πούμε άρνηση εμβολιασμού για λόγους θρησκευτικής συνείδησης.

Δεν αποκλείεται η εμπειρία της πανδημίας να ανοίξει και άλλα ζητήματα, όπως η αναθεώρηση του GDPR (ήδη ο κανονισμός θεωρείται μη λειτουργικός), οι εκπτώσεις σε θέματα προσωπικών δεδομένων και η διαχείριση των βιομετρικών στοιχείων. Είναι πιθανό να δούμε και νομοθετικές παρεμβάσεις που θα εντάσσουν τον εμβολιασμό σε μία θεσμική κανονικότητα με τις αντίστοιχες δικαστικές προσφυγές από εκείνους που θα θεωρήσουν ότι παραβιάζονται τα δικαιώματα τους. Θα ζήσουμε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Από τα αεροδρόμια ως τις δικαστικές αίθουσες. Αν όχι από το μέσο του 2021, σίγουρα από το τέλος του και μετά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News