Σπίτι – γραφείο, σπίτι – σχολείο, σπίτι – καταφύγιο, σπίτι μου σπιτάκι μου, ένα κεντρικό σημείο αναφοράς για εκατομμύρια Ευρωπαίους στον καιρό της πανδημίας. Αυτό σε συνδυασμό με την επιτακτική ανάγκη να στηριχθεί η οικονομική ανάκαμψη στην post Covid εποχή, φέρνει δυναμικά στο προσκήνιο την επίσπευση των επενδύσεων στην ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος στις ευρωπαϊκές πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά.

Σχέδια και μεγαλεπήβολα προγράμματα, που ήταν ούτως ή άλλως στον προθάλαμο στην προ πανδημική περίοδο, καθώς η Ευρώπη προετοιμαζόταν και θωρακιζόταν απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και της ψηφιοποίησης, επισπεύδονται και εμπλουτίζονται καθώς αυτές οι προκλήσεις παντρεύονται με την τιτάνια πρόκληση: Να στηριχθεί η απασχόληση στην Ευρώπη και να ανακάμψουν οι οικονομίες το ταχύτερο δυνατό.

Με ένα σμπάρο δηλαδή πολλά τρυγόνια, καθώς οι έξυπνες, πράσινες, ψηφιακές πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά είναι μονόδρομος καθώς προχωρούμε στο μέλλον, είναι όμως και ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος να βρουν δουλειά χιλιάδες Ευρωπαίοι και άλλοι τόσοι να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας τους.

«Εξοικονομώ – Αυτονομώ»

Ας πάρουμε για παράδειγμα το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» που δεν προλαβαίνει να ανοίξει τις διαδικτυακές του πύλες για υποδοχή αιτήσεων και τα ποσά, ανά περιφέρεια εξαντλούνται στην κυριολεξία σε χρόνο dt, και όταν λέμε dt εννοούμε dt δηλαδή 1 – 2 ώρες το πολύ από την έναρξη. Η κυβέρνηση προσδοκά σε πολλά, πολυεπίπεδα οφέλη, από το συγκεκριμένο πρόγραμμα και την συνολική πολιτική της Ευρώπης για τον ενεργειακό εκσυγχρονισμό και την στροφή προς την βιώσιμη, πράσινη ανάπτυξη που είναι ο μεγάλος στόχος των προσεχών δεκαετιών.

Ο τρέχον κύκλος στο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», με προϋπολογισμό σχεδόν 900 εκατ. ευρώ (που είναι ούτως ή άλλως υπερτριπλάσιο από το «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον» του 2019 που είχε προϋπολογισμό 250 εκατ. ευρώ) μαζί με το επόμενο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» που αναμένεται να προκηρυχθεί έως τον Ιούνιο του 2021 όπως έχει δεσμευθεί ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, θα «ρίξει» στην οικοδομή σχεδόν 2 δισ. ευρώ μέσα σε οκτώ μήνες, δίνοντας πολύ ισχυρή ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα σε μια κρίσιμη στιγμή για την ανάκαμψη.

Το πρόγραμμα θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, στο πλαίσιο της γενικότερης στρατηγικής της Ευρώπης για την ενεργειακή αναβάθμιση, τον εκσυγχρονισμό του κτιριακού της αποθέματος με στόχο την μείωση της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% το 2030 σε σχέση με το 2005, διαμόρφωση σχεδόν στο 61% του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης σχεδόν κατά 38% σε σχέση με το 2017.

3 δισ. ευρώ

Δεν είναι τυχαίο ότι το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» είναι το μεγαλύτερο, μεμονωμένο, πρόγραμμα με ποσά 3 δισ. ευρώ μέχρι το 2022 στο πακέτο των επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, για «πράσινο ρετούς» σε κτιριακές υποδομές.
Aλλωστε το «πράσινο κύμα» ανακαίνισης δεν πρόκειται να περιοριστεί μόνο σε κατοικίες. Πράσινα πρέπει να γίνουν σταδιακά τα δημόσια κτίρια, οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις αλλά και οι τουριστικές εγκαταστάσεις καθώς ο τουρισμός είναι ούτως ή άλλως η βαριά βιομηχανία της χώρας.

Με γενναία ποσοστά επιχορηγήσεων, που μπορεί να φθάσουν έως και το 95% για τα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, διευρυμένα κριτήρια επιλεξιμότητας και ενεργειακά premium, δηλαδή έξτρα κίνητρα όσο περισσότερο «πρασινίζει» το κτίριο στο πλαίσιο της αναβάθμισης, ο τρέχον κύκλος του Εξοικονομώ – Αυτονομώ αναμένεται να αναβαθμίσει σχεδόν 60.000 κατοικίες φέτος, και άλλες τόσες κατ΄ έτος εκτιμάται πως θα αναβαθμιστούν το 2021 και το 2022.

Πέραν του προφανούς οφέλους σε όρους απασχόλησης καθώς η οικοδομή ήταν παραδοσιακά ένας κλάδος που στήριξε την απασχόληση και την ελληνική οικονομία σε όλους τους ανοδικούς της κύκλους, το «πράσινο κύμα» ωφελεί την οικονομία και από δύο άλλες όψεις: Πρώτον ενισχύεται η αξία των περιουσιακών στοιχείων της κάθε οικογένειας και του κάθε ιδιοκτήτη ενώ παράλληλα περιορίζεται η ενεργειακή φτώχεια αφού μειώνεται το κόστος δαπάνης για ενέργεια από το κάθε νοικοκυριό ή/και επιχείρηση.

Τεράστιο όφελος!

Πόσο ωφελείται όμως πρακτικά μια 4μελής οικογένεια; Είναι ενδεικτικό το παράδειγμα διαμερίσματος σχεδόν 90 τετραγωνικών στην Βορειοανατολική Αττική, κατασκευής 1978 που κατοικείται από 4μελή οικογένεια ως κύρια κατοικία με ετήσιο κόστος 3.000 ευρώ για τις ανάγκες θέρμανσης, ψύξης και ζεστού νερού, πριν την αναβάθμιση απαιτήθηκαν συνολικές εργασίες περίπου 17.800 ευρώ, εκ των οποίων τα 8.000 ήταν επιχορήγηση και τα υπόλοιπα σχεδόν 9.800 ευρώ καλύφθηκαν μέσω του προγράμματος με άτοκο δάνειο για 6 έτη χωρίς προσημείωση του ακινήτου. Μετά την αναβάθμιση για τις ίδιες ανάγκες θέρμανσης, ψύξης και ζεστού νερού χρήσης το λειτουργικό κόστος ανήλθε περίπου σε 1.300 ευρώ, δηλαδή ήταν μειωμένο κατά 1.700 ευρώ σε σχέση με πριν.

Πρακτικά η απόσβεση της επένδυσης από τον ωφελούμενο γίνεται σε μόλις 5½ έτη, χρόνο μικρότερο από τη διάρκεια του άτοκου δανείου, δηλαδή ο ωφελούμενος έχει δόση δανείου μικρότερη από τα χρήματα που εξοικονομεί λόγω της μείωσης των λογαριασμών του.

Η δυναμική του πράσινου κύματος είναι μεγάλη γιατί αυτή η μετάβαση είναι μονόδρομος, με ή χωρίς πανδημία. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εάν ο στόχος είναι η Ευρώπη να γίνει ουδέτερη, από κλιματικής άποψης μέχρι το 2050, πολλά πρέπει να γίνουν με δεδομένο ότι σήμερα υπολογίζεται πως σχεδόν το 75% του κτιριακού αποθέματος στην ΕΕ δεν είναι ενεργειακά εκεί που πρέπει να βρίσκεται, παρά το ότι το 85% – 95% των σημερινών κτιρίων εκτιμάται πως θα είναι ακόμη λειτουργικά το 2050. Στόχος της Κομισιόν είναι να διπλασιαστούν οι ρυθμοί ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων τα επόμενα δέκα χρόνια, ενώ την ίδια στιγμή με περίπου 34 εκατομμύρια Ευρωπαίους να μην διαθέτουν τα μέσα να πληρώσουν για να έχει το σπίτι τους επαρκή θέρμανση, οι πρωτοβουλίες αυτές εκτιμάται πως μπορούν να δράσουν καταλυτικά για τον περιορισμό της ενεργειακής φτώχειας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News