Εδώ και λίγες μέρες κυκλοφορεί μια επιστολή του Πανελληνίου Σωματείου Τραγουδιστών. Την υπογράφουν 400 έλληνες καλλιτέχνες, ανάμεσα στους οποίους και πολύ γνωστά ονόματα της μουσικής σκηνής της χώρας, όπως η Χάρις Αλεξίου, η Αννα Βίσση, η Γλυκερία, η Αλκηστις Πρωτοψάλτη, ο Νίκος Πορτοκάλογλου, ο Νίκος Βέρτης, ο Κωστής Μαραβέγιας και πολλοί ακόμη. Το αίτημα για το οποίο όλοι αυτοί, οι προερχόμενοι από διάφορα μουσικά είδη καλλιτέχνες, έβαλαν την υπογραφή τους, είναι να αμείβονται κάθε φορά που εμφανίζονται σε τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά προγράμματα.
Το αίτημά τους συντάχθηκε τώρα, όπως διαβάζω, με αφορμή τον ερχομό των γιορτών, κατά τις οποίες η τηλεόραση αναζητά την παρουσία τους για να βγάλει εορταστικά προγράμματα. Γίνεται, βέβαια, και σε μια εποχή που τους έχει στερήσει το δικαίωμα στην εργασία, όπως συμβαίνει και σε πολλούς ακόμα καλλιτεχνικούς κλάδους.
Ακόμα, όμως, κι αν δεν ήταν γιορτές, ακόμα κι αν δεν υπήρχαν πανδημία και καραντίνες που βγάζουν τη διασκέδαση νοκ άουτ, το αίτημα των καλλιτεχνών της μουσικής μοιάζει δίκαιο, τουλάχιστον ως προς τις εμφανίσεις σε κάποιες τηλεοπτικές, κυρίως, εκπομπές. Γιατί, πολύ απλά, τα τελευταία χρόνια, οι Ελληνες διασκεδάζουν μπροστά σε μια οθόνη, βλέποντας μπάντες να παίζουν και τραγουδιστές να εναλλάσσονται σ’ ένα τηλεοπτικό πάλκο που χωράει τα πάντα: από Μίκη Θεοδωράκη μέχρι Φοίβο κι από Ελευθερία Αρβανιτάκη μέχρι Πάολα.
Το «Στην Υγειά μας, βρε παιδιά», με παρουσιαστή τον Σπύρο Παπαδόπουλο, έκανε την αρχή το 2004 και καθιέρωσε αυτή τη μορφή διασκέδασης, που έγινε επί κρίσης μια προσφιλής, no bugdet επιλογή και επί πανδημίας, η μοναδική επιλογή για «έξοδο». Μια «έξοδο» που την κάνεις μέσα στο σαλόνι σου, από το οποίο μπορείς πια να απολαύσεις αγαπημένα τραγούδια από καλλιτέχνες που θαυμάζεις, να σιγοτραγουδήσεις μαζί τους, να χορέψεις και να μερακλώσεις.
Τώρα πια, είναι και πολλές οι επιλογές στο τηλεκοντρόλ, μιας και οι μουσικές εκπομπές ξεφυτρώνουν παντού σαν τα μανιτάρια. Αλλοτε είναι κόπιες τού «Στην Υγειά μας, βρε παιδιά», άλλοτε ξεφεύγουν, προσπαθώντας να έχουν ένα διαφορετικό στυλ. Δεν έχει σημασία, έτσι συμβαίνει όταν κάτι πουλάει, το δοκιμάζουν σε όλες τις εκδοχές. Κι αυτή η συνταγή τα φέρνει, που λένε. Τα φέρνει στην παραγωγή, στο κανάλι, στους συντελεστές, όχι όμως και στους μουσικούς καλλιτέχνες. Εκείνοι δεν παίρνουν κανένα κομμάτι από την πίτα.
Τι ειρωνεία, αλήθεια, γιατί οι τελευταίοι είναι επίσης βασικοί συντελεστές των μουσικών εκπομπών. Από τους βασικότερους, για να είμαστε ακριβείς. Χωρίς αυτούς, μουσική εκπομπή δεν στήνεται. Κι αυτό το στήσιμο δεν είναι καθόλου εύκολο, απαιτεί πρόβες, κόπο και πολύωρα γυρίσματα. Οι άνθρωποι δεν πάνε εκεί και κάθονται και λένε δυο τραγούδια, στις περισσότερες περιπτώσεις, κάνουν ολόκληρο πρόγραμμα. Είναι παράλογο να μην πληρώνεσαι για κάτι τόσο κοπιαστικό. Είναι εργασία και έτσι θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται.
Η άλλη πλευρά, βέβαια, εκείνη των καναλιών, υποστηρίζει ότι η τηλεοπτική (ή ραδιοφωνική) εμφάνιση μετουσιώνεται σε δημοσιότητα, που θα φέρει κοινό στον καλλιτέχνη. Οπως πολύ σωστά, όμως, άκουσα να λέει η τραγουδίστρια Αναστασία Μουτσάτσου, στο «Ελα, χαμογέλα», δεν είναι μόνο η εκπομπή που δίνει ένα βήμα στον καλλιτέχνη. Και ο καλλιτέχνης που επιλέγεται για να στελεχώσει το καστ μιας εκπομπής λειτουργεί ως πόλος έλξης, διαφήμισης και τηλεθέασης. Γιατί να μην πληρωθεί κι εκείνος για τον τζίρο που φέρνει η παρουσία και το τραγούδι του;
Η κυρία Μουτσάτσου αναφέρθηκε και στον στόχο αυτής της προσπάθειας που κάνουν οι καλλιτέχνες με την επιστολή τους. Δεν είναι άλλος από το να υπογραφούν κάποιες συλλογικές συμβάσεις και αυτή η κατάσταση να μονιμοποιηθεί και να συνεχιστεί και μετά την πανδημία. Και να οριστεί μια μίνιμουμ αμοιβή, ίδια για όλους.
Ακούγεται πολύ λογικό και δίκαιο. Και είναι αυτό που γίνεται και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Γιατί εδώ να τραγουδάνε τζάμπα στις μουσικές εκπομπές; Το τζάμπα πέθανε. Κι αν όχι, να πεθάνει.
ΥΓ. Η ΕΡΤ είναι η πρώτη που ανταποκρίθηκε θετικά στο αίτημα και πλέον, οι προσκεκλημένοι καλλιτέχνες και μουσικοί στις μουσικές εκπομπές της κρατικής τηλεόρασης θα μπορούν να λαμβάνουν μια συμβολική αποζημίωση εμφάνισης για όσο διάστημα η πανδημία ματαιώνει την επαγγελματική δραστηριότητά τους. Οι καλλιτέχνες δεν συμφωνούν με το ποσό αποζημίωσης που προτείνει η κρατική τηλεόραση, ούτε με το γεγονός ότι η ισχύς της απόφασης είναι μέχρι το πέρας της πανδημίας. Οπωσδήποτε, όμως, αναγνωρίζουν ότι η ΕΡΤ έκανε μια αρχή.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News