Θα σταθώ λίγο στην τελευταία έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Στο πλαίσιο της εξαμηνιαίας «επιθεώρησης» του για την Ελλάδα, και για να σιγουρευτεί πως δεν παρεκκλίνουμε από τη δημοσιονομική σύνεση και θα ξεπληρώνουμε απρόσκοπτα τα δισεκατομμύρια ευρώ που ακόμη του οφείλουμε από τα δανεικά των Μνημονίων, το Ταμείο υπογράμμισε την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στις δαπάνες για την υγεία και να γίνει καλύτερη στόχευση στις δαπάνες κοινωνικής στήριξης.

Μάλιστα στην παράγραφο 16 της έκθεσης του αναφέρει πως η Ελλάδα αντιμετωπίζει υψηλότερο κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού (αναφερόμενο στους έλληνες εργαζόμενους) σε σχέση με τις χώρες της ευρύτερης περιφέρειας, ενώ παραμένουν πολύ ψηλά τα ποσοστά μακροχρόνιας ανεργίας και ανεργίας των νέων.

Προσθέτοντας μερικές ακόμη δυσάρεστες διαπιστώσεις, αναφέρει πως ο τουρισμός, που είναι ένας κλάδος ο οποίος υποστήριξε σε μεγάλο βαθμό την πρόσφατη, pro – Covid, ανάκαμψη της απασχόλησης στην χώρα, κατακλύζεται από χαμηλά αμειβόμενους εργαζόμενους που δεν ανήκουν στην κατηγορία που μπορούν να τηλεργαστούν ενώ, παρά την πρόσφατη βελτίωση, η χώρα παραμένει η λιγότερο ανταγωνιστική στην ΕΕ και σε όρους ψηφιακής ανάπτυξης.

Η πρώτη ανάγνωση είναι αυτόματη. To ΔΝΤ, που όλοι λατρεύουμε να μισούμε σε αυτή τη χώρα, και σε άλλες εικάζω, επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος και με όψιμη ανησυχία, σε μια περίοδο που η πανδημία «πουλάει», μας λέει να αυξήσουμε τις δαπάνες για την υγεία και να «ξαναδούμε» που ξοδεύουμε τι. Όταν το Ταμείο, με τις πλάτες του Βερολίνου, στην πρώτη αλλά και την δεύτερη περίοδο των Μνημονίων ήταν εκείνο που πρακτικά επέβαλλε δραστικές περικοπές και σε Υγεία και σε Παιδεία και σε πολλά άλλα προκειμένου να «βγαίνουν οι αριθμοί» και να μην βγαίνει ο Σόιμπλε από τα ρούχα του κι εμείς από την θηλειά των πρωτογενών πλεονασμάτων – μαμούθ.

Δεν μπορώ όμως να ξεχάσω και μια άλλη έκθεση του ΔΝΤ, το 2016, όταν πια πολλά πράγματα είχαν μπει σε μια διαφορετική ρότα. Το Ταμείο, το Βερολίνο και πολλοί άλλοι  είχαν ήδη υποστεί πλήγμα στην αξιοπιστία τους εξαιτίας της εμπλοκής τους στην μνημονιακή περιπέτεια της Ελλάδας, η οποία κατάφερε να βυθιστεί σε μια κρίση δεκαετίας, από εκεί που θα ξεμπερδεύαμε σε δύο χρόνια, το 2012, και θα είχαμε μια οικονομία που θα φυσούσε με τη συνδρομή των δανειστών μας.

Σε εκείνη λοιπόν την έκθεση του 2016, με την χώρα στο τρίτο Μνημόνιο, το Μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ αυτή την φορά, το Ταμείο αναφερόταν με λίγο πιο δραματικό τόνο από το συνηθισμένο στις ελλείψεις των νοσοκομείων και συγκεκριμένα στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν σύριγγες. Όπως έλεγε, ουσιαστικές δημόσιες υπηρεσίες έχουν υποστεί μεγάλες περικοπές, γεγονός που αποδεικνύεται από την έλλειψη συρίγγων στα νοσοκομεία και την ακινητοποίηση δημόσιων λεωφορείων λόγω έλλειψης ανταλλακτικών. Κατέληγε δε στο ότι θα πρέπει να υπάρξει μια δημοσιονομικά ουδέτερη εξισορρόπηση πολιτικών μεσοπρόθεσμα, ακόμη και με χαμηλότερες συντάξεις (!) και με μια πιο δίκαιη κατανομή του φορολογικού βάρους, ώστε ο δημόσιο τομέας να μπορέσει να παράσχει επαρκείς υπηρεσίες και κοινωνική βοήθεια σε ευάλωτες ομάδες, με την παράλληλη δημιουργία των συνθηκών για επενδύσεις και ανάπτυξη.

Κάπως έτσι το ΔΝΤ πάντα επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος αλλά και ο τόπος του εγκλήματος φωτίζεται και φαίνεται πραγματικά η ουσία του – γιατί έγιναν εγκλήματα σε αυτή την χώρα, πριν από το 2010, μετά το 2010, θα τολμούσα να πω μέχρι και τώρα.

Ο λόγος είναι απλός: τα καλά και τα συμφέροντα σε μια οικονομία με περιορισμένους πόρους, χρεωκοπημένο παραγωγικό μοντέλο, που δεν έχει λεφτόδεντρα αλλά έχει ένα τεράστιο δημόσιο και ιδιωτικό χρέος και άφθονη φοροδιαφυγή.

Μια οικονομία που από το 1980 και μετά στήριξε την ανάπτυξη της στα δανεικά και στο κρατικό χρήμα και την απασχόληση της στο (ιερό) Δημόσιο και μετά από μια (παρά τρίχα) χρεοκοπία, μια δεκαετή κρίση, ένα κούρεμα χρέους (και αξιοπιστίας διεθνώς), μια τιτάνια δημοσιονομική προσαρμογή που στηρίχθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό στην υπερφορολόγηση της μεσαίας τάξης και λιγότερο στον εξορθολογισμό μιας ελάχιστα ανταγωνιστικής δημόσιας διοίκησης την ώρα που διαλύονταν κυριολεκτικά η εργασία στον ιδιωτικό τομέα, μάλλον κάνει κάτι λάθος και αυτή.

Για παράδειγμα είναι απολύτως αδύνατο να δεχθεί ένας λογικός νους ότι χρειάστηκε μια τρόικα για να είμαστε βέβαιοι ποιους και πόσους πληρώνει, ως απασχολούμενους, το Δημόσιο. Πώς να ξεχάσει κανείς και όλα εκείνα που ακούγονταν μέσα στις μαύρες μέρες των Μνημονίων περί της εμμονής των δικών μας κυβερνήσεων, ειδικά στα πρώτα χρόνια, να φορολογούν ότι κινείται προκειμένου να μην σπάσουν αυγά με την κομματική πελατεία στο Δημόσιο.

Κάποιοι μάλιστα συνήθιζαν να λένε πως ακόμη και εκείνος ο Τόμσεν σε «πηγαδάκια» απορούσε με την μανία της φορολόγησης, όχι γιατί στενοχωριόταν αλλά γιατί αντιλαμβανόταν πως η εύκολη λύση, η λύση της στιγμής, ήταν στο DNA μας και θα μας οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια σε αυτό που τελικά μας οδήγησε: σε μια ύφεση διαρκείας και στην διατήρηση των σοβαρών ελλείψεων σε όρους ανταγωνιστικότητας που ακόμη μας κατατρέχουν.

Αυτός λοιπόν ο ωχαδερφισμός, η διαφθορά, το Κράτος – Πατερούλης σε όλα («κι ας γίνει και το παιδί κλητήρας αρκεί ο μήνας να έχει 9») και το «throw the can down the road» που έλεγε ο Ευκλείδης (για τους δικούς του λόγους εκείνος) είναι πραγματικά θέματα που μας χωρίζουν από το να γίνουμε αυτό που μπορούμε να είμαστε: μια δυναμική οικονομία, με σύστημα υγείας, σύριγγες και τα συμπαρομαρτούντα, ανάλογα και αντάξια των τεράστιων φόρων που πληρώνουμε – οι περισσότεροι – με συνέπεια στα, σπάταλα, κρατικά ταμεία τόσες δεκαετίες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News