Ηταν 22 Νοεμβρίου του 2005 όταν η Ανγκελα Μέρκελ έγραφε Ιστορία. Εκείνη την ημέρα, τo «κορίτσι του Κολ», όπως την αποκαλούσε ως τότε ο γερμανικός Τύπος, αντικαθιστούσε τον σοσιαλδημοκράτη Γκέρχαρντ Σρέντερ στην ηγεσία της κυβέρνησης του Μεγάλου Συνασπισμού (Grosse Koalition) και αναλάμβανε την καγκελαρία της χώρας, σε μια στιγμή που τώρα μας φαίνεται ως ορόσημο για τη Γερμανία, την Ευρώπη και τον κόσμο όπως τους ξέρουμε, αλλά τότε απείχε πολύ από κάτι τέτοιο.
Η καγκελαρία για την τότε 51χρονη ηγέτιδα των Χριστιανοδημοκρατών είχε έρθει εν μέσω μιας γενικευμένης αμηχανίας και ύστερα από πολυήμερες και επίπονες διαπραγματεύσεις με το SPD, με το οποίο το CDU/CSU είχε αναγκαστεί να συγκυβερνήσει, καθώς στις εκλογές της 18ης Σεπτεμβρίου 2005 η γερμανική Κεντροδεξιά της Μέρκελ δεν τα είχε πάει καθόλου καλά: το CDU/CSU πέτυχε οριακή νίκη έναντι των Σοσιαλδημοκρατών του Σρέντερ και σαν μην έφθανε αυτό η ίδια η Μέρκελ είχε λάβει το χαμηλότερο ποσοστό υποψήφιου των Χριστιανοδημοκρατών από την ίδρυση του μεταπολεμικού γερμανικού κράτους. Αλλά ορκίστηκε καγκελάριος. Και αυτή η στιγμή ήταν ήδη το επιστέγασμα μιας ανεπανάληπτης πολιτικής πορείας: η ανατολικογερμανίδα κόρη ευαγγελικού πάστορα, προστατευόμενη του Χέλμουτ Κολ στη δεκαετία του 1990 έγινε το 2005 η πρώτη γυναίκα καγκελάριος της Γερμανίας. Αλλά όχι μόνο…
Αυτή η επέτειος, των 15 ετών της Μέρκελ στην καγκελαρία, έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς στη Γερμανία αλλά και αλλού να αναστοχαστούν για τη θητεία και την πολιτική παρουσία της στην ηγεσία της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης. Εντάξει, η Μέρκελ είναι η πρώτη γυναίκα καγκελάριος της Γερμανίας από την ίδρυση του Ομοσπονδιακού Κράτους το 1871 και η πρώτη πρώην πολίτης της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας που υπήρξε ηγέτης της επανενωμένης Γερμανίας. Αλλά σε αυτά τα 15 χρόνια, κατάφερε να γίνει όχι μόνο η «mutti» (μητέρα) των Γερμανών, αλλά και η πιο ισχυρή γυναίκα στον πλανήτη, σε τέτοιο βαθμό που το αμερικανικό Time, έφτασε να την περιγράψει ως «καγκελάριο του Δυτικού Κόσμου».
Και το άστρο της άντεξε. Αντεξε τις κρίσεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση (Ευρωζώνη και Προσφυγικό), άντεξε τις κρίσεις στη γερμανική κοινωνία (αρνούμενη τη δημαγωγία), άντεξε ακόμα και αυτήν την περιβόητη αδυναμία που συχνά τελευταία τής απαγορεύει να στέκεται όρθια χωρίς να την πιάνει ένα τρομακτικό τρέμουλο. Mόλις πριν 10 ημέρες, δημοσκόπηση του ARD εμφάνιζε το 74% των Γερμανών να δηλώνουν πολύ ικανοποιημένοι ή έστω ικανοποιημένοι από το έργο της καγκελαρίου –το καλύτερο ποσοστό που είχε δει στα 15 χρόνια της θητείας της.
Η Μέρκελ γιόρτασε 15 χρόνια στην καγκελαρία αντιμετωπίζοντας ακόμα μία κρίση, αυτήν της πανδημίας, απολαμβάνοντας μια χωρίς προηγούμενο πολιτική ηγεμονία, μολονότι οι επόμενες εκλογές είναι κοντά αλλά η ίδια δεν θα συμμετάσχει. Εχει κερδίσει τρεις εκλογές, το 2009, το 2013 και το 2017, αλλά για το 2021 έχει πει ότι αποχωρεί –ακόμη βέβαια οι Χριστιανοδημοκράτες να βρουν διάδοχό της, η σκιά της είναι βαριά.
«Η καγκελάριος Μέρκελ έκανε αποφασιστικά βήματα για να κάνει την Ευρώπη πιο ισχυρή σε περιόδους μεγάλων προκλήσεων και θεωρείται αυτήν την στιγμή μια από τους πιο αξιοσέβαστους ηγέτες στον κόσμο», σχολίασε η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ.
Η Μέρκελ έφτασε στο σημερινό απόγειο της ισχύος της με «ένα μείγμα οργανωτικής ικανότητας, στρατηγικής σκέψης και ακλόνητης υπομονής» διαπίστωσε από την πλευρά του ο Μπαράκ Ομπάμα στο βιβλίο του «Γη της Επαγγελίας».
Οπως δε σημείωσε ο Γιώργος Παππάς, ανταποκριτής των «Νέων» στο Βερολίνο, η αποστροφή της καγκελαρίου στη δημαγωγία «αποδείχτηκε όχι μόνο υγιής, αλλά και καθοριστική για τη Γερμανία και την Ευρώπη στις κρίσεις που κλήθηκε να διαχειριστεί η Μέρκελ στην πολύχρονη παραμονή της στην εξουσία. Δεν αναζήτησε η ίδια τις κρίσεις, οι κρίσεις ήρθαν σε αυτή μαζί με το αυξανόμενο ειδικό βάρος της Γερμανίας στην Ευρώπη: χρηματοπιστωτική κρίση, ευρωκρίση, προσφυγική κρίση, πανδημία κορονοϊού. Ακόμη και ως υπόθεση εργασίας προκαλεί ανησυχία η σκέψη ποια θα ήταν η εξέλιξη και πορεία της ΕΕ εάν στην ευρωκρίση καγκελάριος της Γερμανίας ήταν ένας πολιτικός πυγμής, για παράδειγμα ο προκάτοχός της Γκέρχαρντ Σρέντερ και όχι η Μέρκελ, ευλαβικά προσηλωμένη σε γραμμή σύγκλισης».
Σε κάθε περίπτωση η Μέρκελ άλλαξε τη Γερμανία και την ευρωπαϊκή πολιτική, επιβάλλοντας το γυναικείο αλλά και πιο ανθρώπινο πρόσωπο στην εξουσία, ακόμα και αν αυτό ντύνεται με συντηρητικά παστέλ ταγέρ. Η Μέρκελ γνωρίζει πόσο κάνει ένα γάλα και ύστερα από τόσα χρόνια στην ηγεσία της χώρας, έχεις την εντύπωση ότι δεν έχει αλλάξει ως άνθρωπος, παρατήρησε η Deutsche Welle, εξηγώντας τον βαθμό ταύτισης με τους πολίτες, ακόμα και αυτούς που δεν την έχουν ποτέ ψηφίσει.
Kάποιοι ακόμα στέκονται στο ότι για να το καταφέρει αυτό, διέπραξε μια πολιτική πατροκτονία, αποκηρύσσοντας τον προστάτη της, τον θρυλικό Χέλμουτ Κολ, όταν αυτός επλήγη από τα σκάνδαλα με τις δωρεές στο Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα. Αλλά ξεχνούν ότι η ίδια κατάφερε όχι μόνο να αναδειχθεί μέσα από το πλέον αφιλόξενο περιβάλλον –«ήμουν μειονότητα στο CDU, και μάλιστα επί τέσσερα: ήμουν νέα, γένους θηλυκού, προτεστάντης και από την Ανατολική Γερμανία», είχε πει– αλλά και να ηγηθεί της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης, να κρατήσει την ΕΕ ενωμένη, να σταθεί απέναντι στη δημαγωγία και στον τραμπισμό και να κάνει όλους να μην τολμούν να φανταστούν τι θα είχε συμβεί αν δεν υπήρχε η Μέρκελ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News