Το βραχυκύκλωμα με τον κινεζικό κρατικό καπιταλισμό είναι διπλό: σε επίπεδο αγοραίων ανακλαστικών το υβριδικό σύστημα έχει πρόβλημα βραδύτητας, και σε επίπεδο πολιτικών ανακλαστικών διατηρεί «με νύχια και με δόντια» τη θεσμική αδυναμία απέκδυσης του ιδεολογικού κελύφους του. Η νομενκλατούρα του Πεκίνου επιδίδεται με τον ενθουσιασμό προσηλύτου στο επιχειρείν, αλλά χωρίς να «είναι γεννημένη» για μπίζνες, ενώ ταυτόχρονα δεν μπορεί να βγάλει και το… «πουκάμισο του Μάο» αν και πλέον τη στενεύει στον λαιμό. Το μπλοκάρισμά της φανερώνει με τον… χειρότερο τρόπο η περίπτωση του δαιμόνιου επιχειρηματία Τζακ Μα, ο οποίος τυγχάνει και μέλος του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος.

Την προσεχή Πέμπτη η Αnt, ο χρηματοπιστωτικός βραχίονας της εταιρείας Alibaba (αμφότερα τέκνα του Μα), θα κατέρριπτε ένα παγκόσμιο ρεκόρ: για μία Αρχική Δημόσια Προσφορά (ΙΡΟ) θα συγκέντρωνε ένα ποσό περί τα 37 δισ. δολάρια στα χρηματιστήρια της Σαγκάης και του Χονγκ Κονγκ. Θα ήταν μεγάλη επιτυχία. Ωστόσο ο «σύντροφος Τζακ» εκλήθη στο Πεκίνο «δι’ υπόθεσίν του», να καταθέσει δηλαδή στις αρμόδιες κρατικές αρχές που ελέγχουν τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Η «πρόσκληση» που οι «κόκκινοι μανδαρίνοι» απηύθυναν στον Μα είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας προειδοποίησης που την ακολουθούν αόρατα αλλά επίφοβα αποσιωπητικά… Τι να κάνει ο μπίζνεσμαν, πήγε. Οι φόβοι του επαληθεύτηκαν.

Το Πεκίνο δεν επαίνεσε τον Μα για τη σίγουρη συλλογή του χρήματος, για τη γερή του μπάζα, αν και του είχε δώσει την άδεια για τις σχετικές χρηματιστηριακές πράξεις. Αντιθέτως, του έβαλε πάγο. Και το πολυαναμενόμενο IPO της Ant Group ετέθη σε αναστολή, αφού την Τρίτη 2 Νοεμβρίου το Χρηματιστήριο της Σαγκάης δήλωσε ότι αναβάλλεται η μεγαλύτερη πώληση μετοχών στην Ιστορία λόγω «σημαντικών ζητημάτων». Η IPO ετέθη επίσης σε αναστολή και στο Χονγκ Κονγκ.

Τι να συνέβη; Η υπόθεση είναι πολύ απλή και καθόλου μυστηριώδης.

Δαιμόνιος-ξεδαιμόνιος, τον περασμένο Οκτώβριο ο Μα έκανε ένα σοβαρό λάθος: έδωσε μία διάλεξη στη Σαγκάη και μιλώντας με ασύγγνωστη ειλικρίνεια επέκρινε τους χρηματοοικονομικούς διακόπτες του κράτους-καπιταλιστή, που ρυθμίζουν πότε το off και πότε το on των ροών, αλλά και τις μεγάλες κρατικές τράπεζες της Κίνας όπως ήταν φυσικό και επόμενο. Οσα είπε συνιστούν έγκλημα καθοσιώσεως για το υβρίδιο: «Η Κίνα δεν έχει συστημικό χρηματοοικονομικό κίνδυνο», ειρωνεύτηκε ο Μα, «επειδή δεν διαθέτει σύστημα – και αυτός είναι ο κίνδυνος που διατρέχει».

Επειδή το χρήμα και η ευζωία καλλιεργούν την ψευδαίσθηση της αδιατάρακτης ασφάλειας ακόμη και στον ευφυέστερο θνητό, ο Μα δεν συμμαζεύτηκε και συνέχισε απτόητος: «Οι τράπεζές μας λειτουργούν με νοοτροπία ενεχυροδανειστή. Η καλή καινοτομία δεν φοβάται τους κανόνες, φοβάται τους παλιομοδίτικους κανόνες, και στην Κίνα δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε μεθόδους σιδηροδρομικού σταθμού για τη λειτουργία ενός αεροδρομίου» είπε. Το οποίον, μεθερμηνευόμενο, σημαίνει ότι η λοκομοτίβα του (εικονικού) μαρξισμού-λενινισμού δεν μπορεί να μεταφέρει τα φορτία της (πραγματικής) καπιταλιστικής καινοτομίας.

Το «μυρμήγκι» του Μα, η εταιρεία Ant, δημιουργήθηκε για να διευκολύνει τις πληρωμές πελατών στο ηλεκτρονικό εμπόριο μέσω της πλατφόρμας Alibaba και γιγαντώθηκε, έγινε πλέον μία σούπερ τράπεζα που κινεί όχι μόνο τις λιανικές δαπάνες με ένα ψηφιακό χαρτοφυλάκιο, αλλά και τη χρηματοδότηση πολλών επενδύσεων. Τα ποσά για τα οποία γίνεται λόγος αφορούν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια. Ετσι ο Μα κατέστη ανταγωνιστής των κρατικών τραπεζών. Απέδειξε ότι οι κινήσεις του είναι ταχύτατες, ότι η βαριά κινεζική γραφειοκρατία δεν είναι σε θέση να τις ακολουθήσει. Οταν ο Μα έχει ήδη λάβει τις επιχειρηματικές αποφάσεις του, οι κρατικοί οικονομολόγοι δεν έχουν αρχίσει καν να σκέφτονται.

Βέβαια μπροστά στο κομματικό πραιτώριο ο Μα συμμαζεύτηκε. Οι «σύντροφοι» του είπαν ότι πρέπει να περιορίσει τις… διαλέξεις του. Το σύστημα δεν τις σηκώνει. Ετσι η Ant Group ανακοίνωσε ότι «δεσμεύεται να εφαρμόσει στην πράξη τις απόψεις που εκφράστηκαν κατά τη διάρκεια της συνάντησης: καινοτομία με συμμόρφωση στους κανόνες». Οι οικονομικοί αναλυτές αποδίδουν την ατυχή κατάληξη της χρηματοπιστωτικής ιστορίας στην προσπάθεια του Πεκίνου να υπενθυμίσει στον Mα «ποιος πυροβολεί». Κάτι του είπαν… Λες και δεν το ξέρει ο Μα… Μα, για αυτόν ακριβώς τον λόγο μαζεύτηκε ο μπίζνεσμαν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News