Στο «Μια ζωή την έχουμε» του Γιώργου Τζαβέλλα, ο Μανώλης (Παντελής Χριστοφορίδης) αναπτύσσει τη θεωρία του μανδαρίνου στον Κλέωνα (Δημήτρη Χορν): «Αν σου πουν ότι τώρα, εδώ στην Αθήνα, θα πατήσεις ένα κουμπί και την ίδια στιγμή στα βάθη της Κίνας θα πεθάνουν τρεις χιλιάδες μανδαρίνοι, αλλά εσύ θα γίνεις πάμπλουτος! Το πατάς το κουμπί;». Και ο Κλέων το σκέφτεται. Οι μανδαρίνοι είναι κάτι μακρινό και δεν θα χρειαστεί να τους δει νεκρούς μπροστά του. Να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της απόφασής του, όπως μόνο η εικόνα κάνει κάποιον να αντιμετωπίζει.

Την περασμένη εβδομάδα, η Ελλάδα έβλεπε τον δικό της «νεκρό μανδαρίνο» και σοκαριζόταν. Τον πρύτανη της πρώην ΑΣΟΕΕ Δημήτρη Μπουραντώνη, καθηλωμένο στην καρέκλα του γραφείου του, ταπεινωμένο, με ένα πλακάτ στον λαιμό, που του είχαν περάσει οι εισβολείς. Η Ελλάδα αναγκαζόταν να κοιτάξει κατάματα την πραγματικότητα ότι τα ντου στα γραφεία των καθηγητών και οι χτισμένες πόρτες δεν ήταν χαριτωμενιές, αλλά φασιστοειδής βία. Και μπροστά στη δύναμη της εικόνας, αντιδρούσε με αγανάκτηση. Οπως η ανθρωπότητα για να αντιμετωπίσει μια εικόνα που αναγκάστηκε να κοιτάξει κατάμουτρα. Από τους ζωντανούς σκελετούς του Αουσβιτς μέχρι τα τανκς της Τιενανμέν.

Το 1960, τρεις αμερικανοί ομοσπονδιακοί αστυνομικοί, μετά από απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, συνόδευσαν την εξάχρονη Ρούμπι Μπρίτζις για την πρώτη της μέρα στο σχολείο της Νέας Ορλεάνης. Κάνοντας τη μικρή Ρούμπι το πρώτο μαύρο παιδί σε μικτό σχολείο. Η εικόνα των τριών ομοσπονδιακών να συνοδεύουν μια εξάχρονη, που η μητέρα της είχε ντύσει όπως πρέπει για πρώτη μέρα στο σχολείο, έκανε την Αμερική να ντραπεί. Οσο για τη Ρούμπι, όταν μεγάλωσε είπε ότι δεν φοβήθηκε, αφού νόμιζε ότι το οργισμένο πλήθος έξω από το σχολείο είχε μαζευτεί για το καρναβάλι.

Το Βιετνάμ και οι Βιετναμέζοι για την Αμερική ήταν ό,τι πλησιέστερο στην Κίνα και τους μανδαρίνους. Ο πόλεμος του Βιετνάμ ήταν κάτι που συνέβαινε πολύ μακριά. Οι Αμερικανοί στο Βιετνάμ υπερασπίζονταν τον ελεύθερο κόσμο και το δικαίωμα στην απόδοση της δικαιοσύνης. Η φωτογραφία του 1968 του αξιωματικού των Βιετκόνγκ, Νγκουιέν Βαν Λεμ, να εκτελείται με σφαίρα στο κεφάλι από τον αρχηγό της αστυνομίας του Νοτίου Βιετνάμ, Νγκουιέν Νγκοκ Λόαν, έστειλε το μήνυμα ότι αυτό που συνέβαινε στο Βιετνάμ δεν ήταν ταινία του Χόλιγουντ.

Στη διάρκεια των διαδηλώσεων του 1989 στο Πεκίνο, στην Τιενανμέν, ένας άνδρας, που πέρασε στην ιστορία σαν TankMan ή ο άγνωστος διαδηλωτής, στάθηκε μπροστά σε ένα ουλαμό τεθωρακισμένων που κατευθυνόταν προς τα βορειοανατολικά. Ο ουλαμός σταμάτησε. Κάθε φορά που το πρώτο τανκ προσπαθούσε να αλλάξει πορεία, ο άγνωστος άνδρας άλλαζε θέση, εμποδίζοντας τον ουλαμό να συνεχίσει. Το μήνυμα ότι στην Κίνα υπήρχε ένα δυναμικό κίνημα διαδηλωτών, που αψηφούσε και τα τανκς απαιτώντας αλλαγές, είχε περάσει.

To 1993 o Κέβιν Κάρτερ κάλυπτε φωτογραφικά τον λιμό στο Σουδάν. Εξω από ένα χωριό άκουσε ένα χαμηλόφωνο κλάμα. Ενα μωρό ήταν πεσμένο στο έδαφος, ενώ μερικά μέτρα πιο πέρα ένα καλοθρεμμένο όρνιο περίμενε τη συνέχεια. Οι εντολές στους φωτορεπόρτερ ήταν, λόγω των επιδημιών, να αποφεύγουν τη σωματική επαφή. Μετά από 20 λεπτά ο Κάρτερ έδιωξε το όρνιο και το παιδί σηκώθηκε για να συνεχίσει τον δρόμο του προς τον σταθμό σίτισης. Το παιδί κέρδισε μια ακόμα ημέρα. Επειτα από δύο εβδομάδες, πέθανε από ελονοσία.  

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News