20 Σεπτεμβρίου 1942. Στη συμβολή των οδών Γλάδστωνος και Πατησίων καταγράφεται μία από τις κορυφαίες αντιστασιακές πράξεις κατά των κατοχικών δυνάμεων. Η οργάνωση ΠΕΑΝ, που ανήκε στον αστικό φιλελεύθερο και δημοκρατικό χώρο, με επικεφαλής τον βενιζελικών φρονημάτων αξιωματικό της Αεροπορίας Κώστα Περρίκο, ανατινάζει το κτίριο της ναζιστικής ΕΣΠΟ, η οποία προσπαθούσε να στρατολογήσει Έλληνες για λογαριασμό της Βέρμαχτ.

Το εγχείρημα χαρακτηρίστηκε ως το μεγαλύτερο μέχρι τότε σαμποτάζ στην Ευρώπη, αφού από την έκρηξη σκοτώθηκαν πολλοί γερμανοί αξιωματικοί και έλληνες δωσίλογοι, ενώ η ΕΣΠΟ διαλύθηκε. Το τίμημα όμως ήταν βαρύ. Αρκετοί από αυτούς που πήραν μέρος στην επιχείρηση βασανίστηκαν. Ο Περρίκος εκτελέστηκε στην Καισαριανή και η συναγωνίστριά του δασκάλα Ιουλία Μπίμπα καρατομήθηκε δια πελέκεως στη Γερμανία.

Στην οδό Γλάδστωνος υπάρχουν σήμερα πλάκα και μνημείο, προς υπενθύμιση του τι έγινε εκεί τότε, από ποιους και για ποιο λόγο. Αυτό όμως δεν είναι άγνωστο. Ο περιπατητής του κέντρου το γνωρίζει. Εκείνο που δε λέγεται είναι ότι αυτό το μνημείο έχει βανδαλιστεί και ατιμαστεί πολλές φορές από διάφορες ομάδες, των οποίων τα μέλη αρέσκονται στο να αποκαλούν εαυτούς «αντιφασίστες».

Τελευταία φορά η μανία κατά του μνημείου συνδέθηκε με το αίτημα της μετονομασίας της οδού, λόγω της υπόθεσης Κωστόπουλου. Ανιστόρητα και ανενδοίαστα η οδός Γλάδστωνος –αντί να αναδειχθεί- κακοποιείται συχνά και μάλιστα στο όνομα της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας!

Αλήθεια! Πόσο δύσκολο είναι να μάθεις τι κρύβει κάθε πλάκα από πίσω της; Πόσο δύσκολο είναι να πολεμάς πραγματικά καθετί φασιστικό και να μην καταστρέφεις στο όνομα του αντι-φασισμού; Πόσο βαρύ κάθεται σε πολλές ψυχές ότι υπήρξαν άνθρωποι που τσάκισαν στην πράξη τον φασισμό και τον ναζισμό και δεν έπαιζαν με στουπιά;

Η εποχή, που ό,τι δεν ανήκε στην ΕΑΜική παράδοση δεν είχε ιδιαίτερη αξία και άρα μπορούσε να καταστραφεί έχει μείνει πίσω μας. Αντίσταση ήταν και η ΕΚΚΑ και η ΠΕΑΝ και άλλοι πολλοί… Και ο διαβάτης, που κάνει τη βόλτα του στην Πατησίων οφείλει να σταματήσει δυο λεπτά μπροστά στην πλάκα. Ούτε να την προσπερνάει αδιάφορα μπορεί, ούτε να την ψάχνει κάτω από τα σημάδια της καταστροφικής μανίας κάποιων.

* Ο Σπύρος Γεωργακόπουλος είναι Εκπαιδευτικός

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News