Η δήλωση του Κλάους Ρέγκλινγκ, μετά το τετ α τετ που είχε στο υπουργείο Οικονομικών με τον Χρήστο Σταϊκούρα τη Δευτέρα, δεν έκρυβε μεγάλες ειδήσεις σε μια πρώτη ανάγνωση. Δεν στερήθηκε όμως μηνυμάτων, παρότι ο «dear Klaus», ως επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM), φρόντισε να είναι διακριτικός. Τουλάχιστον για την ώρα.
Στον ESM, λοιπόν, η Ελλάδα είναι ο χρυσός «πελάτης», αφού μέσω του Μηχανισμού οφείλουμε στα άλλα κράτη-μέλη της ευρωζώνης σχεδόν 200 δισ. ευρώ που θα τα ξεπληρώσουμε (;) κάποια στιγμή μέχρι το 2070 (!) με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους είναι η αλήθεια. Οπως μας ξεκαθάρισε λοιπόν ο κ. Ρέγκλινγκ –που εκ θέσεως, και όχι μόνο, απηχεί και το κλίμα στο Βερολίνο– ο ESM θεωρεί τον εαυτό του «Greece’s long term partner».
Σε ελεύθερη μετάφραση δηλαδή, «εταίρο διαρκείας» ή, ακόμη πιο απλά «σύντροφοι για μια ζωή». Κι όπως σε όλους τους καλούς γάμους, η «συντροφικότητα» πρέπει να ισχύει στα καλά και στα άσχημα, στην ασθένεια και την υγεία. Πόσο δε, όταν μιλάμε για μια σχέση αμοιβαίου συμφέροντος, καθώς όπως μας ξεκαθάρισε ο κ. Ρέγκλινγκ, η Ευρώπη «έχει επενδύσει μεγάλα ποσά (στην Ελλάδα)» και η επιτυχία της χώρας είναι και επιτυχία του ESM.
Μέχρι εδώ μίλησε για πράγματα και γνωστά αλλά και, αντικειμενικά, ορθά.
Αναμενόμενη ήταν άλλωστε και η ρητορική κατανόησης που χρησιμοποίησε για τις ειδικές συνθήκες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα εξαιτίας της πανδημικής κρίσης (όπως όλες οι χώρες στην Ευρώπη άλλωστε). Μάλιστα, ο φίλος Κλάους πήγε δύο βήματα παραπέρα και αναγνώρισε ότι ειδικά η Ελλάδα δεν έχει ένα αλλά τρία μέτωπα (τα τρία κακά της μοίρας μας) καθώς αντιμετωπίζει, ταυτόχρονα, πανδημική, προσφυγική και γεωπολιτική κρίση. «Τα λαμβάνουμε και αυτά υπ’ όψιν μας, έστω και εάν πρόκειται για ζητήματα στα οποία δεν έχει άμεση εμπλοκή ο ESM» μας καθησύχασε ενώ αναγνώρισε την πρόοδο και στις αξιολογήσεις της μεταμνημονιακής εποπτείας (να μην ξεχνάμε πως τα προαπαιτούμενα «τρέχουν», με ή χωρίς Covid).
Τα συννεφάκια άρχισαν να μαζεύονται προς τις τελευταίες παραγράφους. Πρώτα οι παρατηρήσεις για τις καθυστερήσεις εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων του Δημοσίου προς την αγορά και ειδικά προς τους συνταξιούχους για τις εκκρεμείς συντάξεις (δαπάνες που θα βρούμε μπροστά μας), παρέα με τις διαρκείς παραινέσεις για μεταρρυθμίσεις που θα τονώσουν την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας και το φιλοεπενδυτικό της προφίλ, αλλά και η –διόλου τυχαία– αναφορά στη διασφάλιση της μεσοπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους, τον μεγάλο εφιάλτη της Ελλάδας.
Βέβαια, ο κ. Ρέγκλινγκ διαβεβαίωσε ότι μιλάμε για θέμα που δεν είναι η ώρα να το συζητήσουμε, λεπτομερώς, τώρα. Υπονοώντας φυσικά ότι θα πρέπει να είμαστε βέβαιοι πως θα το δούμε, στην ώρα του. Κι όπως πρόσθεσε, είναι κατανοητό πως ξανακυλήσαμε στα ελλείμματα, όμως δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι «θα απαιτηθεί δημοσιονομική προσπάθεια κάποια στιγμή», κοινώς να σφίξουμε πάλι το δημοσιονομικό ζωνάρι. Φρόντισε μάλιστα να ξεκαθαρίσει πως τα μέτρα που ανακοινώθηκαν για τη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και της εισφοράς αλληλεγγύης είναι στη σωστή κατεύθυνση και αποτελεί σωστή προσέγγιση «ο προσωρινός τους χαρακτήρας…».
Πριν αρχίσει ωστόσο η «υπερθέρμανση», ο κ. Ρέγκλινγκ έκλεισε την παρέμβασή του λέγοντας «Ι will stop here», καθώς ακόμη και οι σκληροπυρηνικοί του Βορρά αντιλαμβάνονται πως εν μέσω πανδημίας δεν μπορείς παρά να αποχωριστείς τη φιλοσοφία της (υπερ)παραγωγής πλεονασμάτων και ευχαρίστησε τον Χρήστο Σταϊκούρα για την υποδοχή που του επιφύλαξε στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά και για τη μέριμνά του για σωστή και έγκαιρη συνεννόηση με τον Μηχανισμό.
Μια συνεννόηση που, αν διαβάζει κανείς πίσω από τις γραμμές των δηλώσεων, θα αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμη στρατηγική σε λίγους μήνες, όταν αρχίσει να εκτονώνεται η υγειονομική κρίση –κάτι που οι ειδικοί τοποθετούν στην άνοιξη του 2021– και θα κληθούν όλοι να ξαναγράψουν δημοσιονομικά όρια και περιθώρια.
Σε εκείνη τη συζήτηση, η Ελλάδα δεν θα είναι η μοναδική δύσκολη ή η πιο επείγουσα περίπτωση –υπάρχει πάντα η Ιταλία– είναι δεδομένο όμως ότι η διαχείριση μιας τέτοιας κουβέντας θα είναι μια μεγάλη, πολιτική, πρόκληση.
Μας το ψιθύρισε άλλωστε και ο Γενς Βάιντμαν προ ημερών, σε μια άλλη δήλωση που πέρασε στα ψιλά… Οπως μεταδόθηκε λοιπόν, σύμφωνα με τον Βάιντμαν, συνολικά στην Ευρώπη η οικονομία κινδυνεύει να εξαρτηθεί υπερβολικά από τη μαζική δημοσιονομική και νομισματική στήριξη που δόθηκε από τότε που ξέσπασε η πανδημία του κορονοϊού. Μια δήλωση που σίγουρα θα πρέπει να προκαλεί ήδη ρίγη στον Νότο, που το πιθανότερο είναι να ανακάμψει από την ύφεση του Covid-19 με σαφώς βραδύτερο ρυθμό από τον πλούσιο Βορρά…
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News