Τις δυσκολίες και τα προβλήματα που είναι αναμενόμενο να προκύψουν κατά τη διαδρομή έγκρισης ενός εμβολίου περιγράφουν πολιτικοί και επιστήμονες στον διεθνή Τύπο, με αφορμή την παύση των κλινικών δοκιμών του εμβολίου της Οξφόρδης. Διευκρινίζεται ότι ήταν η δεύτερη και όχι η πρώτη φορά που σταμάτησε η διαδικασία έγκρισης του εμβολίου. Και η πρώτη αφορούσε εκδήλωση απομυελινωτικής νόσου (νευρολογική).

«Η δημιουργία εμβολίου είναι μία επικίνδυνη προσπάθεια και για να είμαστε ρεαλιστές, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν θα τα καταφέρουν όλα τα εμβόλια της δεύτερης φάσης να πάρουν έγκριση», εξηγεί στον Guardian o σερ Τζέρεμι Φαράρ, μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου της βρετανικής κυβέρνησης για έκτακτες ανάγκες (SAGE).

Η ασφάλεια είναι κρίσιμη και κανείς δεν μπορεί να κάνει πρόβλεψη για το ποιο εμβόλιο θα προκριθεί και ποιο όχι. Δεν έχει απολύτως καμία σημασία επίσης ποιο από τα σκευάσματα βρίσκεται πρώτο στη κούρσα, σχολίασε ο ίδιος.

Κάτι που σημαίνει ότι μία παρενέργεια να εμφανιστεί, το εμβόλιο μπορεί είτε να βρεθεί στον κάδο των απορριμμάτων, είτε στην καλύτερη περίπτωση να καθυστερήσει μερικούς μήνες η έγκρισή του.

Ο ίδιος έθεσε στο στόχαστρο των προβληματισμών και τον λεγόμενο «εθνικισμό των εμβολίων», λέγοντας ότι οι προμήθειες θα πρέπει να διανεμηθούν δίκαια και όχι να καταλήξουν στις αποθήκες των πλουσιότερων κρατών.

Και όπως και πολλοί έχουν ξαναπεί στο παρελθόν, ένα εμβόλιο ίσον κανένα. Γιατί; Διότι όπως εξηγεί ο σερ Φάραρ, «το πρώτο εμβόλιο μπορεί να μην δώσει το τέλος που θα μας επιτρέψει να επιστρέψουμε στην κανονικότητα μέσα σε λίγους μήνες, όμως χρησιμοποιώντας συνετά τις δόσεις του σε εκείνους που το έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, δημιουργώντας ειλικρινή και κατάλληλα μηνύματα δημόσιας υγείας για το κοινό που δεν δημιουργούν ψευδείς προσδοκίες, θα μπορέσουμε να αυξήσουμε τις πιθανότητες επιστροφής στην κανονικότητα».

Σήμερα, περισσότερες από 170 ερευνητικές ομάδες σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να αναπτύξουν αποτελεσματικό εμβόλιο για τον κορονοϊό. Εννέα αυτές έχουν φτάσει σε προχωρημένα στάδια κλινικών δοκιμών, όμως κανείς ακόμη δεν μπορεί να εγγυηθεί την αποτελεσματικότητά τους.

«Είμαι αισιόδοξος ότι σύντομα θα έχουμε τα αποτελέσματα από τις τελικές φάσεις κλινικών δοκιμών των πρώτων εμβολίων», συνεχίζει ο Φαράρ. «Ωστόσο, πρέπει να συγκρατήσουμε την αισιοδοξία μας, τις συζητήσεις για ένα τέλειο εμβόλιο που σε λίγο καιρό θα είναι έτοιμο ή θα χορηγηθεί άμεσα σε όλους».

Το μόνο βέβαιο είναι, όπως επισημαίνουν από την πλευρά τους οι Financial Times, ότι η διακοπή στις κλινικές δοκιμές για το εμβόλιο της Οξφόρδης , δείχνει πως πάνω από όλα στη συγκεκριμένη ερευνητική προσπάθεια βρίσκεται η ασφάλεια, και όχι το ποιος θα κόψει πρώτος το νήμα.

«Θέτουμε την επιστήμη, την ασφάλεια και τα συμφέροντα της κοινωνίας στο επίκεντρο του έργου μας. Αυτή η προσωρινή διακοπή αποτελεί ζωντανή απόδειξη ότι είμαστε πιστοί σε αυτές τις αρχές, ενώ ένα μοναδικό συμβάν που παρατηρήθηκε σε ένα από τα κέντρα διεξαγωγής των δοκιμών μας αξιολογείται από επιτροπή ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων. Θα λάβουμε καθοδήγηση από αυτή την επιτροπή όσον αφορά την ημερομηνία της εκ νέου έναρξης των κλινικών δοκιμών, ώστε να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τις εργασίες μας το συντομότερο δυνατόν προκειμένου να παράσχουμε το εμβόλιο σε ευρεία και ισότιμη βάση, χωρίς κέρδος, κατά τη διάρκεια της πανδημίας», δηλώνει ο Πασκάλ Σοριό, διευθύνων σύμβουλος της AstraZeneca.

Μικρά τα ποσοστά επιτυχίας

Παρά την παγκόσμια αγωνία για την κυκλοφορία του εμβολίου, που θα απελευθερώσει την ανθρωπότητα από τους πρωτόγνωρους περιορισμούς, η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπάρχουν εγγυήσεις.

Τα εμβόλια για μολυσματικές νόσους αφότου περάσουν στη φάση κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους, έχουν επιτυχία περίπου 33,4%, αναφέρουν οι FT.

H δυσκολία παρασκευής εμβολίων είναι ότι ακόμη και δοκιμές φάσης 3 όπως αυτή της AstraZeneca, στην οποία συμμετέχουν 30.000 άτομα, μπορεί να μην αποκαλύψει σπάνιες, αλλά δυνητικά καταστροφικές αντιδράσεις.

Το ένα άτομο στα 30.000 είναι εξαιρετικά μεγάλος αριθμός, όταν πρόκειται να εμβολιστούν περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.

Γι’ αυτό και είναι απαραίτητη η διακοπή και η συνέχιση των δοκιμών του εμβολίου. «Είναι ασυνήθιστο να πραγματοποιείς δοκιμές για εμβόλιο και να μην κάνεις παύσεις για έλεγχο τέτοιων περιπτώσεων», εξηγεί ο Φαράρ.

Το συγκεκριμένο σκεύασμα μάλιστα έχει ως βάση του μία αποτυχημένη προσπάθεια που είχε γίνει για τη δημιουργία εμβολίου για τον Sars-Cov-1, δηλαδή τον προηγούμενο κορονοϊό, ο οποίος είχε πολύ χαμηλότερη μεταδοτικότητα και επιθετικότητα.

Ηταν η δεύτερη παύση

Το ότι η παύση των κλινικών δοκιμών και η επανέναρξη είναι μέρος της διαδικασίας, εξήγησε σε δηλώσεις του στο Skynews και ο υπουργός Υγείας της Βρετανίας Ματ Χάνκοκ.

Οπως είπε, είναι μέρος της διαδικασίας, που σημαίνει ότι εάν εντοπιστεί ενδεχόμενο πρόβλημα, γίνεται παύση και επανεκκίνηση όταν λυθεί. «Αυτό υπογραμμίζει ότι δεν προσφέρουμε ένα εμβόλιο, εκτός αν είναι απολύτως ασφαλές, ανεξάρτητα από τον ενθουσιασμό που έχει επικρατήσει».

Μάλιστα, ο ίδιος αποκαλύπτει ότι δεν είναι η πρώτη φορά που το εμβόλιο της Οξφόρδης τίθεται σε καθεστώς παύσης. «Υπήρξε ακόμη ένα περιστατικό που είχε οδηγήσει σε παύση των κλινικών δοκιμών νωρίτερα φέτος το καλοκαίρι και επιλύθηκε», λέει.

Γι’ αυτό άλλωστε και, όπως εξήγησε ο ίδιος, η βρετανική κυβέρνηση έχει παραγγείλει 340 εκατομμύρια δόσεις από έξι διαφορετικά υπό ανάπτυξη εμβόλια.

Σε κάθε περίπτωση, ασχέτως αν θέλουμε να το βλέπουμε σαν κούρσα, η εφεύρεση ενός εμβολίου είναι μαραθώνιος. Και τον πιο γρήγορο μαραθώνιο μέχρι σήμερα τον έχει τρέξει το εμβόλιο της παρωτίτιδας, το οποίο κυκλοφόρησε στην αγορά τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη των εργαστηριακών δοκιμών.

Αρα θα είναι αξεπέραστο επιστημονικό επίτευγμα να κυκλοφορήσει αποτελεσματικό εμβόλιο μέσα σε εννέα μήνες…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News