Οι Βουρβόνοι της Ισπανίας επέζησαν από έναν πόλεμο διαδοχής, από την εισβολή των στρατευμάτων του Ναπολέοντα στην επικράτειά τους, από απόπειρες δολοφονίας και εξορίες.
Πλέον, ωστόσο, ενδέχεται να έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα και απλώς να μην το ξέρουν ακόμα, από το πιο εξέχον μέλος του οίκου τους, έως και πριν από μερικά χρόνια, τον τέως βασιλιά Χουάν Κάρλος, ο οποίος αφότου παραχώρησε τον θρόνο του στον γιο του Φίλιππο το 2014, σήμερα, έξι χρόνια μετά, επέλεξε να αυτοεξοριστεί, όχι μόνον εκτός της Ισπανίας, αλλά και εκτός της Ευρώπης –στη Δομινικανή Δημοκρατία– κατηγορούμενος μάλιστα για διαφθορά.
Ο 82χρονος Χουάν Κάρλος άρχισε να πέφτει στη δυσμένεια των Ισπανών το 2012, όταν μαθεύτηκε ότι ενόσω δεκάδες εκατομμύρια συμπολίτες του καλούνταν να αντιμετωπίσουν τα σκληρά μέτρα λιτότητας, την ύφεση και την αυξανόμενη ανεργία, ο τότε βασιλιάς τους ήταν στην Μποτσουάνα μαζί με τη γερμανίδα ερωμένη του, Κορίνα Λάρσεν, και κυνηγούσε ελέφαντες. Επεσε, ωστόσο, ο ισπανός γαλαζοαίματος και έσπασε το ισχίο του, με αποτέλεσμα να μάθουν όλοι οι Ισπανοί τα κατόρθωμα του βασιλιά τους.
«Οι Ισπανοί μπορούν να συγχωρέσουν έναν ηλικιωμένο άνδρα που ερωτεύεται μια μικρότερη γυναίκα. Αλλά δεν μπορούμε να συγχωρέσουμε ζητήματα που αφορούν το πορτοφόλι», ανέφερε χαρακτηριστικά στους λονδρέζικους Times ανώνυμη πηγή που πρόσκειται στη βασιλική οικογένεια της Ισπανίας, σχολιάζοντας την απόφαση του Χουάν Κάρλος να εγκαταλείψει την πατρίδα του.
Ο Χουάν Κάρλος γεννήθηκε στη Ρώμη το 1938, όπου ζούσε εξόριστος ο παππούς του Αλφόνσος ΙΓ’ από το 1931. Από την Ελβετία, όπου πέρασε τα πρώτα παιδικά του χρόνια, πρώτη φορά στην Ισπανία μετέβη μόνος του στην ηλικία των εννέα ετών, έπειτα από σχετική διαταγή του Φρανθίσκο Φράνκο, ο οποίος τον προόριζε για διάδοχό του.
Ωστόσο, τόσο πριν όσο και μετά τον θάνατο του ισπανού δικτάτορα, ο Χουάν Κάρλος (θεωρείται ότι) διαδραμάτισε καίριο ρόλο στην αποκατάσταση και της μοναρχίας και της δημοκρατίας στην πατρίδα του. Ανακηρύχθηκε βασιλιάς της Ισπανίας στις 22 Νοεμβρίου του 1975, μόλις δύο ημέρες μετά τον θάνατο του Φράνκο, ενώ η κορυφαία στιγμή της πολυετούς βασιλείας του ήταν όταν κατάφερε να αποτρέψει ένα στρατιωτικό πραξικόπημα περί τα πέντε χρόνια αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά του.
Στις 6.20 το απόγευμα της 23ης Φεβρουαρίου του 1981, 320 πολιτοφύλακες υπό την ηγεσία του αντισυνταγματάρχη Αντόνιο Τεχέρο Μολίνα εισέβαλαν στο κοινοβούλιο της Ισπανίας, κρατώντας τα παριστάμενα μέλη του ως ομήρους και υποστηρίζοντας ότι δρουν εν ονόματι του βασιλιά. Εκείνος, ωστόσο, στη 1.15 μετά τα μεσάνυχτα της 24ης Φεβρουαρίου εμφανίστηκε στην τηλεόραση για να δηλώσει ότι εναντιώνεται στο πραξικόπημα, καλώντας, συγχρόνως, τους ισπανούς πολίτες να παραμείνουν ψύχραιμοι.
Ο τότε βασιλιάς της Ισπανίας ενημέρωσε και έναν από τους επικεφαλής των επίδοξων πραξικοπηματιών ότι δεν επρόκειτο σε καμία περίπτωση να διαφύγει στο εξωτερικό, αλλά και ότι θα έπρεπε να τον σκοτώσουν για να επιτύχουν τον στόχο τους. Εχοντας απομονωθεί απόλυτα, ο Αντόνιο Τεχέρο και οι άνδρες του, περί τις 18 ώρες μετά την εισβολή τους στην ισπανική Βουλή, παραδόθηκαν στις αρχές.
Με τη στάση του ο Χουάν Κάρλος απέδειξε ότι τασσόταν υπέρ των δημοκρατικών θεσμών, με αποτέλεσμα να καθιερωθεί στη συνείδηση του ισπανικού λαού ως θεμελιωτής της δημοκρατίας στη χώρα έπειτα από τριάντα έξι χρόνια δικτατορίας.
Ο ρόλος του τέως βασιλιά δεν ήταν εξαρχής ξεκάθαρος, όμως οι Ισπανοί χρειάζονταν απεγνωσμένα ένα υπερεθνικό σύμβολο ενότητας. Μάλιστα φέρεται ότι στην επιλογή του ισπανού μονάρχη να στηρίξει τη δημοκρατία, συνέβαλε σημαντικά και η σύζυγός του βασίλισσα Σοφία, η οποία του υπενθύμισε τα λάθη του αδελφού της Κωνσταντίνου, που είχε ήδη χάσει τον δικό του θρόνο στην Ελλάδα λόγω των όποιων επιλογών του.
Επί δεκαετίες οι υποτελείς του Χουάν Κάρλος παρέβλεπαν τις όποιες ατασθαλίες, ερωτικές κατά κύριο λόγο, του χαρισματικού μονάρχη τους, ο οποίος απέκτησε πολύ σύντομα τη φήμη του γυναικοκατακτητή. Μια άτυπη συμφωνία με τα εγχώρια ΜΜΕ είχε ως αποτέλεσμα να μη γίνονται ευρέως γνωστές οι πολλές παράνομες σχέσεις του τέως ισπανού βασιλιά με πολλές εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, γυναίκες. Μάλιστα μετά την παραίτησή του από τον θρόνο, ο ερωτύλος Χουάν Κάρλος βρέθηκε αντιμέτωπος με δύο αγωγές αναγνώρισης πατρότητας προτού οι ισπανοί δικαστές βάλουν τις υποθέσεις στο αρχείο.
Αρχικά, η πλειονότητα των Ισπανών δεν έδινε ιδιαίτερη σημασία ούτε στις επικρίσεις που δεχόταν ο Χουάν Κάρλος για τις στενές και ύποπτες σχέσεις του με τους πολλούς ζάπλουτους και ισχυρούς φίλους του, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι ηγεμόνες της Σαουδικής Αραβίας.
Ο ισπανός τέως μονάρχης έπαψε να είναι στο απυρόβλητο κατά τη δεκαετία του 1990, όταν αποκαλύφθηκε ότι σχετιζόταν με κάποιους διεφθαρμένους επιχειρηματίες. Αντεξε, ωστόσο, στις πιέσεις και τις όποιες αποκαλύψεις για αρκετά ακόμα χρόνια, συνεχίζοντας να ζει πλουσιοπάροχα συντροφιά με την εκάστοτε ερωμένη του. Η σύζυγός του, η βασίλισσα και κατόπιν βασιλομήτωρ Σοφία, με τα χρόνια τον αποκήρυξε βουβά.
Το κλίμα άρχισε να γίνεται ασφυκτικό το 2014, όταν η κόρη του Ινφάντα Κριστίνα κατηγορήθηκε μαζί με τον σύζυγό της για φοροδιαφυγή. Εκείνη τελικά αθωώθηκε, καταδικάστηκε, ωστόσο, ο άνδρας της, ενώ την ίδια χρονιά ο πατέρας της αποφάσισε να παραχωρήσει τον θρόνο του στον πρωτότοκο γιο του Φίλιππο.
Στην επιστολή του ο Χουάν Κάρλος σημείωσε μεταξύ άλλων ότι αποφάσισε να εγκαταλείψει την Ισπανία ούτως ώστε να βοηθήσει τον γιο του να ασκήσει καλύτερα τα καθήκοντά του ως βασιλιάς, ενώ ο δικηγόρος του θέλησε να επισημάνει πως ο αυτοεξόριστος, πλέον, τέως βασιλιάς θα συνεχίσει να είναι στη διάθεση των εισαγγελέων που ερευνούν την υπόθεση στην οποία εμπλέκεται.
Σχολιάζοντας, ωστόσο, την αναπάντεχη αναχώρησή του από την Ισπανία, o Πάμπλο Ιγκλέσιας, επικεφαλής των Ποδέμος, που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό, υποστήριξε ότι «η πτήση του Χουάν Κάρλος των Βουρβόνων στο εξωτερικό είναι μια πράξη ανάξια ενός πρώην αρχηγού κράτους, που φέρνει τη μοναρχία σε πολύ ευάλωτη θέση».
Ποιο θα είναι το μέλλον της μοναρχίας στην Ισπανία, δεν το γνωρίζει κανείς. Αλλά αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο τέως βασιλιάς Χουάν Κάρλος εγκατέλειψε την πατρίδα του, στην καλύτερη περίπτωση ατιμασμένος.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News