Δεν εντοπίζεται στους χάρτες αλλά είμαστε όλοι σίγουροι ότι υπάρχει η Γη της Επαγγελίας, η επικράτεια της κανονικότητας δηλαδή, για την οποία δεν σταματάνε να μιλάνε οι πολιτικοί ηγέτες όλου του κόσμου, ευελπιστώντας πως σύντομα θα φτάσουμε ή μάλλον θα επιστρέψουμε σε αυτήν. Την περασμένη Παρασκευή ήταν η σειρά του Μπόρις Τζόνσον να παρουσιάσει το σχέδιό του για μια «πιο ουσιαστική επιστροφή στην κανονικότητα» των βρετανών πολιτών έως τα Χριστούγεννα.
Αρκετοί, ωστόσο, θεωρούν πως η κανονικότητα υπάρχει μόνον στη σφαίρα της φαντασίας, τουλάχιστον προς το παρόν, καθώς ο κορονοϊός εξακολουθεί όχι μόνο να κυκλοφορεί ανάμεσά μας αλλά και να προσβάλλει και να σκοτώνει ανθρώπους σε κάθε γωνιά της Γης. Ανεξάρτητα, ωστόσο, από το εάν θα καταφέρει τελικά η ανθρωπότητα να επιστρέψει στην κανονικότητα, αποτελεί γεγονός πως πάρα πολλοί δεν επιθυμούν να γυρίσουν πίσω.
Στη Βρετανία, για παράδειγμα, των περίπου 300.000 κρουσμάτων και των σχεδόν 46.000 νεκρών, δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε πριν από δύο εβδομάδες για λογαριασμό του ινστιτούτου μελετών Britain Thinks αποκάλυψε πως μόνον το 12% των πολιτών θέλουν η ζωή τους να είναι «ακριβώς όπως ήταν πριν» την πανδημία.
Μια άλλη δημοσκόπηση που διεξήχθη για την εταιρεία παροχής υπηρεσιών φύλαξης παιδιών Bright Horizons έδειξε ότι μόλις το 13% των εργαζόμενων της Βρετανίας επιθυμούν να αρχίσουν κάποια στιγμή να εργάζονται ξανά όπως εργάζονταν πριν από την επέλαση του κορονοϊού ενώ σύμφωνα με μελέτη του YouGov που εκπονήθηκε την ίδια περίοδο μόνον το 6% θέλει την ίδια οικονομία. Οσον αφορά την κανονικότητα στο σύνολό της, μόλις το 9% των ερωτηθέντων που συμμετείχαν σε σφυγμομέτρηση που πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο δήλωσαν πως θέλουν να επιστρέψουν σε αυτήν.
Εξυπακούεται πως όλοι θέλουμε να αφήσουμε πίσω μας την πανδημία, μαζί με τις συντριπτικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της. «Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως θέλουμε να επιστρέψουμε στον αλλόκοτο και τρομακτικό κόσμο που οι κυβερνήσεις περιγράφουν ως κανονικό», επισημαίνει σε κείμενό του στον Guardian o Τζορτζ Μόνμπιο.
Σύμφωνα με τον βρετανό συγγραφέα, αρθρογράφο και ακτιβιστή η χώρα της «κανονικότητας» στην οποία ζούσαμε όλοι μας έως τα μέσα του περασμένου Μαρτίου ήταν «ένας τόπος στον οποίο θανατηφόρες κρίσεις συσσωρεύονταν πριν μας πλήξει η πανδημία. Πέρα από τις πολλές πολιτικές και οικονομικές δυσλειτουργίες μας, στο πλαίσιο της κανονικότητας επιδεινωνόταν το πιο περίεργο και το πιο σοβαρό αδιέξοδο που κλήθηκε ποτέ η ανθρωπότητα να αντιμετωπίσει: η κατάρρευση των συστημάτων που εγγυώνται τη διατήρηση και τη συνέχεια της ζωής».
Ο δημοσιογράφος μότο του οποίου στο Twitter είναι ο στίχος του Λόρδου Βύρωνα «Αγαπώ όχι λιγότερο τον άνθρωπο, αλλά περισσότερο τη Φύση», υπενθυμίζει πως όσο ήμασταν περιορισμένοι στα σπίτια μας η θερμοκρασία στην Αρκτική έφτασε στους 38 °C και ξέσπασαν δεκάδες πυρκαγιές στη Σιβηρία.
Σχετικά πρόσφατα καταστροφικές πυρκαγιές κατέκαψαν επίσης τεράστιες εκτάσεις στην Αυστραλία, την Καλιφόρνια, τη Βραζιλία και την Ινδονησία. Αλλά αντί η ανθρωπότητα να ανησυχεί και να κινητοποιείται άμεσα ούτως ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα, απλά βλέπουμε τις φωτογραφίες των πυρκαγιών αυτών και «ανεπαισθήτως τις κανονικοποιούμε», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Μόνμπιο, υποστηρίζοντας και προειδοποιώντας πως «εγκλιματιζόμαστε στην υπαρξιακή μας κρίση».
Οσον αφορά τον κορονοϊό, εάν επιστρέψουμε στην κανονικότητα όπως αυτή οριζόταν πριν από την πανδημία, είναι δεδομένο πως μαζί μας θα επιστρέψει και η ατμοσφαιρική ρύπανση η οποία «σκοτώνει περισσότερους ανθρώπους κάθε χρόνο από όσους έχει σκοτώσει η Covid – 19 έως τώρα και επιδεινώνει τον αντίκτυπο του ιού».
Ο Μόνμπιο εξηγεί πως η κλιματική κρίση και η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελούν εκφάνσεις μιας ευρύτερης δυσβίωσης. Η δυσβίωση είναι το αντίθετο της συμβίωσης. Πρόκειται για όρο της ιατρικής επιστήμης και περιγράφει την κατάρρευση του εντερικού οικοσυστήματός μας αλλά μπορεί να περιγράψει κάλλιστα και την κατάρρευση όλων των έμβιων συστημάτων είτε πρόκειται για τα τροπικά δάση, είτε για τους κοραλλιογενείς υφάλους ή τα ποτάμια της Γης, συστήματα τα οποία «αποσυντίθενται με συγκλονιστική ταχύτητα λόγω της συσσωρευτικής επίδρασης της “κανονικότητας”, η οποία προϋποθέτει τη διαρκή αύξηση της κατανάλωσης».
Πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ αποκάλυψε πως στο πλαίσιο της εν λόγω κανονικότητας, κάθε χρόνο πολύτιμα μέταλλα (χρυσός, πλατίνα κ.α.) αξίας 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων καταλήγουν στις χωματερές όλου του κόσμου ως ηλεκτρονικά απόβλητα τα οποία αυξάνονται ετησίως κατά 4%. Αυτό οφείλεται επίσης και στο γεγονός πως θεωρείται «κανονικό» οι ηλεκτρονικές μας συσκευές, πολλές από τις οποίες εμπεριέχουν αυτά τα πολύτιμα μέταλλα τα οποία αποκτώνται με μεγάλο περιβαλλοντικό κόστος, να σχεδιάζονται έτσι ώστε κάποια στιγμή όχι μόνον να χαλάνε αλλά και να μην επισκευάζονται.
«Ο έμβιος κόσμος και οι άνθρωποι που συντηρεί, δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτό το επίπεδο κατανάλωσης αλλά η κανονική ζωή εξαρτάται από αυτήν», αναφέρει ο Μόνμπιο, υπογραμμίζοντας πως κάποιοι επιστήμονες προειδοποιούν ήδη ότι η κατάληξη αυτής τη γενικευμένης δυσβίωσης θα μπορούσε να είναι μια παγκόσμια συστημική κατάρρευση.
Οι δημοσκοπήσεις αποκαλύπτουν πως οι πλειονότητα των Βρετανών δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτήν την «παραφροσύνη». Σύμφωνα με το YouGov 8 στους δέκα πολίτες επιθυμούν η κυβέρνηση τους να εστιάσει περισσότερο στην υγεία παρά στην ανάπτυξη της οικονομίας για όσο διάστημα διαρκέσει η πανδημία ενώ έξι στους δέκα θα ήθελαν αυτό να συνεχιζόταν. Ερευνα του Ipsos αποκάλυψε επίσης πως το 58% των Βρετανών τάσσεται υπέρ μιας «πράσινης» ανάκαμψης της οικονομίας. Αλλά η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον «είναι αποφασισμένη να μας σπρώξει πίσω στην υπερ-κανονικότητα» παρά τις διαφορετικές επιθυμίες των περισσότερων Βρετανών.
Ο Μόνμπιο, ωστόσο, θεωρεί ότι όπως δεν υπάρχουν κανονικοί άνθρωποι, δεν υπάρχουν ούτε κανονικοί καιροί. «Η κανονικότητα είναι μια έννοια που χρησιμοποιείται για να περιορίσει την ηθική φαντασία μας. Δεν υπάρχει καμιά κανονικότητα στην οποία μπορούμε να επιστρέψουμε ή πρέπει να ευελπιστούμε πως θα επιστρέψουμε. Ζούμε σε ασυνήθιστους καιρούς που απαιτούν μια ασυνήθιστη απάντηση», καταλήγει ο Βρετανός. Το πρόβλημα, ωστόσο, έγκειται στο ότι δεν υπάρχουν, όπως φαίνεται, ασυνήθιστοι πολιτικοί.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News