Εκατόν πενήντα τηλεοπτικές σειρές που πωλήθηκαν σε 146 χώρες ανά την υφήλιο και σχεδόν 600 εκατομμύρια τηλεθεατές σε κάθε γωνιά της Γης, από τη Νότια Αφρική έως την Ιαπωνία και από την Αργεντινή έως την Ιταλία. Είναι αυτά τα ομολογουμένως εντυπωσιακά νούμερα της βαριάς, όπως αναπτύσσεται, τουρκικής βιομηχανίας παραγωγής σαπουνόπερας, με την εξαιρετική επιτυχία που σημειώνει τα τελευταία δέκα χρόνια να έχει καταλήξει πλέον να αποτελεί ένα κρίσιμο μέσο άσκησης «ήπιας ισχύος» από την πλευρά της Αγκυρας.

Κυρίως επειδή οι αναπάντεχα δημοφιλείς τουρκικές σειρές συμβάλλουν στη βελτίωση της εικόνας της Τουρκίας στο εξωτερικό με τα όποια οφέλη να μην περιορίζονται αποκλειστικά στον τουρισμό, αλλά να επηρεάζουν και την τουρκική διπλωματία, όπως υποστηρίζει σε κείμενό του στην El Pais ο Αντρές Μουρένθα, ανταποκριτής πολλών ισπανικών ΜΜΕ στην Κωνσταντινούπολη.

«Τα συστατικά της τουρκικής σαπουνόπερας είναι απλά. Πρόκειται για ιστορίες αγάπης μεταξύ πανέμορφων ηθοποιών που ξεχειλίζουν από δράμα και συναίσθημα», εξηγεί ο ισπανός δημοσιογράφος, υπογραμμίζοντας συγχρόνως, όμως, ότι στον εν λόγω κλάδο επικρατούν δύσκολες συνθήκες εργασίας, ενώ οι σεναριογράφοι πρέπει να προσέχουν διαρκώς μην τυχόν ξεπεράσουν, ακόμα και ακούσια, «συγκεκριμένες κόκκινες γραμμές της ισλαμιστικής κυβέρνησης» της Τουρκίας.

Ενα από τα μυστικά της επιτυχίας των τουρκικών τηλεοπτικών σειρών έγκειται στο ότι γυρίζονται συνήθως σε εξωτερικούς χώρους και η υπόθεση εκτυλίσσεται με φόντο οθωμανικά ανάκτορα, τους δρόμους και τις λεωφόρους της Κωνσταντινούπολης ή τα στενά του Βοσπόρου. Σημαντικό ρόλο, ωστόσο, διαδραματίζει και το γεγονός πως στις τουρκικές τηλεοπτικές σειρές η συναισθηματική φόρτιση φτάνει σε πρωτόγνωρα επίπεδα σε σχέση, για παράδειγμα, με τις αντίστοιχες λατινοαμερικανικές σαπουνόπερες, όπως εξήγησε στην ισπανική εφημερίδα η Καρολίνα Ακόστα, καθηγήτρια Πολιτισμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια με καταγωγή από τη Βενεζουέλα. «Και όλο αυτό συμβαίνει σταδιακά, μέσω της μουσικής, μέσω των βλεμμάτων, μέσω των χειρονομιών. Ολα αυτά τα στοιχεία προκαλούν εθισμό», πρόσθεσε.

Οπότε δεν θα πρέπει να προκαλεί εντύπωση ότι οι πιο φανατικοί οπαδοί των τουρκικών σαπουνοπερών είναι οι τηλεθεατές της Λατινικής Αμερικής, της κορυφαίας αγοράς για τις τηλεοπτικές παραγωγές της Τουρκίας. Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι οι λατινοαμερικανοί τηλεοπτικοί παραγωγοί εγκατέλειψαν τις τηλενουβέλες, στρέφοντας την προσοχή τους στις αποκαλούμενες «narconovelas», οι οποίες αφηγούνται τις περιπέτειες και παρουσιάζουν τη ζωή διάσημων βαρόνων των ναρκωτικών. Αλλά φανατικοί των τουρκικών σειρών εντοπίζονται και σε πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής και των Βαλκανίων, μεταξύ των οποίων φυσικά και η Ελλάδα.

Οσον αφορά τα παράπλευρα οφέλη για την Τουρκία, το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού μιλά ανοιχτά για μέσο άσκησης «ήπιας ισχύος», καθώς οι ιδιαίτερα δημοφιλείς τουρκικές τηλεοπτικές σειρές συμβάλλουν στην καλύτερη ανάδειξη της χώρας, καθιστώντας την την ίδια ώρα γνωστή σε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της ισπανικής εφημερίδας, από τότε που οι τουρκικές σειρές εισέβαλαν στις τηλεοράσεις των χωρών της Λατινικής Αμερικής, έως και την επέλαση του κορονοϊού ανά την υφήλιο, τα ταξίδια με προορισμό την Τουρκία αυξήθηκαν κατά 35% με ορδές τουριστών, κυρίως από τη Βραζιλία, την Αργεντινή, την Κολομβία και το Μεξικό, να επιλέγουν να μεταβούν εκεί για τις διακοπές τους. Ενώπιον τη ξαφνικής αύξησης του ενδιαφέροντος των Λατινοαμερικανών για την Τουρκία, η Turkish Airlines πρόσθεσε στη λίστα με τα δρομολόγιά της νέους προορισμούς στη Λατινική Αμερική, ενώ οι τούρκοι διπλωμάτες άρχισαν να εργάζονται εντατικά για την περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων της πατρίδας τους με τα κράτη της Νότιας Αμερικής.

Αλλά, όπως γνωρίζουν ήδη πολύ καλά οι σεναριογράφοι σαπουνόπερας όλου του κόσμου, δεν υπάρχουν τριαντάφυλλα δίχως αγκάθια, με την El Pais να επισημαίνει ότι η επέλαση των τουρκικών σειρών σε κάποιες χώρες προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται κατ’ αρχάς στον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ανθιμο (ο οποίος, το 2012, σχολιάζοντας την προβολή της σειράς «Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής» στην Ελλάδα, είχε υποστηρίξει πως «παρακολουθώντας αυτές τις σειρές παραδινόμαστε στους Τούρκους») αλλά και σε εθνικιστές και ισλαμιστές στοχαστές αρκετών αραβικών χωρών οι οποίοι αντιτάχθηκαν με σθένος στην προβολή των τουρκικών τηλεοπτικών σειρών, καταγγέλλοντας την Αγκυρα για «πολιτισμικό ιμπεριαλισμό». Τον περασμένο Φεβρουάριο οι θρησκευτικοί ηγέτες της Αιγύπτου έφτασαν στο σημείο να εκδώσουν φετφά κατά των τουρκικών σίριαλ.

«H Τουρκία είναι μια μουσουλμανική χώρα η οποία είναι συγχρόνως και κοσμική, με μια σχετικά μοντέρνα κοινωνική ζωή. Αυτό παρουσιάζουν οι τηλεοπτικές σειρές, γεγονός που φέρνει σε δύσκολη θέση τα αραβικά καθεστώτα, επειδή θεωρούν πως αποτελεί αρνητικό παράδειγμα για τους πολίτες του», εξήγησε από την πλευρά του ο τούρκος πολιτικός επιστήμονας Μουράτ Γετκίν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News