Την Τετάρτη 27 Μαΐου η Κομισιόν πρόκειται να παρουσιάσει ενώπιον των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το σχέδιό της για την οικονομική ανασυγκρότηση των κρατών – μελών της Ενωσης από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με την εκπόνησή του για διάστημα μεγαλύτερο του ενός μήνα. Το αποκαλούμενο Εργαλείο Ανάκαμψης (Recovery Instrument) επρόκειτο αρχικά να παρουσιαστεί τις αρχές του τρέχοντος μήνα, αλλά οι κάθε άλλο παρά συγκλίνουσες απόψεις μεταξύ πολλών χωρών της ΕΕ κατέστησαν επιτακτική την επανεξέταση του.

Πλέον, από τη μία πλευρά βρίσκονται οι αποκαλούμενοι «φειδωλοί», ήτοι η Ολλανδία, η Αυστρία, η Δανία και η Σουηδία, χώρες οι ηγεσίες των οποίων δεν αντιλαμβάνονται την ανάγκη για μια πραγματικά κοινή προσπάθεια στήριξης των χωρών που επλήγησαν βαρύτερα από τον κορονοϊό. Από την άλλη πλευρά στέκονται οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, οι οποίες όντας ήδη υπέρογκα χρεωμένες, ζητούν από την ΕΕ να λάβει μέτρα πραγματικά δραστικά για την ανάκαμψη των οικονομιών τους και μαζί τους συμπαρατάσσεται πλέον και η κραταιή Γερμανία, καθώς γνωρίζει ίσως καλύτερα από όλους πως δεν αποκλείεται ακόμα και να διασπαστεί η ενιαία αγορά στην περίπτωση που η έξοδος από την κρίση δεν είναι συντονισμένη.

Την προηγούμενη εβδομάδα η γερμανίδα καγκελάριος και ο πρόεδρος της Γαλλίας κατέθεσαν την πρότασή τους για τη σύσταση ενός Ταμείου Ανάκαμψης ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το τεράστιο αυτό ποσό θα αναλάβει να συγκεντρώσει η Κομισιόν μέσω της έκδοσης ομολόγων ενώ προβλέπεται πως τα χρήματα θα δοθούν στην κάθε χώρα ανάλογα με τις ανάγκες της και όχι ως δάνεια αλλά ως επιχορηγήσεις. Η αναπάντεχη αλλαγή της στάσης της Ανγκελα Μέρκελ ξάφνιασε και χαροποίησε πάρα πολλούς, όχι μόνον γιατί η γερμανίδα καγκελάριος τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ της αμέριστης οικονομικής στήριξης των ευρωπαϊκών χωρών που βρίσκονται σε ανάγκη αλλά κι επειδή δείχνει να επιθυμεί πριν αποχωρήσει οριστικά από την πολιτική να πραγματοποιήσει όσα βήματα μπορεί προς μια πιο ενωμένη Ευρώπη.

Οι «φειδωλοί» της Ευρώπης, ωστόσο, παρουσίασαν τη δική τους αντιπρόταση, προσφέροντας δάνεια με αντάλλαγμα μεταρρυθμίσεις. Τα νούμερα του Recovery Ιnstrument δεν έχουν ακόμα καθοριστεί αλλά τις προηγούμενες ημέρες ο λετονός αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις έκανε λόγο για ένα πακέτο ύψους άνω του ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ με τα χρήματα να διαμοιράζονται και ως επιχορηγήσεις και ως δάνεια και ως επενδύσεις.

Ωστόσο την Δευτέρα ο Μάρτιν Ζελμάιερ, πρώην γ.γ. της Κομισιόν και νυν επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αυστρία, προέβη σε κάποιες προβλέψεις. Μιλώντας στον αυστριακό Τύπο ανέφερε μεταξύ άλλων πως τα 500 δισεκατομμύρια ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης που θα είναι ενεργό για μια διετία θα διανεμηθούν τόσο ως επιχορηγήσεις όσο και ως δάνεια σε αναλογία 60% – 40% ή 70%-30%.

Οσον αφορά το νέο επταετές δημοσιονομικό πλαίσιο (κοινοτικός προϋπολογισμός 2021-2027) το οποίο εκπονήθηκε συνυπολογίζοντας την κρίση του κορονοϊού, αναμένεται πως θα είναι πιο κοντά στην πρόταση που κατέθεσε τον Φεβρουάριο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ (1,095 τρισ. ευρώ) παρά στη πρόταση της Κομισιόν (1,135 τρισ. ευρώ) ενώ στο πλαίσιό του ενδεχομένως να προβλέπεται και η διατήρηση των διορθωτικών μηχανισμών (όσον αφορά τις εισφορές των κρατών) όπως απαιτούν οι τέσσερις «φειδωλοί» της Ενωσης.

Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Ζελμάιερ, πυρήνας του σχεδίου της Κομισιόν είναι η αποκαλούμενη «υπηρεσία ανάκαμψης και ανθεκτικότητας» (recovery and resilience facility) μέσω της οποίας θα διανεμηθούν τουλάχιστον οι μισοί από τους πόρους που θα συγκεντρωθούν. Η κάθε χώρα θα πρέπει να παρουσιάσει ένα σχέδιο δαπανών το οποίο στη συνέχεια θα πρέπει να εγκριθεί από την Κομισιόν, ούτως ώστε να χρήματα να αξιοποιηθούν με βάση τα κριτήρια και τις προτεραιότητες που έχουν οριστεί από την ΕΕ.

Οι υπόλοιποι πόροι του προϋπολογισμού θα αξιοποιηθούν για την ενίσχυση του προγράμματος InvestEu το οποίο αντικατέστησε το «σχέδιο Γιούνκερ», για στρατηγικές επενδύσεις και στήριξη της ρευστότητας για τις επιχειρήσεις, για τη σύσταση νέων ταμείων συνοχής και ενός ταμείου δίκαιης μετάβασης που θα λειτουργεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News