«Αλλο ένα Χέιζελ». «Οι χούλιγκαν χτύπησαν πάλι». Το πρωΐ της Κυριακής, 16 Απριλίου 1989, οι Βρετανοί διάβαζαν σοκαρισμένοι τα ρεπορτάζ των εφημερίδων για το «μακελειό» στο «Χίλσμπορο» του Σέφιλντ. Μάθαιναν για τους οπαδούς της Λίβερπουλ που ήταν «τύφλα» στο μεθύσι, για εκείνους που ήταν αποφασισμένοι να μπουν στο γήπεδο ενώ δεν είχαν εισιτήριο, για το «ντου» που ακολούθησε, για τον φονικό συνωστισμό στη μοιραία εξέδρα. Αυτή ήταν, για πάνω από 23 χρόνια, η επίσημη εκδοχή για τα τραγικά γεγονότα στον ημιτελικό του Κυπέλλου Αγγλίας (Λίβερπουλ – Νότιγχαμ Φόρεστ), που κόστισαν τη ζωή σε 96 ανθρώπους (95 πέθαναν επί τόπου κι ένας τέσσερα χρόνια αργότερα) και προκάλεσαν μόνιμες βλάβες σε δεκάδες άλλους.

Τρεις μέρες μετά, στο φύλλο της 19ης Απριλίου, η Sun δημοσίευσε λεπτομέρειες που συγκλόνισαν -και εξόργισαν- την κοινή γνώμη. Εγραψε (επικαλούμενη ανώνυμες αστυνομικές πηγές) πως οπαδοί της Λίβερπουλ άρπαζαν χρήματα από τις τσέπες των νεκρών συντρόφων τους, ουρούσαν «σημαδεύοντας» τους αστυνομικούς και ξυλοκοπούσαν τους διασώστες που προσπαθούσαν να δώσουν στους τραυματίες το «φιλί της ζωής». Ενα από τα πιο κίβδηλα άρθρα στα χρονικά της δημοσιογραφίας έφερε τον τίτλο… «The truth» (Η αλήθεια).

Για σχεδόν δυόμισι δεκαετίες οι 96 νεκροί ήταν οι κύριοι υπεύθυνοι του θανάτου τους. Και οι επιζήσαντες, αλήτες που δεν άξιζαν την καλή τους τύχη. Μάταια, οι συγγενείς των θυμάτων και η ευρύτερη οικογένεια της Λίβερπουλ προσπαθούσαν να αλλάξουν τη γνώμη των πολλών. Ωσπου, στις 12 Σεπτεμβρίου του 2012, η ανεξάρτητη επιτροπή που είχε διοριστεί για να μελετήσει πάνω από 400.000 απόρρητα έγγραφα (τα οποία δεν είχαν συμπεριληφθεί στην έρευνα του δικαστή Πίτερ Τέιλορ το 1990) έδωσε το πόρισμά της στη δημοσιότητα. Το συμπέρασμα ήταν πως η ευθύνη ανήκε αποκλειστικά στην Αστυνομία, που φόρτωσε με κόσμο ένα συγκεκριμένο, ήδη γεμάτο, τμήμα της ετοιμόρροπης εξέδρας. Οι οπαδοί δεν είχαν εκδηλώσει την παραμικρή παραβατική συμπεριφορά. Επιπλέον, τουλάχιστον 41 άνθρωποι θα είχαν σωθεί, εάν οι Αρχές τους είχαν προσφέρει άμεση ιατρική βοήθεια.

Μετά τις αποκαλύψεις αυτές η Sun ζήτησε συγγνώμη για το δημοσίευμα του 1989, ρίχνοντας το φταίξιμο στους αστυνομικούς, που -τότε- της είχαν δώσει ψεύτικες πληροφορίες. Αυτή τη φορά, ο πρωτοσέλιδος τίτλος της ήταν «The real truth» (Η πραγματική αλήθεια). Τον Δεκέμβριο εκείνης της χρονιάς (2012) το Ανώτατο Δικαστήριο διέταξε, η υπόθεση να διερευνηθεί από την αρχή. Ο αστυνομικός διευθυντής Ντέιβιντ Ντάκενφιλντ, που εκείνη τη μαύρη μέρα είχε το γενικό πρόσταγμα στο «Χίλσμπορο», δικάστηκε το 2019, αντιμετωπίζοντας κατηγορίες και για χάλκευση στοιχείων, όμως η διχογνωμία μεταξύ των ενόρκων δεν επέτρεψε την έκδοση ετυμηγορίας.

Το 2016, τα θύματα, οι οικογένειές τους και η Λίβερπουλ δικαιώθηκαν και με τη βούλα του δικαστηρίου. Στο τέλος η αλήθεια νίκησε την προπαγάνδα, που ούτε τους 96 νεκρούς δεν σεβάστηκε. Αλλά, 31 χρόνια μετά, το ερώτημα παραμένει: ποιος έστησε μια τέτοια, φρικτή συνωμοσία γύρω από την τραγωδία; Το πόρισμα της ανεξάρτητης επιτροπής «έδειξε» την Αστυνομία του Νότιου Γιόρκσαϊρ και τον Ιρβάιν Πάτρικ, μέλος του συντηρητικού κόμματος που εκείνη την εποχή κυβερνούσε τη Βρετανία. Αλλά, και πάλι…

Θα πρέπει να ήταν κάποιος (πολύ πιο) υψηλά ιστάμενος, για να συντονίσει όλη αυτή τη συγκάλυψη και παραπληροφόρηση. Οι καταθέσεις δεκάδων αστυνομικών αλλοιώθηκαν. Αυτές των υψηλόβαθμων αξιωματικών ανέφεραν, όλες, ακριβώς τα ίδια πράγματα. Σαν να γράφτηκαν με καρμπόν. Αλλες, των θεατών που βρίσκονταν μέσα στο γήπεδο, εξαφανίστηκαν. Ο ιατροδικαστής βεβαίωσε ότι όλα τα θύματα βρήκαν ακαριαίο θάνατο. Οι ανακριτές δεν το πολυ-έψαξαν. Αρκέστηκαν στα τυπικά. Ούτε αναρωτήθηκε κανείς, γιατί στο γήπεδο επιχείρησαν τα πληρώματα μόνο δυο τριών ασθενοφόρων, ενώ στην περιοχή είχαν σπεύσει πάνω από 40. Και -το κυριότερο- τα ΜΜΕ περιορίστηκαν στις επίσημες ανακοινώσεις και την ενημέρωση που τους παρείχαν οι Αρχές.

Μόνον εικασίες μπορεί να κάνει κάποιος. Το ότι έπρεπε να συγκαλυφθούν οι ευθύνες των επικεφαλής της τοπικής Αστυνομίας, δεν δικαιολογεί μια τέτοιου μεγέθους συνωμοσία. Ενώ η ανάγκη να πιστέψουν όλοι πως επρόκειτο για ακόμη ένα «χτύπημα» του χουλιγκανισμού, πιθανόν. Ενα χρόνο αργότερα ο Λόρδος Τέιλορ παρέδωσε στην Κυβέρνηση Θάτσερ την περιλάλητη έκθεσή του, η οποία αποτέλεσε τη βάση των σαρωτικών αλλαγών στο αγγλικό ποδόσφαιρο, που ακολούθησαν.

Οποιου έμπνευση κι αν υπήρξε, αυτήν την ανίερη προπαγάνδα η Λίβερπουλ την πλήρωσε πολύ ακριβά, για πολύ καιρό. Αλλά, πλέον, το «Ανφιλντ» τιμά τη μνήμη των θυμάτων του «Χίλσμπορο» με χειροκρότημα, κι όχι με ενός λεπτού σιγή.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News