Ο φαλαινοκαρχαρίας είναι ένας αργά κινούμενος καρχαρίας που τρέφεται φιλτράροντας την τροφή του. Είναι το μεγαλύτερο ψάρι στον κόσμο αφού φτάνει σε μήκος τα 18 μ., σε βάρος τους 19 τόνους και αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο στις περιοχές που ζει. Είναι ένα είδος ιδιαίτερα φιλικό με τους ανθρώπους αφού επιτρέπει στους δύτες να κολυμπούν μαζί του. Όμως οι φαλαινοκαρχαρίες αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο εξαφάνισης εξαιτίας της εντατικής αλιείας τους.

Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι οι φαλαινοκαρχαρίες ζουν πολλά χρόνια αλλά δεν έχουν καταφέρει να βρουν μια μέθοδο που να εντοπίζει με ακρίβεια την ηλικία τους. Μέχρι σήμερα η ηλικία ενός φαλαινοκαρχαρία εκτιμάται, αφού έχει πεθάνει, από την μελέτη κάποιων γραμμών που δημιουργούνται στους σπονδύλους οι οποίες εμφανίζονται καθώς το ψάρι μεγαλώνει και λειτουργούν με τρόπο ανάλογο για την χρονολόγηση τους όπως οι δακτύλιοι των δέντρων. Όμως δεν γνωρίζουμε το πώς και το γιατί δημιουργούνται αυτές οι γραμμές ούτε αν κάθε μια αντιστοιχεί ακριβώς σε ένα έτος ζωής του ψαριού.

Όπως φαίνεται οι επιστήμονες βρήκαν έναν αναπάντεχο σύμμαχο στην προσπάθεια τους να μαθαίνουν την ηλικία των φαλαινοκαρχαριών, στοιχείο που είναι σημαντικό στην προσπάθεια διάσωσης του είδους.

Οι πυρηνικές εκρήξεις

Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Frontiers in Marine Science» ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι μπορεί να επιτευχθεί ακριβής εντοπισμός της ηλικίας ενός φαλαινοκαρχαρία από την ανάλυση του άνθρακα -14. Πρόκειται για ένα ραδιοϊσότοπο που σχηματίζεται με φυσικό τρόπο στα ανώτερα στρώματα της γήινης ατμόσφαιρας αλλά παράγεται και σε πυρηνικές εκρήξεις.

Μετά την λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου πολλές χώρες (ΗΠΑ, Σοβιετική Ενωση, Βρετανία, Γαλλία, Κίνα) πραγματοποίησαν πλήθος πυρηνικών δοκιμών με αποτέλεσμα να αυξηθούν πολύ τα ποσοστά του άνθρακα-14 στην ατμόσφαιρα. Κάθε ζωντανό πλάσμα στον πλανήτη απορροφά κάποιες ποσότητες του άνθρακα-14 και, με δεδομένο ότι οι επιστήμονες γνωρίζουν τον ρυθμό αποσύνθεσης του, μπορούν να χρησιμοποιούν αυτό το ραδιοϊσότοπο ως δείκτη χρονολόγησης.

Όσο μεγαλύτερη ηλικία έχει ένα ον τόσο μικρότερα είναι τα επίπεδα του άνθρακα-14 στον οργανισμό του. «Όποιο ον ήταν εν ζωή κατά την διάρκεια των πυρηνικών δοκιμών απορρόφησε τον άνθρακα-14 κυρίως στα σκληρά μέρη του σώματος του. Μελετώντας την διαδικασία αποσύνθεσης του άνθρακα-14 στο σώμα ενός όντος μπορούμε να βρούμε την ηλικία του» αναφέρει ο καθηγητής Μαρκ Μίκαν, του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Επιστήμης της Αυστραλίας, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

Όπως αναφέρει σε δημοσίευμα του το  BBC οι ερευνητές πραγματοποίησαν αναλύσεις σε δύο φαλαινοκαρχαρίες που έχουν πεθάνει εδώ και πολλά χρόνια αλλά τα σώματα τους διατηρούνται αποθηκευμένα στο Πακιστάν και στην Ταϊβάν. Η ανάλυση έδειξε ότι οι φαλαινοκαρχαρίες μπορούν να ζουν για 100-150 έτη. «Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει νέους δρόμους στην μελέτη αυτών των ψαριών και δείχνει ότι αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα από την εντατική αλιεία» λέει ο Μαρκ Μίκαν που υποστηρίζει ότι τα ευρήματα της μελέτης τους επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις ότι η κατάρρευση των πληθυσμών των φαλαινοκαρχαριών σε περιοχές όπως η Ταϊλάνδη και η Ταϊβάν οφείλεται στην εντατική αλιεία και ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα προστασίας τους.

Ο ακριβής εντοπισμός της ηλικίας των φαλαινοκαρχαριών θα βοηθήσει στο να διαπιστώνεται σε ποιες περιοχές οι πληθυσμοί έχουν ανακάμψει και να επιτρέπεται η αλίευση τους και σε ποιες πρέπει να υπάρχει απαγόρευση. Στις τροπικές περιοχές, όπου η παρουσία των φαλαινοκαρχαριών αποτελεί τουριστική ατραξιόν, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι θα πρέπει οι χώρες στα νερά των οποίων ζουν τα ψάρια αυτά να συνεργαστούν για την ομαλή και ασφαλή διαβίωση τους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News