Επιστρέφω, ως πράκτορας της Στάζι, από μία βόλτα στο σουπερμάρκετ. Λευκό πλαστικό γάντι, μίνι αντισηπτικό στην τσέπη, βλέμμα αλαφιασμένο. Εκεί που παλεύω να ανοίξω με τον αγκώνα μου την πόρτα της πολυκατοικίας, «πιάνω» με την άκρη του ματιού μου ένα νεαρό ζευγάρι, γύρω στα 25, να ερωτοτροπεί στο απέναντι πεζοδρόμιο. Οποία φρίκη! Γυρίζω να δω καλύτερα, χωρίς να χαλαρώνω ούτε στιγμή την επιφυλακή μου. Εκείνος την πιάνει από τη μέση και, ναι, δεν είναι ιδέα μου, ναι, τα χείλη τους αγγίζονται, φευγαλέα μεν, αλλά αγγίζονται.

Σε αυτόν τον αποστειρωμένο, παντελώς αντισέξι πλανήτη του 2019-nCov, με τις μάσκες και τα αντισηπτικά μαντηλάκια, τα ζευγάρια δίνουν τη δική τους μάχη επιβίωσης. Οπως διαβάζω σε ένα άρθρο στην Wall Street Journal, «τίποτα δεν τονίζει τις διαφορές ανάμεσα σε δύο ανθρώπους περισσότερο από μια πανδημία». Εξ ου και σε πολλά σπίτια εκτυλίσσονται ήδη, μετά από λίγες, σχετικά, μέρες καραντίνας, στιγμές ροκ. «Είτε θα καταλήξουμε να γίνουμε “Κυνόδοντας” είτε “Σπιρτόκουτο”» μου εμυστηρεύεται ένας παντρεμένος 45χρονος φίλος, πατέρας δύο παιδιών.

Αναμφίβολα η υποχρεωτική συγκατοίκηση σε συνθήκες πολέμου είναι το απόλυτο stress test για ένα ζευγάρι. Είναι η ρουτίνα. Είναι ο τρόμος. Είναι ο εγκλεισμός με το διαβρωτικό της λίμπιντο τρίπτυχο ρόμπα-παντόφλα- άκοπο μαλλί που σαρώνει τη σεξουαλικότητα, ξεχειλώνει την οικειότητα και φέρνει στην επιφάνεια πλευρές ημιφωτισμένες, που μέχρι τώρα ενδεχομένως δεν ήθελες να βλέπεις και αίφνης αποκαλύπτονται κάτω από το σκληρό φως του καταναγκαστικού ολοήμερου συγχρωτισμού. Το αποτέλεσμα συμπυκνώνει, νομίζω αριστοτεχνικά, η Κάθλιν Τέρνερ στον «Πόλεμο των Ρόουζ» (1989): «Οταν σε βλέπω να τρως, όταν σε βλέπω να κοιμάσαι, όταν σε κοιτάζω τελευταία, θέλω να σου λιανίσω το πρόσωπο».

Ούτε η παράνομη σχέση υπάρχει πλέον σαν διέξοδος (όπως φρόντισαν κάποιοι να υπενθυμίσουν χαιρέκακα στα social media). Στη Νότιο Κορέα η ιχνηλάτηση των επαφών διαπόμπευσε κάμποσους κερασφόρους συντρόφους. Ενδεικτική και η «κίτρινη» ιστορία της Sun με τον Βρετανό που κόλλησε τον ιό μετά την κρυφή επίσκεψή του στην ιταλίδα ερωμένη του, τη στιγμή που η σύζυγός του νόμιζε (και νομίζει ακόμη) πώς ήταν σε επαγγελματικό ταξίδι εντός Βρετανίας.

Σημειωτέον ότι τα νέα από άλλες επιδημίες και καταστροφές δεν είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι συντροφικές σχέσεις είναι από τις πιο ευάλωτες σε αυτού του είδους το στρες. Διόλου τυχαίο ότι στην κινεζική πόλη Σιάν (της βορειοδυτικής επαρχίας Σαανσί) έχει εσχάτως σημειωθεί ρεκόρ αιτήσεων διαζυγίου από ζεύγη που είχαν συμπληρώσει καραντίνα άνω τους ενός μήνα.

Σύμφωνα δε με μελέτη της επιθεώρησης Journal of Family Psychology, μετά τον τυφώνα Ούγκο (1989), πολλά ζευγάρια στις πληγείσες περιοχές της Νότιας Καρολίνας οδηγήθηκαν σε διαζύγιο τον αμέσως επόμενο χρόνο. Την ίδια βέβαια στιγμή αυξήθηκαν στις περιοχές αυτές οι γάμοι και βεβαίως (κάτι που φημολογείται ότι θα συμβεί και εν έτει 2020 παγκοσμίως) οι γεννήσεις.

Περισυνέλεξα διάφορες ιστορίες ζευγαριών στην Ελλάδα του #StayThefuckHome. Ακουσα πχ για ζευγάρι που απόφασισε να συζήσει ένα μήνα πριν τον κορονοϊό. Ο εγκλεισμός δεν βοήθησε, δεν υπήρχε, φαίνεται, σταθερό έδαφος να πατήσει ο παγκόσμιος σουρρεαλιστικός τρόμος. Αποτέλεσμα; Στο απαστράπτον από τη χλωρίνη διαμέρισμά τους γίνεται κόλαση, ακόμα για το ποιος πίνακας ταιριάζει καλύτερα στον τοίχο.

Πολλά και τα ζευγάρια που υποχρεώθηκαν αμφότερα σε τηλεργασία (συχνά με μικρά παιδιά ή εφήβους να ωρύονται από το διπλανό δωμάτιο την ώρα της κρίσιμης teleconference). Ζευγάρια στα οποία εκείνος για πρώτη φορά δεν εργάζεται και είναι όλη μέρα στο σπίτι (με την επακόλουθη ακατάσχετη ανία ή και κατάθλιψη για τη δουλειά που μόλις είχε αρχίσει να παίρνει τα πάνω της). «Δεν έχει τι να κάνει και είναι όλο νεύρα ή ρωτάει συνέχεια τι ώρα θα φάμε. Εκεί που δεν τρώγαμε ποτέ μαζί μεσημερινό, τώρα θέλει στρωμένο τραπέζι» μου αναφέρει μη εργαζόμενη τριανταπεντάχρονη. Αλλά και ζεύγη που αψηφούν τον φόβο: εκείνος σε αυτοπεριορισμό (γιατί ήταν στο άμεσο περιβάλλον επιβεβαιωμένου κρούσματος) και εκείνη να τον επισκέπτεται χωρίς κανένα μέτρο προστασίας.

Συνάντησα -τρόπος του λέγειν- βεβαίως και νεαρά ζευγάρια που περνούν αρμονικά τον συνειδητό αυτοπεριορισμό: «Περνάμε πολύ ωραία!» μου αναφέρει 30χρονος που ζει με την κοπέλα του στο Λονδίνο του κορονοϊού και του Τζόνσον. «Ευτυχώς, έχουμε διαφορετικά δωμάτια για τα γραφεία μας, γιατί έχουμε και οι δύο πολλή δουλειά. Εκείνη στο σαλόνι, εγώ στο μικρό δωμάτιο του σπιτιού. Μιλάμε κάθε τόσο, αλλά όχι συνέχεια. Το απόγευμα πάμε μια βόλτα στο πάρκο εδώ δίπλα. Μετά γυρνάμε, τρώμε, βλέπουμε Netflix». «Δεν έχουμε χάσει την επαφή με τους συγγενείς και τους φίλους μας» σημπληρώνει. «Εχουν βγει διάφορες εφαρμογές όπως το Houseparty. H κοπέλα μου γιόρτασε έτσι τα γενέθλια μας φίλης της· μιλούσαν ολόκληρη παρέα με βιντεοκλήση, πίνοντας το κρασί τους!». Ειρηνική συμβίωση αναφέρουν και κάποια μεσήλικα ζευγάρια (είτε χωρίς παιδιά, είτε με μεγάλα παιδιά). «Περνάμε ήσυχα στο σπίτι. Διαβάζουμε, ακούμε μουσική, βλέπουμε ταινίες».

Το βασικό ρήγμα που δημιουργείται στις σχέσεις των ζευγαριών στα χρόνια του κορονοϊού έχει συχνά να κάνει με το βαθμό ετοιμότητας απέναντι στον αόρατο εχθρό. Σε όλα ανεξαιρέτως τα ζευγάρια (παντρεμένα και μη, νεοφυή, παράνομα, παλιά, εφησυχασμένα, ετοιμόρροπα) ένας αναλαμβάνει κατά κανόνα τον ρόλο του πιο κουλ και του πιο ψύχραιμου απέναντι στην νέα αποστειρωμένη πραγματικότητα. Ο άλλος υιοθετεί, σχεδόν αντανακλαστικά, τον ρόλο του πιο συνετού, όσον αφορά τις προφυλάξεις, του πιο υποχόνδριου, και ενίοτε του συγκαλυμμένα (ή κραυγαλέα) πιο υστερικού. «Μα πόσες κονσέρβες αγόρασες επιτέλους;», «Δεν σου είπα να βγάζεις τα παπούτσια σου πριν μπεις στο σπίτι;», «Δεν αντέχω άλλη την υστερία σου, πάω μια βόλτα».

«Με φοβάσαι; Κάτσε σπίτι σου με το ντετόλ σου! Εγώ δεν σε φοβήθηκα». Σαραντάχρονη γυναίκα μου καταθέτει τη ρήξη που είχε προ ημερών με τον σύντροφό της στην Αθήνα του κορονοϊού. Δεν ζουν μαζί, γεγονός που ελαχιστοποιεί τις τριβές από τον συνεχή συγχρωτισμό σε κουζίνα-σαλόνι-κρεβατοκάμαρα, αλλά προλειαίνει το έδαφος για παρεξηγήσεις και καχυποψία (που πήγες, μπήκες στο μετρό κοκ). «Είχα κάποια δέκατα προ ημερών» συνεχίζει η ίδια. «Κράτησαν μόλις μια μέρα. Δεν ήξερα αν “το” είχα ή όχι. Ενημέρωσα αμέσως τους δικούς μου και, φυσικά, τον φίλο μου. Εκείνος είπε να ειδοποιήσω άμεσα όλες τις επαφές που είχα τις τελευταίες μέρες και να μπω μόνη μου σε καραντίνα. Φυσικά και το έκανα. Μόνο που όταν εκείνος είχε γυρίσει πριν από ένα μήνα από ταξίδι στο εξωτερικό και μετρούσε με τρόμο μία μία τις 14 μέρες για να σιγουρευτεί ότι δεν είχε τίποτα, δεν σκέφτηκε στιγμή να μη συναντηθούμε».

«Πρέπει αναμφίβολα να αποδεχτείς ότι ο άλλος ενδέχεται να είναι πιο φοβισμένος από εσένα» συνεχίζει η ίδια. «Ομως εμένα όλη αυτή η ιστορία με απομάκρυνε. Το πήρα προσωπικά. Εχουν περάσει μέρες από τότε, εκείνος με καλεί να πάω σπίτι του και δεν το κάνω. Με φοβάσαι; Ε, τότε δεν θα με δεις ούτε ζωγραφιστή».

Αρκετοί προφητεύουν ότι η πανδημία θα φέρει και τον αναπόφευκτο αναθεωρητισμό, ιστορικά απαραίτητο συνοδευτικό κάθε υπερφονικής κρίσης. «Μπροστά στον φόβο της καταστροφής του κόσμου, δύο τινά μπορεί να συμβούν» μου λέει χαρακτηριστικά μία 50χρονη φίλη με 20 χρόνια γάμου. «Είτε να πεις “Θα κάτσω να φτιάξω τη σχέση μου”, είτε να πάθεις “Yolo”». Δηλαδή; «Να πεις “τι διάολο κάθομαι και κάνω τόσα χρόνια εδώ πέρα;” Εδώ δεν ξέρω τι μου ξημερώνει και θα τρώω στην μάπα τον τύπο; Δεν υπάρχει πια η απόσταση (βγαίνω λίγο έξω, πάω στη δουλειά κοκ), όλα είναι πλέον διάφανα, όλα απογυμνώνονται. Υπάρχει βέβαια και η πιθανότητα να βιώσεις το αντίθετο. Μέσα σε αυτή την πρωτοφανή δοκιμασία, να επανεκτιμήσεις τον σύντροφό σου. Το βέβαιο είναι ότι από το σπίτι θα βγούμε σοφότεροι».

Το πρόβλημα είναι ότι συχνά οι εντάσεις «χοντραίνουν». Στη διάρκεια της πχ. της επιδημίας του Εμπολα (το 2014) αυξήθηκε κατακόρυφα η ενδοοικογενειακή και σεξουαλική βία (και στην Ελλάδα του #Μένουμεσπίτι έχει χτυπήσει ήδη το καμπανάκι για το θέμα αυτό· η τηλεφωνική γραμμή 15900 βρίσκεται σε επαγρύπνηση). Οι ειδικοί άλλωστε προειδοποιούν ότι η ενδοοικογενειακή βία θεριεύει εκεί που υπάρχει στρες, αλκοόλ και οικονομική δυσχέρεια (και τα τρία συνήθη συμπτώματα της καραντίνας).

Τα chapels στο Λας Βέγκας παραμένουν κλειστά, οι γάμοι στην Ελλάδα έχουν αναβληθεί επ΄αόριστον, τα ζευγάρια ανά τον πλανήτη θα υποχρεωθούν να προσαρμοστούν στις νέες μετα-αποκαλυπτικές συνθήκες. Κάποιες σχέσεις θα επιβιώσουν, άλλες θα διαλυθούν, πολλές θα κονταροχτυπηθούν με αποχωρισμούς και ανείπωτες τραγωδίες.

Αλλες πάλι ενδεχομένως να δυναμώσουν από τα πρωτόγνωρα αυτά χτυπήματα της μοίρας. Οπως (για να ελαφρύνω λίγο το κλίμα) πχ το να σου χαλάσει το πλυντήριο των ρούχων μεσούσης της πανδημίας. Αυτό κληθήκαμε αυτή την εβδομάδα να αντιμετωπίσουμε σαν μια γροθιά οι δύο ενήλικες στο δικό μας σπίτι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News