Ξεκίνησε η μελέτη του απομακρυσμένου γιγάντιου παγετώνα Thwaites στη Δυτική Ανταρκτική. Ο παγετώνας αυτός λειτουργεί ως ανάχωμα για τεράστιες μάζες πάγου πίσω από αυτόν και, αν καταρρεύσει στη θάλασσα, ένας τεράστιος όγκος πάγου θα γλιστρήσει στον ωκεανό, θα λιώσει και θα ανεβάσει τη στάθμη της θάλασσας. Εκτιμάται ότι αν ο παγετώνας λιώσει, η στάθμη της θάλασσας θα ανέβει ίσως και τρία μέτρα! Αν αυτό τελικά συμβεί, οι συνέπειες θα είναι ανυπολόγιστες, αφού πολλές νησιωτικές και παράκτιες περιοχές του πλανήτη θα βυθιστούν προκαλώντας παγκόσμια οικολογική καταστροφή αλλά και παρομοίων διαστάσεων ανθρωπιστική κρίση, αφού δεκάδες ή και εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι θα υποχρεωθούν να εγκαταλείψουν μαζικά τις εστίες τους.

Δορυφορικές παρατηρήσεις δείχνουν ότι η περιοχή του παγετώνα εμφανίζει ύποπτες μεταβολές. Για να διαπιστωθεί τι συμβαίνει στον παγετώνα Thwaites, δημιουργήθηκε το διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα International Thwaites Glacier Collaboration στο οποίο συμμετέχουν 40 επιστήμονες από διάφορές χώρες, οι οποίοι θα παρακολουθούν και θα μελετούν τον παγετώνα τα επόμενα πέντε χρόνια. Πρόκειται για το πιο μεγάλο αλλά και σύνθετο ερευνητικό πρόγραμμα που έχει γίνει μέχρι σήμερα στην Ανταρκτική, αφού η επιστημονική κοινότητα σε όλο τον κόσμο θέλει να μάθει τι συμβαίνει στον παγετώνα τον οποίο οι ειδικοί έχουν ονομάσει «παγετώνα της ημέρας της κρίσης». Στο πλαίσιο του προγράμματος θα πραγματοποιηθούν περίπου δέκα διαφορετικές μελέτες.

Το φαινόμενο

Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά του βρετανικό ειδησεογραφικό δίκτυο BBC ξεκίνησε η πρώτη φάση των ερευνών στην οποία συμμετέχει το Icefin, ένα ρομποτικό υποβρύχιο το οποίο διείσδυσε στα νερά ακριβώς κάτω από τον παγετώνα και κατάγραψε δεδομένα και εικόνες. Η παρουσία του Icefin κάτω από τον παγετώνα είναι πολύ σημαντική, γιατί οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η κάτω πλευρά του Thwaites έρχεται σε επαφή με θερμά νερά, ενεργοποιώντας έτσι τη διαδικασία του λιώσιμου. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι τα θερμά νερά που λιώνουν τον παγετώνα ταξιδεύουν με θαλάσσια ρεύματα από την άλλη πλευρά του πλανήτη. Για να μην υπάρχει κάποια παρανόηση, όταν οι επιστήμονες αναφέρονται σε «θερμά νερά» εννοούν μάζες νερού, η θερμοκρασία των οποίων είναι υψηλότερη από εκείνη των υδάτων που βρίσκεται ο παγετώνας. Τα νερά της Ανταρκτικής έχουν θερμοκρασίες που κυμαίνονται πέριξ των -2 βαθμών Κελσίου, ενώ οι θερμότερες μάζες νερού που φτάνουν στην περιοχή του παγετώνα έχουν θερμοκρασία περίπου 0 βαθμών Κελσίου. Η διαφορά μπορεί να μη μοιάζει εκ πρώτης όψεως τόσο μεγάλη, αλλά σύμφωνα με τους επιστήμονες είναι τέτοια που προκαλεί τελικά το λιώσιμο του παγετώνα.

Το πρόγραμμα

Οι έρευνες στον Thwaites δεν είναι απλή ιστορία, αφού η Ανταρκτική είναι έτσι και αλλιώς η ήπειρος της Γης με τις περισσότερες και πιο ισχυρές θύελλες και η δυτική πλευρά της, στην οποία βρίσκεται ο Thwaites είναι η πιο θυελλώδης της Ανταρκτικής. Επιπλέον, ο Thwaites βρίσκεται σε απόσταση 1.600 χλμ. μακριά από την κοντινότερη ερευνητική βάση. Είναι λοιπόν ευνόητο ότι η μεταφορά στον Thwaites ανθρώπων, εφοδίων διαμονής και διατροφής αλλά και του απαραίτητου εξοπλισμού (μηχανημάτων, οχημάτων, εργαλείων κ.λπ.), και μάλιστα υπό κακές καιρικές συνθήκες, είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο και με αρκετούς κινδύνους εγχείρημα.

Για να ξεκινήσει η έρευνα στον παγετώνα, έπρεπε να στηθεί αρχικά μια πρόχειρη βάση εκεί, αλλά και μια βάση σε μια ενδιάμεση περιοχή, ανάμεσα στον παγετώνα και τις περιοχές της Ανταρκτικής όπου υπάρχουν υποδομές. Αρχικά δημιουργήθηκε η ενδιάμεση βάση, όπου πραγματοποιήθηκαν 12 πτήσεις μεγάλων αεροσκαφών, γεμάτων με φορτία κάθε είδους. Από εκεί χρησιμοποιήθηκαν μικρότερα αεροσκάφη για να μεταφερθούν στον παγετώνα άνθρωποι, προμήθειες και εξοπλισμός, ώστε να στηθεί η πρώτη πρόχειρη βάση και να ξεκινήσουν οι έρευνες. Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι τα στοιχεία που θα συγκεντρώσουν θα βοηθήσουν όχι μόνο στην κατανόηση του τι συμβαίνει με τον παγετώνα Thwaites, αλλά και του τι συμβαίνει γενικότερα με τους παγετώνες του πλανήτη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News