«Ευχαριστούμε Χαλίφα Χαφτάρ που μας απελευθέρωσες από τις πολιτοφυλακές της Μισράτα. Αλλά τώρα αναμένουμε (τη συμμετοχή) του Σaΐφ αλ Ισλάμ Καντάφι στην κυβέρνηση». Μερικές ημέρες μετά την είσοδο των δυνάμεων του επικεφαλής του Εθνικού Λιβυκού Στρατού στη Σύρτη, πολλοί από τους κατοίκους της σημαντικής αυτής παραθαλάσσιας πόλης άρχισαν να εκφράζουν με μια φωνή τη μοναδική τους επιθυμία, για την οποία δεν τολμούσαν να πουν κουβέντα επί μία οκταετία.
Ο Χαλίφα Χαφτάρ, ο ισχυρός άνδρας της Κυρηναϊκής και οι δυνάμεις του έφτασαν στη Σύρτη στις 6 Ιανουαρίου και σχεδόν αμέσως μετά οι πολίτες της, έχοντας αναθαρρήσει, έσπευσαν να δηλώσουν ότι η πόλη τους παραμένει το προπύργιο της φυλής και των υποστηρικτών του Μουαμάρ Καντάφι που νοσταλγούν τα (περισσότερα από σαράντα) χρόνια διακυβέρνησης της πατρίδας τους από τον λίβυο ηγέτη αλλά και ότι επιδίωξή τους είναι να καταστεί εκ νέου η Σύρτη σημείο αναφοράς για την ενοποίηση της Λιβύης.
«Ακόμα δεν γνωρίζουμε εάν ο Σαΐφ αλ Ισλάμ, ο πιο πολιτικοποιημένος από τους γιους του Καντάφι, θα είναι όντως σε θέση να ανοικοδομήσει τη Λιβύη. Από το 2011 έχει παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα στη φυλακή, στην πόλη Ζιντάν, και κινδυνεύει να δολοφονηθεί εάν βγει μπροστά. Αλλά σίγουρα θα προσπαθήσει. Και εμείς θα είμαστε μαζί του», εξήγησαν ηλικιωμένοι αλλά και νεότεροι πολίτες της Σύρτης, συνομιλώντας με τον Λορέντσο Κρεμονέζι, απεσταλμένο της Corriere della Sera στη Λιβύη.
Μετά τo ξέσπασμα της επανάστασης των Λίβυων κατά του Μουαμάρ Καντάφι τον Φεβρουάριο του 2011 η Σύρτη αρχικά βρέθηκε στο στόχαστρο των ταξιαρχιών των εξεγερμένων τους οποίους, ωστόσο, κατάφεραν να απωθήσουν, αρχικά, οι φυλές που παρέμειναν πιστές στον λίβυο δικτάτορα. Τελικά επικράτησαν οι επαναστατημένοι οι οποίοι κατάφεραν (με την αρωγή του ΝΑΤΟ) να καταλάβουν την πόλη τον Οκτώβριο του 2011 ενώ, στη συνέχεια και έως το 2016, τον πρώτο λόγο στη Σύρτη τον είχαν οι τζιχαντιστές του ISIS.
Το χρονικό της άφιξης του στρατάρχη Χαφτάρ στην πόλη το αφηγήθηκε στον ιταλό δημοσιογράφο ο Αχμάντ Μιλούντ, ένας 36χρονος επιχειρηματίας από την Τρίπολη, ο οποίος στις αρχές του μήνα επέλεξε να μετακομίσει μαζί με την οικογένειά του από την πρωτεύουσα της Λιβύης στη Σύρτη.
«Αποφασίσαμε να έρθουμε εδώ ξαφνικά, εξαιτίας του φόβου. Στις 2 του μήνα στις οκτώ το πρωί κατέβηκα με το αυτοκίνητό μου στη συνοικία Μάμπντα της Τρίπολης για να αγοράσω ψωμί. Και έμεινα έκπληκτος όταν συνάντησα δύο πολιτοφύλακες από τη Συρία που μόλις είχε στείλει στη χώρα η Τουρκία να ελέγχουν μόνοι τους ένα σημείο ελέγχου. Ηταν απαράδεκτο. Δεν γίνεται να μας κυβερνάνε ξένοι στρατιώτες και μισθοφόροι τζιχαντιστές. Πριν νυχτώσει ταξίδευα ήδη, μαζί με τη γυναίκα μου και τις τρεις κόρες μου, για τη Σύρτη». Και τρεις ημέρες μετά την εγκατάστασή τους σε ένα φιλικό σπίτι, εισήλθαν στην πόλη οι δυνάμεις του Χαφτάρ.
«Ολα έγιναν ανώδυνα, ειρηνικά, αναίμακτα. Δεν έπεσε ούτε ένας πυροβολισμός, παρά μόνον οι πυροβολισμοί που έριξαν στον αέρα οι πολίτες για την απελευθέρωσή τους. Προφανώς οι πολιτοφυλακές της Μισράτα, όντας περικυκλωμένες από έναν εχθρικό πληθυσμό, επέλεξαν να οπισθοχωρήσουν ταχέως ούτε ώστε να μην εγκλωβιστούν», πρόσθεσε.
Στη Σύρτη κανένας δεν έχει ξεχάσει το κύμα λεηλασίας που ακολούθησε το λιντσάρισμα και τη δολοφονία του Καντάφι στις 20 Οκτωβρίου του 2011. «Βεβαίως στη συνέχεια οι πολιτοφυλακές της Μισράτα, με τη βοήθεια των Αμερικανών, μας απελευθέρωσαν από το ISIS το 2016. Μετά, όμως, άρχισαν να προβαίνουν σε αδικίες και παρενοχλήσεις κάθε είδους. Κλάπηκαν πολλά αυτοκίνητα σε σημεία ελέγχου. Οι παραστρατιωτικοί αποσπούσαν με τη βία οτιδήποτε ήθελαν. Θεωρούσαν πως είμαστε αγελάδες για άρμεγμα», σημείωσε από την πλευρά του ο 46χρονος Αλ Χαλέφ Χαλίφα, ιδιοκτήτης ενός σούπερ μάρκετ το οποίο λήστεψαν πολλές φορές τα μέλη των παραστρατιωτικών οργανώσεων που έλεγχαν έως πρόσφατα την πόλη. Τρία από τα εγγόνια του έχασαν τη ζωή τους πολεμώντας στις τάξεις του ISIS. Γιατί πάρα πολλοί από τους πιο πιστούς οπαδούς του Καντάφι, παρότι κοσμικοί και εθνικιστές, αποδέχτηκαν να συμπαραταχθούν με ριζοσπάστες πανισλαμιστές, ούτως ώστε να πολεμήσουν κατά των επαναστατημένων της Μισράτα και των δυτικών συμμάχων τους, οι οποίοι συνέβαλαν σημαντικά στην πτώση του Καντάφι.
Σήμερα τον έλεγχο της Σύρτης διεκδικούν τουλάχιστον τρεις μεγάλες φυλές: η Καντάφα και η Μααντάνι που σχετίζονται στενά με το παλιό καθεστώς και η Φαρτζάνι τα μέλη της οποίας στηρίζουν αναφανδόν τον Χαλίφα Χαφτάρ επειδή είναι δικός τους. Και τα σημάδια των αλλεπάλληλων μαχών για την κατάκτησή της είναι διάσπαρτα στη πόλη.
Η πολιορκία της κατά του Καντάφι το 2011 διήρκεσε τουλάχιστον δύο μήνες. Αλλά η Σύρτη επλήγη περισσότερο πέντε χρόνια μετά, κατά τη διάρκεια της μάχης κατά του ISIS. Οι κρατήρες που δημιουργήθηκαν από τις βόμβες των Αμερικανών παραμένουν ανοιχτοί και γεμάτοι στάσιμο νερό. Από τότε έως σήμερα δεν πραγματοποιήθηκε κανένα έργο ανοικοδόμησης μεγάλης κλίμακας στην πόλη και πολλοί από τους κατοίκους της ζουν σε σπίτια που έχουν υποστεί σοβαρές καταστροφές. Ολόκληρες γειτονιές εξακολουθούν να είναι ερειπωμένες και κατά μήκος της θάλασσας τα περισσότερα σπίτια παραμένουν εγκαταλελειμμένα.
«Το 2010 αυτή η πόλη είχε 800.000 κατοίκους ενώ τώρα είναι λιγότεροι από μισό εκατομμύριο. Αρκετοί δεν μπορούν να επιστρέψουν ακόμα λόγω της έλλειψης στέγασης. Αλλά εδώ η παροχή νερού και οι ηλεκτροδότηση είναι εγγυημένες περισσότερο από όσο στην Τρίπολη ή την Βεγγάζη. Τα καταστήματα είναι γεμάτα προϊόντα και τα σχολεία λειτουργούν κανονικά. Επίσης έχουν εκλείψει οι ληστείες και οι προπηλακισμοί. Η Σύρτη είναι επιτέλους ασφαλής», ανέφερε ο συνταγματάρχης Καμάλ, υποδιοικητής των υπηρεσιών ασφαλείας που έφτασαν στην πόλη μαζί με τις δυνάμεις του Χαφτάρ.
Σύμφωνα με τον ιταλό απεσταλμένο, το ότι ο στρατάρχης της Λιβύης απέκτησε το «μονοπώλιο της ισχύος» στη Σύρτη έγινε ευρέως αποδεκτό «με ικανοποίηση». Μετά την κατάληψη της πόλης, το μέτωπο του πολέμου μετατοπίστηκε 100 χιλιόμετρα δυτικά, προς τη Μισράτα, όπου ο ντόπιος πληθυσμός, ωστόσο, υποστηρίζει στην πλειονότητα τις πολιτοφυλακές που μάχονται κατά του Χαφτάρ, στο πλευρό της κυβέρνησης Φαγέζ αλ Σαράζ, ο οποίος εξακολουθεί να ελέγχει την Τρίπολη. Και, δυστυχώς, τι μέλλει γενέσθαι στη Λιβύη είναι αδύνατο να προβλεφθεί.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News