Το Boeing 737-800 των Ουκρανικών Διεθνών Αερογραμμών με 176 επιβαίνοντες «καταρρίφθηκε από έναν πύραυλο εδάφους – αέρος των Ιρανών σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία», δήλωσε το βράδυ της Πέμπτης ο πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τριντό, λίγες ώρες αφότου υποστήριξαν το ίδιο οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, αξιοποιώντας τις πληροφορίες που συνέλεξαν οι δορυφόροι τους.

Οι Αμερικανοί δεν βιάστηκαν να επιρρίψουν την ευθύνη στην Τεχεράνη και προς το παρόν απλά θεωρούν «πολύ πιθανό» το ενδεχόμενο να επλήγη το ουκρανικό αεροσκάφος από έναν ιρανικό (ρωσικής κατασκευής) πύραυλο. Μάλιστα ο ίδιος ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών έκανε λόγο για «λάθος» που ενδεχομένως να διέπραξαν οι Ιρανοί. Και πηγές του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Αεροπορίας υποστήριξαν πως το σενάριο της Ουάσινγκτον συνάδει με τα ευρήματα που διαθέτουν και οι ευρωπαϊκές μυστικές υπηρεσίες.

Ο επικεφαλής, ωστόσο, της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας του Ιράν δήλωσε πως είναι «σίγουρος» ότι το αεροσκάφος δεν επλήγη από πύραυλο και απέρριψε τους ισχυρισμούς της Δύσης ως «επιστημονικά αδύνατους». Ο Καναδάς και η Βρετανία έσπευσαν να ζητήσουν τη διεξαγωγή ενδελεχούς έρευνας για τα αίτια του δυστυχήματος που κόστισε τη ζωή σε 176 ανθρώπους, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει μετά από σχετική πρωτοβουλία των ιρανικών Αρχών, με τη συμμετοχή, μάλιστα, και ξένων, από τη Γαλλία αλλά και τις ΗΠΑ και τον Καναδά, ερευνητών.

Τα αναπάντητα ερωτήματα, ωστόσο, είναι πολλά. Ας δούμε τα πιο βασικά από αυτά:.

1. Πώς γεννήθηκε η υποψία περί εσκεμμένης ενέργειας;

Το αεροσκάφος κατέπεσε περί τη μία ώρα μετά την πυραυλική επίθεση που εξαπέλυσαν οι Ιρανοί κατά βάσεων στο Ιράκ τις οποίες χρησιμοποιούν τα αμερικανικά στρατεύματα, γεγονός που οδήγησε πολλούς στο συμπέρασμα ότι το αεροπλάνο καταρρίφθηκε κατά λάθος. Η Δύση «κατηγορεί» το Ιράν ότι έκρινε λανθασμένα ότι επρόκειτο για εχθρικό αεροσκάφος που συμμετείχε σε αποστολή. Κατά το παρελθόν η Τεχεράνη έχει καταγγείλει πολλές φορές την παραβίαση του εναέριου χώρου της ενώ τον περασμένο Ιούνιο οι Ιρανοί κατέρριψαν και ένα αμερικανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος στα Στενά του Χορμούζ. Μεσα στην ένταση των ημερών δεν αποκλείεται, οπότε, οι Ιρανοί να σκέφτηκαν ότι επρόκειτο για παρόμοια κατάσταση και να αντέδρασαν δεόντως. Κάτι ανάλογο, είχε συμβεί και το 1988, μας υπενθυμίζει η ιταλική εφημερίδα Coriere Della Sera, αλλά τότε το αεροσκάφος που έγινε κομμάτια ήταν των Ιρανών ενώ ο πύραυλος των Αμερικανών.

2. Τι το σημαντικό υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή της τραγωδίας;

Καταρχάς το αεροδρόμιο, περιμετρικά του οποίου ενδέχεται να ήταν εγκαταστημένες οι συστοιχίες πυραύλων Sa-15 των Ιρανών για την απόκρουση πιθανών αμερικανικών αντεπιθέσεων μετά την ιρανική επίθεση κατά των Αμερικανών στο Ιράκ. Επίσης, σε κοντινή απόσταση υπάρχει μια σημαντική στρατιωτική βάση των Φρουρών της Επανάστασης, επίλεκτου σώματος των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, όπου φυλάσσονται οι βαλλιστικοί πύραυλοι Σαχάμπ 3, οι οποίοι αποτελούν την αιχμή του δόρατος του ιρανικού στρατού. Τον Νοέμβριο του 2011 σημειώθηκε μια καταστροφική έκρηξη στο εν λόγω σημείο που κόστισε τη ζωή σε 17 Φρουρούς της Επανάστασης, μεταξύ των οποίων συγκαταλεγόταν και ο Χασάν Μογκαντάμ, ο επικεφαλής τους έως τότε και ο θεμελιωτής του πυραυλικού προγράμματος του Ιράν. Εκείνη την περίοδο οι Ιρανοί έκαναν λόγο για σαμποτάζ.

3. Τι εντοπίστηκε στο σημείο της συντριβής;

Στο Διαδίκτυο κοινοποιήθηκαν φωτογραφίες στις οποίες διακρίνονται οπές από θραύσματα στην άτρακτο του αεροσκάφους καθώς και τα απομεινάρια ενός πυραύλου εδάφους – αέρος. Τίποτα, ωστόσο, δεν θεωρείται ακόμα βέβαιο, δεδομένου ότι οι ιρανικές Αρχές προέβησαν στη μεταφορά των συντριμμιών του αεροσκάφους σε ειδικό υπόστεγο με τον υπόλοιπο κόσμο να τους κατηγορεί ότι παραποίησαν τα στοιχεία στο σημείο της συντριβής. Τα ιρανικά Μέσα υπογραμμίζουν ότι κατά τις αρχικές έρευνες δεν εντοπίστηκε τίποτα το αξιοπερίεργο ενώ αρχικά όλοι έκαναν λόγο για μηχανική βλάβη. Τώρα, όμως, όλα δείχνουν πως στην καλύτερη περίπτωση επρόκειτο για ακούσιο σφάλμα των Ιρανών. Η Τεχεράνη από την πλευρά της υποστηρίζει πως ο εν λόγω ισχυρισμός είναι αβάσιμος.

4. Τι απέγιναν τα μαύρα κουτιά;

Μέσω της ανάλυσης των δεδομένων τους μπορεί να διαπιστωθεί εάν σημειώθηκε κάποια βλάβη στο αεροσκάφος αμέσως μετά την απογείωσή του. Σύμφωνα, ωστόσο, με τους ιρανούς ερευνητές τα μαύρα κουτιά του μοιραίου ουκρανικού αεροσκάφους έχουν υποστεί μεγάλες φθορές. Κατά το παρελθόν, όμως, ειδικοί έχουν καταφέρει πολλές φορές να ανακτήσουν σημαντικές πληροφορίες από μαύρα κουτιά που ήταν σχεδόν ολοσχερώς κατεστραμμένα. Πάντως το γεγονός πως στην έρευνα των Ιρανών κατά πάσα πιθανότητα θα συμμετάσχουν και ξένοι ερευνητές αποτελεί ένα θετικό στοιχείο όσον αφορά την διαλεύκανση της τραγωδίας.

5. Τι λένε οι Ουκρανοί;

Μια ομάδα 45 ειδικών από την Ουκρανία μετέβη την Πέμπτη στην Τεχεράνη ώστε να συνδράμουν τους ιρανούς συναδέλφους τους και να συμβάλουν στην ταυτοποίηση και τον επαναπατρισμό των νεκρών ουκρανών πολιτών. Σε δηλώσεις του ο επικεφαλής του συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Ουκρανίας Ολέξι Ντανίλοφ σημείωσε ότι οι πιθανές αιτίες του δυστυχήματος που εξετάζονται είναι οι εξής τέσσερις:

• Πυραυλική επίθεση
• Σύγκρουση του αεροπλάνου με μη επανδρωμένο αεροσκάφος ή άλλο ιπτάμενο αντικείμενο
• Καταστροφή/έκρηξη του κινητήρα λόγω μηχανικής βλάβης
• Εκρηξη εντός του αεροσκάφους στο πλαίσιο τρομοκρατικής επίθεσης

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News