Είναι φορές που οι δικαστικές υποθέσεις δεν μένουν σιωπηλές πάνω στα δικόγραφα · παρεισφρέουν στις ζωές των ανθρώπων, αγγίζουν αξίες και προσωπικές ρωγμές, τους κάνουν να συμπάσχουν με ξένες ταλαιπώριες, να αγωνιούν για τη μοίρα των άλλων.

Η Σαραρέ Κχαντεμί, μια άγνωστη μέχρι χθες 37χρονη από το Ιράν, μητέρα της ανήλικης, ούτε δέκα χρονών, Ντιάνα, έχει γίνει το πρόσωπο της ημέρας, καθώς την Τρίτη 15 Οκτωβρίου εκδικάζεται η περιπέτεια της ενώπιον του Αρείου Πάγου. Η γυναίκα πέρασε στην Ελλάδα από τα σύνορα του Έβρου, μαζί με την αδελφή της και την κόρη της, ζητώντας άσυλο – σωτηρία. Έχει δραπετεύσει από ένα γάμο με βίαιη καθημερινότητα και πτυχές κακοποίησης, τόσο στην ίδια όσο και στη μικρή. Συνελήφθη καθώς εκκρεμούσε διεθνές ένταλμα, με το Ιράν να τη ζητεί πίσω, διατυπώνοντας προς τις ελληνικές αρχές αίτημα έκδοσής της, και την ίδια να εκλιπαρεί το δικό μας «όχι». Τυχόν «ναι», την κάνει να φοβάται ακόμη και για την ίδια της την ύπαρξη.

Η αγωνία έχει κορυφωθεί καθώς η πρώτη απόφαση της ελληνικής Δικαιοσύνης, από το Συμβούλιο Εφετών Θράκης, δεν είναι ενθαρρυντική. Οι δικαστές δεν «είδαν» κανέναν κίνδυνο για τη Σαραρέ. Την απόφαση διατρέχει η πεποίθηση ότι η γυναίκα θα έχει δίκαιη δίκη μόλις επιστρέψει στη χώρα της, ότι δεν θα υποστεί κακομεταχείριση κατά την κράτησή της, ότι δεν απειλείται με θανατική ποινή.

Η Τεχεράνη όμως δεν είναι Στοκχόλμη. Η ενδοοικογενειακή βία δεν απαγορεύεται δια νόμου. Η κατάθεση μιας γυναίκας ενώπιον της Δικαιοσύνης έχει τη μισή αξία από αυτή ενός άνδρα. Δεν είναι είδηση ότι η ευθυκρισία του ιρανικού δικαστικού συστήματος έχει αμφισβητηθεί από τον ΟΗΕ, η δαιμονοποίηση προσώπων είναι συχνό φαινόμενο του εναγκαλισμού του με την πολιτική εξουσία. Νομικοί, όπως η Μαρία Παπαμηνά, από το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες – συνήγορος της Σαραρέ, επιμένουν ότι και μόνον το αίτημα ασύλου που έχει απευθύνει στο ελληνικό κράτος η 37χρονη, μπορεί να λειτουργήσει ως αφετηρία κατηγορίας σε βάρος της για δράση κατά του καθεστώτος των μουλάδων. Οι αντικαθεστωτικοί, στο ταραγμένο κοινωνικό σκηνικό του Ιράν, θεωρούνται ως «μοχαρεμπέχ» – «εχθροί του Θεού». Οι ισορροπίες είναι εύθραυστες, κάνουν βαρύτατες ποινές να μοιάζουν επαπειλούμενες.

Δεν είναι ακόμη σαφές για ποιο αδίκημα ζητούν οι Ιρανοί τη Σαραρέ

Οι έλληνες ανώτατοι δικαστές έχουν τώρα να αντιπαλέψουν με την πολιτισμική διαφορετικότητα (σε ποιον δυτικό δεν προκαλεί σοκ και δέος ότι η Σαραρέ γλίτωσε στο πάρα πέντε τις 40 βουρδουλιές, κατηγορούμενη από τον -εν διαστάσει πλέον- σύζυγό της για μοιχεία, όταν του ζήτησε να χωρίσουν;) · με τη νομική οντότητα του αιτήματος έκδοσής της, με την ανθρώπινη διάσταση του δράματος, και κάθε δράματος, που φθάνει στα έδρανα τους.

Η Μαρία Παπαμηνά, εστιάζοντας στο νομικό σκέλος, δεν παύει να τονίζει ότι δεν είναι ακόμη σαφές για ποιο αδίκημα ζητούν τη Σαραρέ: αν δηλαδή τη ζητούν για να τη δικάσουν, ή για να εκτίσει ποινή, στην οποία έχει καταδικαστεί. Το αίτημα δεν συνοδεύεται από καμία καταδικαστική απόφαση, και δη αμετάκλητη – όπως σημειώνει. Στοιχεία για καταδίκη που βαραίνει την 37χρονη δίνει μόνον η σχετική ρηματική ανακοίνωση της πρεσβείας του Ιράν, στην οποία γίνεται λόγος για αρπαγή παιδιού και πλαστογραφία. Το αίτημα έκδοσης, όμως, οφείλει να είναι συγκεκριμένο, «ειδικό και ορισμένο». Και αυτό είναι πολύ βασικό για το ελληνικό δικαιϊκό σύστημα.

Η συνήγορος είναι αυτή που θα αναλάβει να πείσει τον Άρειο Πάγο και για το πόσο πιθανό και επικίνδυνο είναι, αν η γυναίκα εκδοθεί, να φορτωθεί όταν φθάσει εκεί, και με άλλα αδικήματα, βαριά, βαρύτατα, όπως φερ΄ειπείν η προσβολή Προφήτη – κατά το Ιρανικό Δίκαιο… Η ίδια και οι τρεις μάρτυρες που έχουν κληθεί, στο πλευρό της Σαραρέ: ο Απόστολος Δοξιάδης, συγγραφέας, στον οποίο οφείλεται εν πολλοίς και η ευρύτερη δημοσιοποίηση της υπόθεσης, η Φωτεινή Κούβελα, τέως γενική γραμματέας Ισότητας, και η Μαρία Αποστολάκη, συντονίστρια της Νομικής Υπηρεσίας στο Κέντρο «Διοτίμα».

Η Σαραρέ έχει επίσης – και αυτό δεν είναι αμελητέο – εκφράσει ευθέως φόβους για την επιρροή της ισχυρής κοινωνικής δικτύωσης του άνδρα της στην Τεχεράνη, χάρη στον αδελφό του και τη θητεία του στους «Φρουρούς της Επανάστασης». Γεγονός, που – όπως λέει η ίδια – είχε στο παρελθόν δράσει ανασταλτικά σε κάθε προσπάθειά της να αντιδράσει στη βία του– τόση που κατέληξε, σε μια από τις εξάρσεις του, να της σπάσει το χέρι, κατηγορώντας την ότι δε φροντίζει η κόρη τους να ασπασθεί τον ισλαμικό τρόπο ζωής.

Καταρτισμένη, νοσοκόμα στο επάγγελμα, προέρχεται – όπως λέει η ίδια – από οικογένεια με ανοικτούς ορίζοντες, δεν φοράει τσαντόρ. Στις 15 Οκτωβρίου, θα έχει την ευκαιρία να εξηγήσει στην ελληνική Δικαιοσύνη – πρώτη φορά στη γλώσσα της, τα Φαρσί – ότι θέλει να ζήσει με τη Ντιάνα «της», στη δυτική κανονικότητα, στους κόλπους της οποίας τα παιδιά δεν παντρεύονται στα εννιά τους χρόνια, και οι γυναίκες απολαμβάνουν χωρίς φειδώ δικαιώματα και κοινωνικές ελευθερίες.

Ο Άρειος Πάγος έχει τη δύναμη να καθορίσει το δικό της κισμέτ. Νοητά, και της Ντιάνα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News