«Είναι όπως το 1989, πρέπει να αποτρέψουμε μια ανθρωπιστική καταστροφή» τόνισε ανήσυχη η Ανγκελα Μέρκελ συνομιλώντας κατ’ ιδίαν με την Μπεάτε Μπάουμαν.

«Να θυμάστε ότι εσάς και μόνον εσάς θα θεωρήσουν υπεύθυνη για αυτήν την επιλογή» προειδοποίησε η πιστή συνεργάτιδα (επί είκοσι και πλέον έτη) της γερμανίδας καγκελαρίου και διευθύντρια του γραφείου της.

Ηταν αργά το απόγευμα της 2015 όταν η καγκελάριος πήρε την μεγάλη απόφαση να ανοίξει τα σύνορα της πατρίδας της στους εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, που κατευθύνονταν προς τη Γερμανία, έχοντας φτάσει με τα πόδια έως την Ουγγαρία του Βίκτορ Ορμπαν.

Σύμφωνα με τον Πάολο Βαλεντίνο, ανταποκριτή της Corriere della Sera στο Βερολίνο, επρόκειτο όχι μόνο για την πιο δύσκολη και συνάμα ιστορική απόφαση που έλαβε η Μέρκελ κατά την πολυετή ενασχόλησή της με την πολιτική αλλά και για «το πραγματικό ορόσημο στη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία». Ηταν μια απόφαση που άλλαξε άρδην τα δεδομένα, τόσο για τη Μέρκελ όσο και για τους Γερμανούς (που αρχικά χαιρέτισαν την επιλογή της αλλά κατόπιν στράφηκαν εναντίον της) και για την υπόλοιπη Ευρώπη. Η μαζική έλευση εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών στην ευρωπαϊκή ήπειρο είχε ως αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, την επάνοδο και την ανησυχητική ενίσχυση των εθνικισμών.

Τώρα, το ZDF, ο δεύτερος τηλεοπτικός φορέας της Γερμανίας, παρουσιάζει λεπτό προς λεπτό όλα όσα έγιναν εκείνη την ημέρα μέσω ενός ενδιαφέροντος φιλμ που συνδυάζει πραγματικά δεδομένα και φανταστική πλοκή και λέγεται «Ωρα αποφάσεων: η Μέρκελ και οι πρόσφυγες». Το εν λόγω docufiction θα προβληθεί το βράδυ της Τετάρτης 4 Σεπτεμβρίου στη γερμανική τηλεόραση, με την ηθοποιό Χάικε Ραϊχενβάλνερ να υποδύεται την Ανγκελα Μέρκελ.

Πυρήνας της αφήγησης είναι ένα ερώτημα –«Ηταν τα κίνητρα της καγκελαρίου ηθικά ή φοβήθηκε τη βίαιη κλιμάκωση που θα πυροδοτούσε κάθε απόπειρα ανάσχεσης της Πορείας της Ελπίδας;»– το οποίο, ωστόσο, δεν απαντάται στην ταινία, με τους δημιουργούς της να επιλέγουν να προσφέρουν στους θεατές όλες τις απαραίτητες πληροφορίες ώστε να μπορέσουν να σχηματίσουν τη δική τους άποψη.

Πάντως είναι αδιαμφισβήτητο ότι η γερμανίδα καγκελάριος βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο όταν ο ανελέητος Βίκτορ Ορμπαν απείλησε ότι θα καταφύγει στις δυνάμεις ασφαλείας και στη χρήση βίας στην περίπτωση που το Βερολίνο δεν προέβαινε στο άνοιγμα των συνόρων του για να υποδεχτεί εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες. «Είναι ένα πρόβλημα της Γερμανίας, εκεί θέλουν να πάνε» είχε δηλώσει τότε δίχως περιστροφές ο ούγγρος πρωθυπουργός, επηρεάζοντας με την άτεγκτη στάση του, τουλάχιστον εμμέσως, την αντίδραση της Μέρκελ.

Σημαντικό ρόλο, ωστόσο, στο να λάβει την εν λόγω ιστορική απόφαση, διαδραμάτισαν σίγουρα και οι μνήμες της από τον Αύγουστο του 1989, μερικές εβδομάδες πριν από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, όταν χιλιάδες Ανατολικογερμανοί άρχισαν να καταφθάνουν στην πρεσβεία της Δυτικής Γερμανίας στην Πράγα με στόχο να αυτομολήσουν στη Δύση.

«Εάν πρέπει να απολογηθώ επειδή τήρησα ανοιχτή στάση απέναντι σε εκείνη την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, τότε αυτή δεν είναι η χώρα μου» έχει δηλώσει ήδη η γερμανίδα καγκελάριος, αποδεικνύοντας πως δεν μετανιώνει, παρά τα όσα ακολούθησαν, για την επιλογή της.

Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί πως, ειδικά όσον αφορά την Γερμανία, άμεση συνέπεια της υποδοχής ενός εκατομμυρίου μεταναστών υπήρξε η άνοδος του ακροδεξιού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), εκλεγμένοι εκπρόσωποι του οποίου σήμερα κάθονται στα έδρανα και της Μπούντεσταγκ και των τοπικών κοινοβουλίων και των 16 ομόσπονδων κρατιδίων ενώ σε πολλές περιοχές της Ανατολικής Γερμανίας το AfD είναι πρώτο κόμμα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News