Περισσότερα από επτακόσια χρόνια αφότου ο Δάντης εξορίστηκε από την αγαπημένη του Φλωρεντία, οι πολίτες της πρωτεύουσας της Τοσκάνης τον θέλουν πίσω, ή, έστω, ό,τι έχει απομείνει από τον κορυφαίο ποιητή και στοχαστή του ύστερου Μεσαίωνα και πατέρα της σύγχρονης ιταλικής γλώσσας.

Ο Ντάντε Αλιγκέρι εκδιώχτηκε από την πόλη του για πολιτικούς λόγους και αφότου πέρασε από διάφορες άλλες πόλεις της Ιταλίας, κατέληξε τελικά στη Ραβένα, στις ακτές της Αδριατικής Θάλασσας, όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ολοκλήρωσε τη συγγραφή του αριστουργήματός του, της «Θείας Κωμωδίας», και πέθανε (από ελονοσία) τον Σεπτέμβριο του 1321 στην ηλικία των 56 ετών.

Από τότε έως και σήμερα τα λείψανα του κορυφαίου ποιητή φυλάσσονται εκεί, εντός ενός μαρμάρινου μαυσωλείου που βρίσκεται κοντά στη Βασιλική του Αγίου Φραγκίσκου. Τώρα, όμως, οι δημοτικές αρχές της Φλωρεντίας, γνωρίζοντας πως κάθε χρόνο τον τάφο του Δάντη επισκέπτονται περίπου 400.000 άνθρωποι, επιδιώκουν τον επαναπατρισμό του, με αφορμή τη συμπλήρωση 700 ετών, το 2021, από τότε που εγκατέλειψε τα εγκόσμια.

Ο Δάντης γεννήθηκε στη Φλωρεντία το 1265. Αλλά 37 χρόνια μετά αναγκάστηκε να την εγκαταλείψει για να μην καταλήξει στην πυρά. Φιλοδοξώντας από νεαρή ηλικία να ασχοληθεί και με την πολιτική, ενεπλάκη κι εκείνος στη διαμάχη μεταξύ των Γουέλφων και των Γιβελλίνων, των δύο παρατάξεων που καθόρισαν την ιταλική πολιτική σκηνή από τον 12ο έως τον 14ο αιώνα. Οι Γιβελλίνοι υποστήριζαν την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του Γερμανικού Έθνους ενώ οι Γουέλφοι τάσσονταν υπέρ της παπικής εξουσίας.

Ο Δάντης ανήκε στην παράταξη των Γουέλφων αλλά έπειτα από μια διάσπαση που επήλθε στις τάξεις τους, κατηγορήθηκε για απάτη, εκβιασμό και ψευδορκία, μεταξύ άλλων, ακόμα και για παιδεραστία. Αφότου δεν εμφανίστηκε για να αντικρούσει τις κατηγορίες, καταδικάστηκε σε θάνατο δια πυράς, γεγονός που τον εξανάγκασε να εγκαταλείψει την Φλωρεντία την οποία δεν κατάφερε να δει ποτέ ξανά. Δεν παρέλειψε, ωστόσο, να σατιρίσει τους εχθρούς του και να εκφράσει τη θλίψη του για την επικράτηση του φραξιονισμού στην πολιτική σκηνή της πατρίδας του, συγγράφοντας τη Θεία Κωμωδία.

Εως και σήμερα ο δήμος της Φλωρεντίας προσφέρει το λάδι – ως ένδειξη διαρκούς μετάνοιας – για τη λάμπα που βρίσκεται πάνω στον τάφο του ποιητή και είναι πάντα αναμμένη. Τώρα, όμως, επιθυμεί τη μετακομιδή, για περιορισμένο, έστω, χρονικό διάστημα, αν όχι σε μόνιμη βάση, των λειψάνων του Δάντη στη Βασιλική του Τιμίου Σταυρού στο κέντρο της Φλωρεντίας, εντός της οποίας ένα κενοτάφιο προς τιμήν του Αλιγκέρι περιμένει τα λείψανα του από το 1829.

Γνωρίζοντας, ωστόσο, πολύ καλά πως οι έριδες μεταξύ των πρώην πόλεων – κρατών της Ιταλίας εξακολουθούν να υφίστανται, προς το παρόν κινείται διπλωματικά. «Μόλις ξεκινήσαμε να συζητάμε με τον δήμαρχο της Ραβένα για τις πρωτοβουλίες που θα αναλάβουμε από κοινού για τους εορτασμούς προς τιμήν του Δάντη το 2021. Δεν μπορώ να σας πως τίποτα για τα λείψανα του Δάντη. Οτιδήποτε γίνει, ωστόσο, θα γίνει σε απόλυτη συμφωνία με την πόλη της Ραβένα», ανέφερε, μεταξύ άλλων, σε δηλώσεις του ο δήμαρχος της Φλωρεντίας Ντάριο Ναρντέλα.

Ο Μικέλε ντε Πασκάλε, ο δήμαρχος της Ραβένα, έσπευσε να αναφέρει από την πλευρά του πως σχετικές συζητήσεις δεν έχουν αρχίσει ακόμα. Σημείωσε, ωστόσο, πως είναι έτοιμος να συνεργαστεί με όλες τις υπόλοιπες (και όχι μόνο με τη Φλωρεντία) πόλεις της Ιταλίας που είχαν παρτίδες με τον Δάντη «δίχως προκαταλήψεις και χωρίς παρωπίδες».

Τα λείψανα του Δάντη αποτελούν αιτία διαμάχης ανάμεσα στη Φλωρεντία και τη Ραβένα εδώ και πολλούς αιώνες. Οι Φλωρεντίνοι κατέθεσαν σχετικό αίτημα για τη μετακομιδή τους το 1396 και μετά ξανά το 1429, με τις αρχές της Ραβένα να αρνούνται, ωστόσο, αμφότερες τις φορές να το ικανοποιήσουν.

Αρκετές δεκαετίες μετά, το 1519, ο Πάπας Λέων Ι’, μέλος του πανίσχυρου Οίκου των Μεδίκων που κυριάρχησε στην οικονομική, πολιτική αλλά και καλλιτεχνική ζωή της Φλωρεντίας από τον 15ο έως τον 18ο αιώνα, διέταξε την ανακομιδή τους στην πατρίδα του, αλλά οι φραγκισκανοί μοναχοί της Ραβένα που είχαν αναλάβει τη φύλαξή τους, αγνόησαν την παπική εντολή και τα φυγάδευσαν σε άγνωστη τοποθεσία.

Τι θα γίνει αυτήν τη φορά με τα λείψανα του Δάντη δεν το γνωρίζουμε αλλά γνωρίζουμε πως πολλοί στην Ιταλία θεωρούν πως η Φλωρεντία δεν αξίζει την επιστροφή των λειψάνων του κορυφαίου ποιητή της. «Η Φλωρεντία τον εξόρισε και όταν εκείνος ζήτησε να επιστρέψει, έθεσαν τόσο ταπεινωτικούς όρους που τον ανάγκασαν να αρνηθεί», εξήγησε ο Στέφανο Καράι, καθηγητής Ιταλικής Λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο της Πίζας, μιας άλλης πόλης που ήταν στα μαχαίρια με τη Φλωρεντία για πολύ καιρό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News