Μία μεγάλη νίκη σε μία κατάσταση που μέχρι σήμερα δεν μπορούσε να αντιμετωπιστεί, πέτυχαν αυστραλοί επιστήμονες, οι οποίοι κατάφεραν να αποκαταστήσουν την κίνηση σε άτομα που ήταν παράλυτα σε πόδια και χέρια. Οι γιατροί στην πραγματικότητα συνέδεσαν με συρραφή τα νεύρα που είχαν πρόβλημα, με λειτουργικά. Κάτι που ακούγεται απλό και αυτονόητο, αλλά είναι εξαιρετικά σύνθετο, λόγω της ιδιαίτερης φύσης των νευρικών κυττάρων.

Οι 13 από τους 16 ασθενείς που συμμετείχαν στην κλινική μελέτη, είναι πλέον εν μέρει λειτουργικοί και σχεδόν ανεξάρτητοι σε πολλές καθημερινές ανάγκες, όπως για παράδειγμα μπορούν να φάνε, να βάλουν νερό στο ποτήρι και να πιούν, να γράψουν σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, να ανοίξουν την πόρτα κ.ά.

«Η καινοτόμος τεχνική μου έδωσε ανεξαρτησία που δεν πίστευα ποτέ ότι θα μπορούσα να αποκτήσω, σύμφωνα με τις λύσεις που είχε να μου προσφέρει η επιστήμη μέχρι χθες», λέει συγκινημένος στο BBC, ο 36χρονος Πολ Ρόμπινσον από το Μπρίσμπεϊν.

Και μπορεί η αλλαγή στη ζωή αυτών των ανθρώπων να είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι μπορεί να φανταστεί ένας αρτιμελής, όμως η επέμβαση δεν πετυχαίνει πλήρη λειτουργικότητα. «Σε κάθε περίπτωση η ζωή των ανθρώπων αλλάζει προς το καλύτερο και ίσως στο μέλλον εξελιχθεί ακόμη περισσότερο», αναφέρουν οι ειδικοί στην επιστημονική επιθεώρηση The Lancet.

Επίσης, οι δοκιμές έγιναν μόνο για την αποκατάσταση νεύρων στα χέρια και όχι στα πόδια.

H διαδικασία

Τραυματισμοί που προκάλεσαν βλάβες ή εκ γενετής προβλήματα στη σπονδυλική στήλη, διακόπτουν τη μετάδοση σημάτων που στέλνουν τα νευρικά κύτταρα από τον εγκέφαλο προς όλο το υπόλοιπο σώμα. Ετσι, σταματούν να λειτουργούν τα άκρα.

Οι ασθενείς που συμμετείχαν στη μελέτη, είχαν τετραπληγία, η οποία επηρέαζε την κίνηση σε χέρια και πόδια. Ωστόσο, η επιλογή τους, έγινε με κριτήριο να μπορούν να κινήσουν κάποιους μύες, που βρίσκονται στους ώμους ή τα μπράτσα. Δηλαδή να υπάρχουν λειτουργικά νεύρα που έχουν την «αφετηρία» τους τον νωτιαίο μυελό, που βρίσκεται μέσα στη σπονδυλική στήλη.

Τα νεύρα αυτά κόπηκαν με νυστέρι και στη συνέχεια συρράφτηκαν με λειτουργικά νεύρα που ελέγχουν άλλους μύες, όπως το υπερπλάτιο νεύρο, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στο χέρι να σηκωθεί ψηλά σε πλάγια θέση.

Αν δηλαδή τα νεύρα που βοηθούν να γυρίσουμε την παλάμη είναι λειτουργικά, αλλά τα δάχτυλα δεν λειτουργούν, οι επιστήμονες μπορούν να συνδέσουν τα νεύρα των δακτύλων πάνω σε αυτό της παλάμης, και να τους δώσουν κίνηση. Το αποτέλεσμα είναι ξεκάθαρο στο βίντεο (πάνω) που δόθηκε στη δημοσιότητα από ασθενή που συμμετείχε στη μελέτη.

Ετσι, όταν ο ασθενής θα θελήσει να ανοίξει την παλάμη του για να πιάσει κάτι, όπως για παράδειγμα ένα μπουκάλι νερό, θα πρέπει να περιστρέψει την παλάμη του. Αρα οι ασθενείς που αποκτούν κινητικότητα σε χέρια και πόδια, θα πρέπει να εκπαιδευτούν για λίγο σε ένα μικρό, αλλά διαφορετικό χειρισμό, που στο μέλλον θα τους γίνει νέα συνήθεια.

Κίνηση μετά από δύο χρόνια

Οι ασθενείς κατάφεραν να κινήσουν τα άκρα τους όχι την επόμενη ημέρα από την επέμβαση, αλλά σε δύο χρόνια. Χρειάστηκαν φυσικοθεραπείες και χρόνος αποκατάστασης μέχρι να απλώσουν το χέρι τους και να το ανοίξουν για να πιάσουν.

Η αποκατάσταση του αγκώνα βελτίωσε, επίσης, την ικανότητά τους να σπρώξουν το αναπηρικό αμαξίδιο και να μεταφερθούν χωρίς βοήθεια σε κρεβάτι ή αυτοκίνητο, κάτι που τους έδωσε μεγάλη αυτονομία.

Σε δέκα συμμετέχοντες, οι μεταφορές των νεύρων συνδυάστηκαν με μεταφορές τενόντων, για την πιθανή μεγιστοποίηση του οφέλους. Τα νεύρα και οι τένοντες αποκαθιστούν διαφορετικές κινητικές λειτουργίες. Οι μεταφορές των νεύρων οδήγησαν σε πιο φυσική κίνηση και βελτίωση της λεπτής κινητικότητας στο ένα χέρι, ενώ οι μεταφορές του τένοντα αποκατέστησαν κυρίως τη δύναμη και την ικανότητα ανύψωσης βαρών στο άλλο χέρι.

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 16 νέους ενήλικες με μέση ηλικία 27 ετών και με σχετικά πρόσφατο (λιγότερο από 18 μήνες) τραυματισμό του νωτιαίου μυελού στον αυχένα, οι οποίοι εισήχθησαν στο νοσοκομείο Οστιν στη Μελβούρνη για αποκατάσταση της λειτουργίας του άνω άκρου.

Δεν πέτυχε σε όλους

Πάντως σε τρεις συμμετέχοντες υπήρξαν τέσσερις αποτυχημένες μεταφορές νεύρων: δύο είχαν μια μόνιμη μείωση στην αίσθηση και δύο είχαν μια προσωρινή μείωση στη δύναμη του καρπού, η οποία όμως είχε βελτιωθεί ένα χρόνο μετά το χειρουργείο.

Η επέμβαση μεταφοράς νεύρων έχει και κάποιους περιορισμούς. Για καλύτερα αποτελέσματα, οι μεταφορές νεύρων θα πρέπει να πραγματοποιηθούν μέσα σε έξι έως12 μήνες από τον τραυματισμό. Επιπλέον, μπορεί να χρειασθούν αρκετοί μήνες μετά τη μεταφορά νεύρων, για να ολοκληρωθεί η αναγέννηση νεύρων στον παραλυμένο μυ και να κινηθεί ξανά, ενώ θα πρέπει να περάσουν χρόνια μέχρι να αποκατασταθεί πλήρως η δύναμη του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News