Το μνημόνιο του 2010 έδωσε μια μεγάλη ευκαιρία στον τότε Πρωθυπουργό να επιβάλει στη χώρα ένα πακέτο μεταρρυθμίσεων που εκκρεμούσαν επί δεκαετίες και τις οποίες η ελληνική κοινωνία θα μπορούσε να έχει αφομοιώσει χωρίς ιδιαίτερες αντιδράσεις στις συνθήκες που είχαν αρχίσει να διαμορφώνονται τότε στη χώρα. Η τρόικα, ασφυκτικά επέμενε στην εφαρμογή, κατά τον πρώτο χρόνο διακυβέρνησης, μιας πυκνής δέσμης διοικητικών μεταρρυθμίσεων και ενός εμπροσθοβαρούς προγράμματος  αποκρατικοποιήσεων, με αιχμή του δόρατος τα περίφημα ”game changers” (το κλείσιμο 2-3 υπολειτουργουσών, υπερχρεωμένων και προβληματικών επιχειρήσεων). Όμως η ατολμία, η διαχειριστική ανεπάρκεια πολλών υπουργών, το βαθύ ΠΑΣΟΚ των συνδικαλιστών, η αντίδραση της τότε αντιμνημονιακής ΝΔ, οι εξαλλοσύνες του τότε ΣΥΡΙΖΑ και ένας παράταιρος εσμός συμφερόντων συνέβαλαν στην οπισθοχώρηση και εγκατάλειψη της αρχικής  προσπάθειας.

Σχεδόν 10 χρόνια μετά, εξακολουθώ να υποστηρίζω ότι η χώρα δεν θα μπορέσει να ανακάμψει, αν δεν υπάρξει μία ειρηνική “επανάσταση” απέναντι στη κουλτούρα της “ήσσονος προσπάθειας” και στον αρνητικό τρόπο που βλέπουμε το “επιχειρείν”. Χρειάζεται ένα μακρόπνοο “Σχέδιο”, ένα σχέδιο απτό, εφαρμόσιμο με ριζικές τομές. Για να πετύχει όμως πρέπει να πεισθεί ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας που τώρα απέχει να “επανέλθει” στα πολιτικά δρώμενα και να στηρίξει τις αλλαγές. Η “επάνοδος” όμως χρειάζεται ένα αφήγημα που να περιέχει ναι μεν τις καθαρές τεχνοκρατικές προτάσεις εξόδου από τη σημερινή πραγματικότητα, αλλά και συναίσθημα! Ένα κάλεσμα που θα “αγγίξει” μια κουρασμένη και χωρίς προσανατολισμό κοινωνία.

Το έργο είναι βαρύ και δεν είναι υπόθεση ενός μόνο κόμματος ή ενός πολιτικού αρχηγού, αλλά οι συνθήκες μεταφέρουν το κύριο βάρος της ευθύνης στις πλάτες της νέας διακυβέρνησης. Το Σχέδιο κατά τη γνώμη μας μπορεί να κινηθεί  σε τρεις άξονες, που θα βάλουν και τη σφραγίδα της προσωπικής επικράτησης του Κυριάκου Μητσοτάκη στο πολιτικό σκηνικό.

α. Να επιχειρήσει να φέρει ξανά το θετικό πρόσημο στους τομείς που για διάφορους λόγους δεν πέτυχαν οι δυο προηγούμενες αστικές κυβερνήσεις και να επαναφέρει επίσης τα θετικά που έγιναν από αυτές και τα οποία κατεδαφίστηκαν την τελευταία τετραετία από τον ιδεοληπτικό τραγέλαφο της ασυνάρτητης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Ενα σύγχρονο δημόσιο  σύστημα Υγείας που να συμπληρώνεται από ένα αντίστοιχο, υγιές, ιδιωτικό σύστημα περίθαλψης. Μια εκπαίδευση, δημόσια και ιδιωτική σε όλες τις βαθμίδες, που να ακολουθεί τις δυτικοευρωπαϊκές προδιαγραφές και να επιδιώκει ως κύριο στόχο την επίτευξη της αριστείας. Προστασία του πολίτη, όχι στα λόγια, αλλά δημόσια ασφάλεια όπως επιτάσσουν οι ανάγκες και όχι αστυνομία ευνουχισμένη που φοβάται να κάνει το έργο της. Εξωστρέφεια! Καμιά χώρα δεν πήγε μπροστά κλεισμένη στο καβούκι της. Ελευθέριος Βενιζέλος και Κωνσταντίνος Καραμανλής αντιλήφθηκαν ότι το μέλλον της χώρας δεν ήταν η εσωστρέφεια, αλλά η συμμετοχή στις διεθνείς εξελίξεις και συμμαχίες.

β. Να μεταλλάξει τη ΝΔ σε ένα σοβαρό, σύγχρονο κεντροδεξιό κόμμα που να δέχεται θετικά την ώσμωση και τη συνεργασία με όμορες πολιτικές δυνάμεις, αφήνοντας πίσω παλιομοδίτικες, κρατικίστικες απόψεις μιας μερίδας εκφραστών του χθες. Τα κόμματα αξίζουν όταν είναι κυψέλες παραγωγής εφαρμόσιμων ιδεών και συμβαδίζουν με την εποχή τους αλλιώς δεν έχουν λόγο ύπαρξης απλά για να εναλλάσσονται στην εξουσία και να ριζώνουν οι πολιτικοί για δεκαετίες στη καρέκλα.

γ. Το σπουδαιότερο: να πείσει την κοινωνία για την αξία της μεταρρύθμισης του κράτους, για την χρησιμότητα των επενδύσεων, για τα οφέλη της αξιοκρατίας ειδωμένα μέσα από ένα πρίσμα «συναισθηματικής προσέγγισης» που θα αγγίζει τη μέση ελληνική οικογένεια, δηλαδή ότι όλα γίνονται για ένα και μοναδικό σκοπό. Για τα “παιδιά” αυτής της χώρας. Για να γυρίσουν πίσω όσοι έφυγαν και για να μείνουν εδώ και να προκόψουν όσοι θα σκέφτονταν να φύγουν.

Ο γράφων δεν έχει κανένα λόγο να αμφισβητήσει τον μεταρρυθμιστικό οίστρο του Κυριάκου Μητσοτάκη, όμως γνωρίζει από πρώτο χέρι – λόγω συμμετοχής στη πρώτη “μνημονιακή“ κυβέρνηση – ότι η άνοδος ενός κόμματος στην εξουσία δεν σημαίνει και αυτόματη αναστροφή μιας καθοδικής πορείας, πολύ περισσότερο που δεν υπάρχουν ακόμη ευδιάκριτα σημάδια ότι στην ελληνική κοινωνία έχει δημιουργηθεί ένα ισχυρό ρεύμα (η λεγόμενη και “κρίσιμη μάζα”) που θα στηρίξει συγκεκριμένες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες σε κρίσιμα πεδία, όπως στη δημόσια διοίκηση, την οικονομία, το Ασφαλιστικό, κ.α. Δεν έχουμε κεντροευρωπαϊκή νοοτροπία. Ο Έλληνας είναι αλλεργικός σε τεχνοκρατικές συνταγές και μεταρρυθμίσεις. Για αυτό επιμένουμε στη “συναισθηματική προσέλκυση”.

Είναι φυσικό μετά τη λαίλαπα της τετραετίας, οι πάντες να επενδύουν στον Κυριάκο Μητσοτάκη να λύσει τα πάντα! Είναι φυσικό επίσης ότι ποτέ δεν αποδίδει η ενός ανδρός αρχή. Θα χρειαστεί βεβαίως η προσωπική του εποπτεία μέχρι να φανούν σημάδια ανάταξης, αλλά η κύρια ευθύνη του (και η επιτυχία του) θα είναι η στελέχωση των κομβικών, πολιτικών και διοικητικών θέσεων από ανθρώπους με πραγματική γνώση και εμπειρία στη λύση των προβλημάτων και με αντίστοιχη μεταρρυθμιστική διάθεση, ικανότητα, ήθος, διοικητική επάρκεια. Είναι το δείγμα γραφής που περιμένουν οι αγορές.

---

* Ο Ηλίας Πεντάζος είναι τ. ΓΓ του υπουργείου Οικονομικών.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News