«Είστε εκτός πραγματικότητας, δεν δεσμευόμαστε από συνθήκες που υπογράφει η Λευκωσία με ξένες χώρες». Με τον περιφρονητικό αυτό τρόπο, τόσο για την Ουάσινγκτον, όσο και έναντι των διεθνών συνθηκών και του διεθνούς Δικαίου γενικότερα, η Τουρκία απάντησε στην αυστηρή προειδοποίηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις παράνομες γεωτρήσεις που ετοιμάζει ο Ερντογάν εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Στην σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σχολιάζει δηκτικά ότι «τρίτα κράτη» δεν θα πρέπει να υποδύονται τα «διεθνή δικαστήρια» και να επιχειρούν την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών και συνόρων, ενώ επαναλαμβάνει ότι οι εργασίες στην κυπριακή ΑΟΖ θα συνεχιστούν κανονικά.

«Οι αμερικανικές θέσεις είναι εκτός πραγματικότητας καθώς αφορούν την υφαλοκρηπίδα της ίδιας της Τουρκίας», αναφέρει στην απάντησή του το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών υπογραμμίζοντας ότι «οι σχετικές συνθήκες που υπογράφει η Λευκωσία με ξένες χώρες, δεν δεσμεύουν την Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους».

«Η Αγκυρα έχει προειδοποιήσει ξένες κυβερνήσεις ότι μια από αυτές τις συμφωνίες παραβιάζει τα δικά της δικαιώματα στην περιοχή. Ομοίως, η Τουρκία ανακοίνωσε την υφαλοκρηπίδα της στην περιοχή στη διεθνή κοινότητα και την κατέγραψε επίσης στα Ηνωμένα Έθνη. Στην περιοχή, σύμφωνα με τους κανόνες του διεθνούς Δικαίου, δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί οι συμφωνίες καθορισμού της υφαλοκρηπίδας με δίκαιο τρόπο», σημειώνεται και στο πλαίσιο αυτό τονίζεται ότι  πως «τρίτες χώρες δεν πρέπει να προσποιούνται τα διεθνή δικαστήρια ούτε να επιχειρούν να οριοθετήσουν από που θα περάσουν τα θαλάσσια σύνορα βάζοντας τον εαυτό τους στη θέση του διεθνούς δικαστηρίου».

Νέα προειδοποίηση από τις Βρυξέλλες

Στις Βρυξέλλες πάντως, η εκπρόσωπος της Κομισιόν Μάγια Κοτσίγιανιτς επανέλαβε την προειδοποίηση για ανάληψη κατάλληλης δράσης από την ΕΕ έναντι της Τουρκίας, σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κυπριακή Δημοκρατία.

Κληθείσα από το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ) να διευκρινίσει τη σχετική αναφορά της ύπατης εκπροσώπου Φεντερίκα Μογκερίνι, στην επίσημη δήλωση του Σαββάτου, η εκπρόσωπος αρκέστηκε να πει ότι δεν θα μπει σε εικασίες και επεσήμανε ότι «οι διπλωματικές επαφές και η σχετική εμπλοκή θα συνεχιστεί».

H Μάγια Κοτσίγινιτς, επανέλαβε δημόσια τη δήλωση Μογκερίνι με την οποία ζητήθηκε απο την Τουρκία να απέχει από κάθε παράνομη ενέργεια στην κυπριακή αποκλειστική οικονομική ζώνη, και σημείωσε ότι η θέση της ΕΕ είναι ξεκάθαρη: «έχουμε μια ξεκάθαρη τοποθέτηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο» (Μάρτιος 2018).

Σε κάθε περίπτωση υπογράμμισε ότι η ΕΕ παρακολουθεί με μεγάλη ανησυχία την εξαγγελθείσα πρόθεση της Τουρκίας να πραγματοποιήσει γεωτρήσεις και την κάλεσε εκ νέου να σεβαστεί την κυπριακή ΑΟΖ και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου.

Στον ΟΗΕ οι συντεταγμένες

Η Λευκωσία εν τω μεταξύ προχώρησε σε κατάθεση συντεταγμένων στον ΟΗΕ για τις θαλάσσιες περιοχές μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας.

Σύμφωνα με τον κύπριο υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη, οι διπλωματικές υπηρεσίες προχώρησαν στην ετοιμασία του σχετικού φακέλου με τις συντεταγμένες και τον κατέθεσαν στα Ηνωμένα Εθνη το περασμένο Σάββατο.

Οπως διευκρίνισε σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, στο Προεδρικό Μέγαρο, μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, στις 4 Μαΐου κατατέθηκαν στον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών οι γεωγραφικές συντεταγμένες του ορίου της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στη βάση της μέσης γραμμής μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τουρκίας, ενώ θα γίνει και σχετική δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας.

Επιπρόσθετα, όπως έκανε γνωστό, ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης έχει συγκαλέσει σύσκεψη του Εθνικού Συμβουλίου για το ερχόμενο Σάββατο και παράλληλα ετοιμάζεται και η σχετική λίστα προκειμένου να ενεργοποιηθεί η έκδοση διεθνών ενταλμάτων σύλληψης για πρόσωπα που προσφέρουν υπηρεσίες στο τουρκικό γεωτρύπανο. Η διαδικασία έκδοσης  θα γίνει στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας.

Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο κύπριος ΥΠΕΞ είπε ότι από το 2004, όλες οι κυβερνήσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, στη βάση των σχετικών εισηγήσεων των διεθνών συμβούλων και στη βάση του διεθνούς Δικαίου με το οποίο διασφαλίζονται απόλυτα τα δικαιώματα της Δημοκρατίας στην υφαλοκρηπίδα της, είχαν αποφασίσει να μην προχωρήσουν σε κατάθεση, έτσι ώστε αυτό να μη χρησιμοποιηθεί από την Τουρκία ως πρόκληση για να προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες.

Με τροποποιητικό νόμο τον Ιούλιο του 2014 για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα, πρόσθεσε,  ξεκαθαρίσαμε ότι τα όρια της ΑΟΖ μας είναι η μέση γραμμή.

«Οι συντεταγμένες απλώς καθορίζουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τη μέση γραμμή. Θυμίζω ότι τα δικαιώματα επί της υφαλοκρηπίδας είναι ipso facto, δηλαδή αυτόματα και είναι εξαρχής. Αρα», ξεκαθάρισε, «δεν τίθεται η όποια αμφισβήτηση για τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας». 

Ερωτηθείς πώς μπορεί να αποτρέψει η Κυπριακή Δημοκρατία τη γεώτρηση στην ΑΟΖ της από πλευράς Τουρκίας, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι «εδώ και καιρό προβαίνουμε σε πολύ συγκεκριμένες ενέργειες για να αποτραπεί το συγκεκριμένο ενδεχόμενο ή και άλλα που ίσως η Τουρκία να έχει στο μυαλό της. Εκεί που θεωρούμε ότι έχουμε συγκριτικό πλεονέκτημα είναι η ΕΕ. Και είναι εκεί που εδώ και καιρό έχουν γίνει σχετικές ενέργειες», εξού και η άμεση αντίδραση των Βρυξελλών στην τουρκική προαναγγελία.

Σε ερώτηση πώς μπορεί να αντιδράσει η ίδια η ΕΕ, ο κύπριος υπουργός αναφέρθηκε στο θέμα της αναθεώρησης της τελωνειακής ένωσης, τα προενταξιακά κονδύλια και άλλα, προσθέτοντας ότι σε όλα αυτά που απαιτείται ομοφωνία η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ξεκάθαρη.

Παρέπεμψε επίσης στη δήλωση της κ. Μογκερίνι, σημειώνοντας ότι η κοινή θέση της ΕΕ «δεν προέκυψε με αφορμή το τι έγινε προχθές, αλλά περιλαμβάνονται στην κοινή θέση της ΕΕ στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ – Τουρκίας που έγινε πρόσφατα στις Βρυξέλλες».

Ερωτηθείς εξάλλου  αν υπάρχει πληροφόρηση ότι άρχισε η γεώτρηση των Τούρκων με τον «Πορθητή» ή αν βρίσκεται κάπου αγκυροβολημένο το τουρκικό πλοίο, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι «παρακολουθούμε τις δραστηριότητες του ‘Πορθητή’ σε συνεργασία με γειτονικά κράτη, τα οποία μας βοηθούν σε αυτή την άμεση ενημέρωση που πρέπει να έχουμε σε σχέση με τις εξελίξεις» και «σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση δεν έχει ξεκινήσει η γεώτρηση».

Από τις δηλώσεις των τούρκων αξιωματούχων, σημείωσε, προκύπτει ότι η Τουρκία επιχειρούσε να προχωρήσει σε μια τέτοια ενέργεια εδώ και καιρό, αλλά το γεγονός ότι δεν μπορούσαν να συνεργαστούν με εταιρείες υποστηρικτικών υπηρεσιών ή για ενοικίαση γεωτρύπανου ήταν κάτι που καθυστερούσε αυτή την εξέλιξη.

«Πρόκειται», εκτίμησε, «για μια αρνητική εξέλιξη που έχει σοβαρές προεκτάσεις», ενώ κληθείς να διευκρινίσει αν η Αγκυρα έχει εξασφαλίσει συνεργασία από εταιρείες και αν ναι από ποια κράτη προέρχονται οι εταιρείες αυτές, απάντησε ότι «σίγουρα δεν υπάρχει συνεργασία σε κρατικό επίπεδο. Από κει και πέρα βρισκόμαστε στην ετοιμασία των διεθνών ενταλμάτων σύλληψης, στην ετοιμασία του σχετικού καταλόγου για όλους όσοι εμπλέκονται στη συγκεκριμένη ενέργεια. Να κάνουμε λίγη υπομονή». 

Σε κάθε περίπτωση όπως υπογράμμισε ο κύπριος ΥΠΕΞ, έγκαιρα, πριν από τη δημοσιοποίηση της τουρκικής ενέργειας, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει απευθυνθεί γραπτώς στον ίδιο τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ και τους ηγέτες των πέντε Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.

«Την ίδια στιγμή», συμπλήρωσε, «είχα τηλεφωνικές συνομιλίες με ομολόγους μου από τα Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και ήταν μέσα σε αυτό το πλαίσιο που στην τελευταία συζήτηση στο Συμβούλιο Ασφαλείας έγινε αναφορά από όλους με κριτική προσέγγιση ότι, μια ενδεχόμενη τέτοια ενέργεια από πλευράς Τουρκίας θα είναι κάτι που δυσκολεύει τις προσπάθειες επανέναρξης των συνομιλιών στο Κυπριακό».

Στο πλευρό της Κύπρου το Ευρωκοινοβούλιο

Την ανησυχία του για τις ενέργειες της Τουρκίας, εξέφρασε με μήνυμά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι, καλώντας την να αποσύρει άμεσα τα σκάφη της.

«Ανησυχώ πολύ για τα σχέδια της Τουρκίας να προβεί σε γεώτρηση σε θαλάσσια περιοχή εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κύπρου. Καλώ τις τουρκικές αρχές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να ενεργήσουν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο τερματίζοντας τις δραστηριότητές τους και αποσύροντας αμέσως τα σκάφη υποστήριξης από την ΑΟΖ της Κύπρου. Προς τον σκοπό αυτό, υπενθυμίζω το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Νοεμβρίου 2014 σχετικά με την τουρκική δράση που προκαλεί ένταση στην ΑΟΖ της Κύπρου», αναφέρει ο κ. Ταγιάνι στο μήνυμά του.

Συνεχίζοντας, ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου αναφέρει: «Η πρόθεση της Τουρκίας να προβεί σε γεώτρηση στην ΑΟΖ της Κύπρου αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Η Κυπριακή Δημοκρατία διαθέτει αποκλειστικά το κυρίαρχο δικαίωμα να προβαίνει σε έρευνες και να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς πόρους μέσα στην ΑΟΖ της».

Τέλος, ο κ. Ταγιάνι εξέφρασε εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, «την πλήρη αλληλεγγύη μας προς την κυβέρνηση και τον λαό της Κύπρου» και δήλωσε πως «στεκόμαστε στο πλευρό της Κύπρου για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων της όπως αυτά κατοχυρώνονται από το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News