Η ετυμηγορία του Αθλητικού Διαιτητικού Δικαστηρίου (CAS) αναμενόταν με εξαιρετικό ενδιαφέρον εδώ και δυόμισι μήνες.
Από τη μια, η νοτιοαφρικανή πρωταθλήτρια των δρόμων, Κάστερ Σεμένια, διεκδικούσε το δικαίωμα να αγωνίζεται ως γυναίκα, όπως τη γέννησε η μάνα της. Δεν φταίει αυτή για τον υπερανδρογονισμό της – τα πολύ αυξημένα επιπέδα τεστοστερόνης στον οργανισμό της. Ούτε σε χειρουργική επέμβαση για να «πειράξει» το φύλο της υποβλήθηκε, ούτε απαγορευμένες ουσίες (για να βελτιώσει τις επιδόσεις της) έλαβε.
Από την άλλη, η Διεθνής Ομοσπονδία Στίβου (IAAF) ήθελε να προστατεύσει τον επί ίσοις όροις ανταγωνισμό. Μια αθλήτρια με αρσενικές τιμές τεστοστερόνης, ή ανδρική ανατομία, διαθέτει σημαντικά μεγαλύτερη δύναμη και αντοχή – ένα αβαντάζ που αδικεί τις αντιπάλους της. Οπως παρατήρησε ο λόρδος Σεμπάστιαν Κόου, πρόεδρος της Ομοσπονδίας και παλιός Ολυμπιονίκης, «είναι σαν να βάζεις έναν 15χρονο να παραβγεί στο τρέξιμο με έναν 20χρονο».
Σπαζοκεφαλιά. Και στη μέση του προβλήματος, οι τρεις δικαστές. Επειτα από πενθήμερη ακροαματική διαδικασία υιοθέτησαν τον ισχυρισμό της Σεμένια, ότι ο νέος κανονισμός της IAAF προωθεί τις διακρίσεις στον αθλητισμό, όμως δύο από τους τρεις έκριναν πως αυτό ήταν «απαραίτητο, λογικό και αναλογικό». Η απόφαση, που εκδόθηκε την Πρωτομαγιά, απέρριψε την έφεση της αθλήτριας και δικαίωσε την ανώτατη Αρχή του Στίβου. Στο εξής, οι αθλήτριες
με χαρακτηριστικά ερμαφροδιτισμού θα πρέπει να διορθώσουν την «αφύσικη» σεξουαλική τους ανάπτυξη, αν θέλουν να συμμετέχουν σε αγώνες υπό την αιγίδα της IAAF.
Η Ομοσπονδία είχε βάλει τις αθλήτριες «διπλού φύλου» στο στόχαστρο από το 2014. Τότε, είχε αποκλείσει διά παντός από τους διεθνείς αγώνες την ινδή σπρίντερ, Ντούτε Τσαντ, λόγω αυξημένων επιπέδων τεστοστερόνης στον οργανισμό της. Η «μαύρη λίστα» περιελάμβανε κι άλλες, όμως η 18χρονη ήταν η μόνη που εναντιώθηκε δικαστικά σε αυτήν την -μάλλον ακραία- απόφαση. Το CAS τη δικαίωσε. Διέταξε την αναστολή του αποκλεισμού της, μέχρι η IAAF να θεσπίσει μια διαδικασία που θα επιτρέπει στους αθλητές να αγωνίζονται ως άνδρες ή ως γυναίκες, και θα εξασφαλίζει ότι δεν θα τιμωρούνται εξαιτίας της «φυσικής και αμετάβλητης κατάστασης του σώματός τους». Στην ουσία, η «υπόθεση Σεμένια» αποτελεί τη συνέχεια εκείνης της δικαστικής διαμάχης. Η διαδικασία είναι αυτή που, προχθές, επικύρωσε το CAS. Αλλά, μήπως είναι -κι αυτή- μια τιμωρία δίχως έγκλημα;
Η Σεμένια δεν μπορεί να αγωνίζεται ως γυναίκα. Ας είναι. Αλλά, ούτε ως άνδρας μπορεί. Γιατί, όπως τονίζει η IAAF, «ακόμη και οι αθλητές με στοιχεία ερμαφροδιτισμού οφείλουν να αποδεχθούν το φύλο με το οποίο ταυτοποιήθηκαν στη γέννα». Η μόνη της επιλογή, λοιπόν, εάν θέλει να συνεχίσει στους στίβους, είναι να αποδεχθεί τη «διόρθωση» της φύσης της. Και, μάλιστα, με μια βαριά ορμονοθεραπεία, που οι επιστήμονες δεν υπόσχονται πως δεν θα βλάψει την υγεία της.
Υπάρχει και μια άλλη, πολύ σημαντική παράμετρος. Η διαδικασία «κάθαρσης» των ερμαφρόδιτων αθλητών δεν μπορεί να είναι μυστική. Σημαίνει, αναπόφευκτα, τη διαπόμπευσή τους. Θα τους χλευάσουν τα πρωτοσέλιδα, θα τους λιθοβολήσουν με ρατσιστικά σχόλια τα social media, και η προσωπική τους ζωή θα κρεμαστεί στα μανταλάκια. Η Σεμένια τα έχει, ήδη, περάσει όλα αυτά. Δεν είχε πρόβλημα να δημοσιοποιήσει τις σεξουαλικές της προτιμήσεις, όταν -στα 26 της- παντρεύτηκε στην Πρετόρια την 30χρονη σύντροφό της, Βάιολετ Ρασεμπόγια, όμως δεν θα ξεχάσει αυτά που έζησε στα 18 της. Οταν, μετά την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στα 800 μέτρα γυναικών, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου του Βερολίνου, ο διεθνής Τύπος δεν ασχολήθηκε με τις επιδόσεις της, αλλά με τις ιατρικές της εξετάσεις. Που έδειχναν ότι η νεαρή δεν είχε μήτρα και ωοθήκες.
«Αν δεν με στήριζε η οικογένειά μου, δεν θα είχα επιβιώσει», είχε πει σε συνέντευξή της στο BBC. «Ημουν παγκόσμια πρωταθλήτρια, όμως δεν το χάρηκα ποτέ… Ηταν τόσο εξευτελιστικό…». «Είναι ένα πληγωμένο πουλί», έγραψε η Star του Γιοχάνεσμπουργκ, όταν εξαφανίστηκε επί μήνες. Και ο -τότε- υπουργός Αθλητισμού της χώρας, αιδεσιμότατος Στοφίλε, είχε αναρωτηθεί: «Η Σεμένια βρίσκεται σε απόγνωση. Εάν οδηγηθεί στην αυτοκτονία, τι θα πούμε; Οτι πέθανε ένας άνθρωπος, ή ότι πέθανε μια ερμαφρόδιτη;».
Η πολωνή Ολυμπιονίκης του 1964 στα 4Χ100 και στα 100 μέτρα γυναικών, Εύα Κλομπούκοβσκα, ήταν η πρώτη αθλήτρια που υποβλήθηκε σε έλεγχο σεξουαλικότητας. Αποκαλύφθηκε πως ήταν… άνδρας. Αποκλείστηκε δια βίου απ’ όλους τους αγώνες, παρά το γεγονός ότι η χρωμοσωμική της ανωμαλία δεν της έδινε κάποιο πλεονέκτημα έναντι των συναθλητριών της. Τέσσερα χρόνια αργότερα η… αρσενική Κλομπούκοβσκα γέννησε ένα υγιέστατο κοριτσάκι.
Τη Σεμένια θα τη δούμε σήμερα (Παρασκευή) στο «Ντάιαμοντ Λιγκ» της Ντόχα, στα 800 μέτρα, ίσως για τελευταία φορά. Μετά τις 8 Μαΐου, η αδικία της συμμετοχής της σε αγώνες γυναικών θα θεραπευτεί με μια μεγαλύτερη. Θα πρέπει να εγκαταλείψει τον στίβο, να αλλάξει αγώνισμα, ή να αποδεχθεί τη «θεραπεία». Αλλά, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η «βίαιη» προσαρμογή των τιμών της τεστοστερόνης της σε επίπεδα άγνωστα για τον οργανισμό της θα την καταδικάσει σε μετριότατες επιδόσεις. Δεν έκανε κάτι κακό. Θα πληρώσει, όμως, ένα παράξενο παιχνίδι της φύσης.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News