Με το δίκιο του, ο Κώστας Γαβράς αγανάκτησε με τη συμπεριφορά μέρους του Τύπου. «Κάνω ταινίες εδώ και πενήντα χρόνια. Έχω κριθεί τόσο εγώ όσο και οι ταινίες μου με τον χειρότερο αλλά και με τον καλύτερο τρόπο. Ποτέ όμως δεν γράφτηκε ότι χρηματοδοτήθηκα από μια κυβέρνηση για να προωθήσω την πολιτική της ή τα σχέδια της. Συνέβη αυτό στην Ελλάδα όπου ήρθα να γυρίσω ταινία για πρώτη φορά. Ενα μέρος του Τύπου της χώρας από την οποία κατάγομαι με προσβάλλει με τον χειρότερο τρόπο», δήλωσε.

Πράγματι, είναι πολύ άδικο να κατηγορείται ο καταξιωμένος σκηνοθέτης ότι χρηματοδοτείται από μια κυβέρνηση προκειμένου να προωθήσει την πολιτική ή τα σχέδιά της. Αυτό που έκανε ήταν να επωφεληθεί από τον νέο νόμο (4487/2017) και ζητήσει να επιχορηγηθεί η νέα του ταινία σε ποσοστό (έως) 35% των επιλέξιμων δαπανών των γυρισμάτων που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα. Το ότι χρηματοδοτείται προκειμένου να προωθήσει συγκεκριμένη πολιτική, όπως και να το κάνουμε, είναι προσβλητικό για τον Κώστα Γαβρά και δεν στέκει με καμιά λογική.
Υπάρχει, όμως, κάτι, στη δήλωση του Γαβρά που εμένα μου ακούγεται κάπως. «Κάνω ταινίες εδώ και 50 χρόνια. Ήρθα στην Ελλάδα να γυρίσω ταινία για πρώτη φορά».

Αυτή, λοιπόν, είναι η πρώτη φορά που ο Κώστας Γαβράς ήρθε να γυρίσει ταινία στην Ελλάδα. Τους λόγους τους γνωρίζει ο ίδιος καλύτερα. Ισως να μην τον βόλεψε. Ισως να μην το σκέφτηκε.

Iσως να του έβγαινε ακριβά. Ισως να μην ήθελε. Ισως να προσπάθησε και να βρήκε δυσκολίες. Ισως να – ίσως να μην, είναι κάτι που ο ίδιος το ξέρει.

Στο διάστημα αυτό, η Ελλάδα δεν έπαψε ποτέ να τιμά τον Κώστα Γαβρά. Οχι μόνο τον ίδιο, αλλά και την οικογένειά του. Πέραν των τιμών που απολαμβάνει –και δικαίως– ο καταξιωμένος σκηνοθέτης στη χώρα μας, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έχει συχνά «χρώμα Γαβρά»: είτε με αναφορές στον ίδιο, είτε στη σύζυγό του η οποία έχει διατελέσει πρόεδρος της κριτικής επιτροπής του διεθνούς διαγωνιστικού τμήματος ή στον γιο του, επίσης σκηνοθέτη Ρομάν Γαβρά.

Ενδεικτικό του σεβασμού στην οικογένεια Γαβρά είναι το γεγονός ότι κανείς δεν έκρινε σκόπιμο να θυμίσει ότι η σύζυγός του και παραγωγός, Μισέλ Ρέι Γαβρά, διέψευδε τον Σεπτέμβριο του 2015 ότι σκέφτονται, η ίδια και ο σύζυγός της, να γυρίσουν ταινία με τον Γιάνη Βαρουφάκη. «Ούτε ο Κώστας Γαβράς ούτε κάποιος από το γραφείο παραγωγής μας σκοπεύει να κάνει ταινία για την ελληνική κρίση» ξεκαθάριζε η κυρία Γαβρά, προσθέτοντας: «Εχουμε πολλούς πολιτικούς φίλους όμως ο Κώστας δεν γυρίζει μια ταινία για τον καθένα τους!», μας διαβεβαίωνε η κυρία Γαβρά στις 5 Σεπτεμβρίου 2015. Η Μισέλ Γαβρά απέδιδε την παρεξήγηση αυτή στο γεγονός πως η ίδια και ο σύζυγός της πέρασαν ένα Σαββατοκύριακο στην Αίγινα με τον Γιάνη Βαρουφάκη και τη σύζυγό του, επιστρέφοντας από την Κέα με προορισμό το Παρίσι.

Πράγματι, τόσο η κυρία Γαβρά όσο και ο Κώστας Γαβράς έχουν πολιτικούς φίλους. Μας το έδειξε με μια ηχηρή παρέμβαση, στις 3 Ιουλίου 2015 η κυρία Γαβρά, παρακινώντας μας να ψηφίσουμε «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα, και ενημερώνοντάς μας ότι βρίσκεται στο πλευρό του Αλέξη Τσίπρα. «Με ένα “ΟΧΙ”, δυνατό και καθαρό του Ελληνικού Λαού δίπλα στον εκλεγμένο Πρωθυπουργό του η Ευρώπη του κ. Γιούνκερ και το ΔΝΤ θα υποχρεωθούν τότε και μόνο τότε, να ξεκινήσουν έναν διάλογο», έγραφε.

Η Μισέλ Γαβρά είχε παρασημοφορηθεί το 1976 στην Ελλάδα διότι, όπως έγραψε, «εκτιμούσα πως είχα κάνει “κάτι”: να βοηθήσω τους διωκόμενους Έλληνες να διαφύγουν το καθεστώς των Συνταγματαρχών , παίρνοντας το ρίσκο να έρθω στην Ελλάδα παράνομα και να “δουλέψω” με μια αξιοθαύμαστη γυναίκα την Αμαλία Φλέμινγκ». Έτσι, λοιπόν, θεώρησε προφανώς ότι είναι τελείως φυσιολογικό να μας συμβουλέψει τι να ψηφίσουμε στο δημοψήφισμα.

Διαβάζοντας κάποιος ταυτόχρονα την περίληψη της ταινίας και τον τρόπο που συνέλαβε η ενθουσιώδης κυρία Γαβρά την ιδέα, δεν μπορεί παρά να πιστέψει ότι μιλάμε για μια άλλη χώρα

Η κυρία Γαβρά επανήλθε στις 12 Οκτωβρίου 2017, επιβεβαιώνοντας ότι θα γυρίσουν την ταινία που βασίζεται στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη «Adults in the Room». Αφηγείται: «Βρισκόμασταν στη Θεσσαλονίκη γυρίζοντας το “Ακόμη κρύβομαι για να καπνίσω”, όταν το καλοκαίρι του 2015 έκλεισαν οι τράπεζες στην Ελλάδα. Hταν ένα τεράστιο πρόβλημα γιατί όταν γυρίζεις μια ταινία, χρειάζεσαι χρήματα. Μετρητά. Ο γιoς μου ήρθε από την Γαλλία με χρήματα, όλοι ήταν συνέχεια στα τηλέφωνα, κανείς δεν ήξερε τι θα γίνει. Ήταν μερικές πολύ κουραστικές μέρες κι ένα βράδυ γυρίζοντας στο διαμέρισμα που είχαμε νοικιάσει στη Θεσσαλονίκη, με δυο σπανακόπιτες που αγοράζαμε κάθε βράδυ. Διαβάζοντας τα νέα της ημέρας βρήκα μια συνέντευξη του Γιάνη Βαρουφάκη στoν Guardian και σκέφτηκα: αυτό είναι κάτι το φανταστικό. Την έστειλα στον Κώστα και του είπα “εδώ υπάρχει μια ταινία”. Κάπως έτσι ξεκίνησε η ιδέα, θελήσαμε να τον γνωρίσουμε, πήγαμε στο εξοχικό του στην Αίγινα και συναντηθήκαμε».

Ενθουσιασμένη, λοιπόν, πιθανώς και φωνάζοντας ένα μεγάλο «ουάου!» η κυρία Γαβρά ανακάλυψε «κάτι το φανταστικό». Εκεί που εμείς τρέμαμε για το μέλλον μας, δεν ξέραμε τι μας ξημερώνει την άλλη μέρα, η κυρία Γαβρά είδε ότι «εδώ υπάρχει μια ταινία». Ουάου και πάλι ουάου!

Και έφτασε η ώρα της ταινίας. Oπως περιγράφεται από τον δημιουργό, η ταινία είναι «η ιστορία μιας χώρας και του λαού της, παγιδευμένων σε ένα δίκτυο εξουσίας: ο φαύλος κύκλος των συναντήσεων του Eurogroup που επέβαλε τη δικτατορία της λιτότητας στην Ελλάδα. Πίσω από τις κλειστές πόρτες, παίζεται μια ανθρώπινη τραγωδία. Μια αρχαία ελληνική τραγωδία στη σύγχρονη εποχή».

Διαβάζοντας κάποιος ταυτόχρονα την περίληψη της ταινίας και τον τρόπο που συνέλαβε η ενθουσιώδης κυρία Γαβρά την ιδέα, δεν μπορεί παρά να πιστέψει ότι μιλάμε για μια άλλη χώρα. Διότι η Ελλάδα βροντοψήφισε το ΟΧΙ που την προέτρεπε η κυρία Γαβρά, έτσι δεν είναι; Αυτό το ΟΧΙ «που έσυρε σε διάλογο την Ευρώπη του κ. Γιούνκερ και το ΔΝΤ», έτσι δεν είναι; Aρα λοιπόν, δεν μπορεί να αποκαλείται η χώρα και ο λαός της «παγιδευμένοι σε ένα δίκτυο εξουσίας», έτσι δεν είναι; Αυτή η χώρα και αυτός ο λαός δεν μπορεί να έχουν κάποια σχέση με την «δικτατορία της λιτότητας» αφού ψήφισαν ΟΧΙ, έτσι δεν είναι;

Αλλά ας τα αφήσουμε αυτά κι ας δούμε μια δήλωση συμπαράστασης στον Κώστα Γαβρά που έκανε ο σκηνοθέτης Παντελής Βούλγαρης:

«Ο Κώστας Γαβράς έχει κάνει τόσες σημαντικές ταινίες με διεθνή απήχηση, δίχως να ζητήσει χρηματοδότηση από την Ελλάδα. Τώρα, για τα σύμφωνα με το νόμο 630.000 ευρώ του ΕΚΟΜΕ, ποσό που σίγουρα θα μπορούσε εύκολα να εξασφαλίσει από ιδιώτες ή ξένες κινηματογραφικές εταιρείες, έρχεται αντιμέτωπος με “λογοκριτές” που δεν εγκρίνουν το σενάριό του ή με άλλους που θεωρούν ότι εξαγοράστηκε. Ο Γαβράς, με την τολμηρή κινηματογραφική διαδρομή δεκαετιών! Ο Γαβράς στα 86 του! Ντροπή! Συνάδελφε Κώστα, καλή δουλειά!».

Σωστά τα λέει ο Παντελής Βούλγαρης. Ο Κώστας Γαβράς, στα 86 του χρόνια, με τόσες σημαντικές ταινίες με διεθνή απήχηση, έρχεται να κάνει ταινία στην Ελλάδα τώρα που μπορεί με τον νόμο να επιχορηγηθεί με κάποιο ποσό, (630.000 ευρώ). Θα μπορούσε, μας λέει ο κ. Βούλγαρης, να το εξασφαλίσει εύκολα από ιδιώτες ή ξένες κινηματογραφικές εταιρίες.

Δεν το έκανε, όμως. Για πρώτη φορά, ο Κώστας Γαβράς ήρθε να γυρίσει ταινία στην Ελλάδα τώρα που υπάρχει η δυνατότητα επιχορήγησης με νόμο. Δεν το έκανε νωρίτερα. Κι ας μπορούσε (όπως λέει ο Παντελής Βούλγαρης) να εξασφαλίσει το ποσό αυτό «σίγουρα» και «εύκολα» από χρηματοδότες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News