Λίγες μέρες αφού μάθαμε ότι ο Γιώργος Λάνθιμος πέτυχε το σπουδαίο επίτευγμα, να είναι προτεινόμενος για 10 βραβεία Oσκαρ για την ταινία «The Favourite», κυκλοφόρησε ένα βίντεο από το μακρινό 1998. Είναι τα μουσικά βραβεία Ποπ Κορν, και η Νίκη Κάρτσωνα μαζί με τη Ζέτα Μακρυπούλια ανακοινώνουν ότι ο Σάκης Ρουβάς κερδίζει βραβείο για το βίντεο κλιπ «Θέλεις ή δεν θέλεις», τη σκηνοθεσία του οποίου υπογράφει ο Γιώργος Λάνθιμος.

Αν ο Λάνθιμος δεν ήταν ο Λάνθιμος των 10 υποψηφιοτήτων για Όσκαρ, μήτε που θα προσέχαμε το όνομά του στο βίντεο κλιπ. Όχι τώρα, μετά από είκοσι χρόνια, ούτε καν τότε που βγήκε και οι Ρουβίτσες το έβλεπαν και έπεφταν στα πατώματα.

Αλλά φυσικά, τώρα κοσκινίζουμε όλο το παρελθόν του Γιώργου Λάνθιμου. Eχουμε ανακαλύψει τα βίντεο κλιπ που έκανε για τον Σάκη Ρουβά και τη Δέσποινα Βανδή, ότι είχε εργαστεί ως βοηθός σκηνοθέτη στους «Δέκα Μικρούς Μήτσους» του Λάκη Λαζόπουλου, και ότι γυρνούσε διαφημιστικά σποτ: «Πουτ δε κοτ ντάουν.. Το θυμάσαι; Του Λάνθιμου είναι!» θα λέει η κυρία Ταδοπούλου. «Α στο καλό! Δεν το πιστεύω!», θα απαντάει η φίλη της, η άλλη κυρία Ταδοπούλου, κατάπληκτη που αυτός ο σπουδαίος σκηνοθέτης έκανε κάποτε διαφημιστικά.

Και όσο πιο πολύ πετυχαίνει ο Γιώργος Λάνθιμος, όσο πιο πολύ απομακρύνεται απ’ το μικρό μας χωριουδάκι που λέγεται Ελλάδα, τόσο περισσότερο θα λυσσάμε να μάθουμε τι έκανε πριν, τόσο θα ψοφάμε να βρούμε κάτω από ποια ντόπια παραγωγή, που απέχει έτη φωτός απ’ αυτά που κάνει τώρα, έχει γραφτεί το όνομά του, έχει μπει η υπογραφή της δημιουργίας του.

Eχει ενδιαφέρον να βλέπεις τη διαδρομή ενός ανθρώπου, να εντοπίζεις το σημείο έναρξης, τις στάσεις που έκανε στην πορεία, τους κόσμους απ’ τους οποίους πέρασε μέχρι να φτάσει κάπου. Ειδικά όταν αυτό το «κάπου» είναι μια κορυφή που ο άνθρωπος αυτός κατέκτησε, είναι δυο φορές πιο ενδιαφέρον να κοιτάς πίσω του, εκείνο που έχει προηγηθεί στο ανέβασμα. Ενδιαφέρον και διαφωτιστικό, διδακτικό και εποικοδομητικό.

Από το κοσκίνισμα του παρελθόντος του Γιώργου Λάνθιμου διαπιστώνεις αρκετά πράγματα. Το πρώτο και βασικό, και αδιαπραγμάτευτο, είναι το ταλέντο του. Υπάρχει παντού, διαπερνάει όλη την πορεία του και το διακρίνεις ακόμα και στα βίντεο κλιπ βλαχοποπ τραγουδιών της κακόγουστης δεκαετίας του 90, τα οποία σκηνοθέτησε. Δεν μου κάνει εντύπωση που κέρδισε βραβείο το βίντεο κλιπ του «Θέλεις ή δεν θέλεις», είναι όντως καλό, πολύ καλύτερο τουλάχιστον από τα περισσότερα βίντεο κλιπ που γυρίζονταν τότε. Και φανερώνει μια δημιουργική σκέψη και μια αξιοπρόσεκτη σκηνοθετική προσέγγιση.

Κοσκινίζοντας το παρελθόν του Λάνθιμου, βλέπεις βέβαια και τη διαφορά. Διαπιστώνεις πόσο μικρή είναι η χώρα, πόσο τρομακτικά ανεπαρκής και αδύναμη στέκεται μπροστά στις δημιουργικές της δυνάμεις. Της είναι σχεδόν αδύνατο να επωάσει μέσα της το ταλέντο ενός ανθρώπου, να το εκμεταλλευτεί και να το αξιοποιήσει. Και όσο πιο μεγάλο το ταλέντο, τόσο πιο ξένο σώμα γίνεται για τη χώρα.

Λέμε για το brain drain και πώς θα σταματήσει. Μα, πώς να μη φύγουν αυτοί οι άνθρωποι στο εξωτερικό; Να κάτσουν εδώ να κάνουν τι; Φαντάζεστε ο Γιώργος Λάνθιμος να έμενε στην Ελλάδα; Θα ήταν σαν Ferrari μέσα σε στενό χωματόδρομο, σαν σεφ με αστέρι Michelin που μαγειρεύει σε ταβερνείο. Θα δούλευε διαφημιστικά και τηλεσκηνοθεσίες για να βγάζει τα προς το ζην, και θα έκανε και καμιά ταινία αγκομαχώντας οικονομικά για να τη γυρίσει. Και το σπουδαιότερο που θα μπορούσε να του συμβεί, είναι να βραβευτεί για τα βίντεο κλιπ του σε κάποια μουσικά βραβεία της Ψωροκώσταινας.

Το αποκαρδιωτικό συμπέρασμα απ’ το παρελθόν του Γιώργου Λάνθιμου είναι ότι η Ελλάδα τρώει τα ταλαντούχα παιδιά της. Εκτός αν την κάνουν εγκαίρως για το εξωτερικό.

ΥΓ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News