Στις 26 Φεβρουαρίου 2014 ο Σταύρος Θεοδωράκης έγραψε ένα κείμενο στο Protagon με το οποίο ανακοίνωνε την είσοδο του στην πολιτική με τη δημιουργία του Ποταμιού. Ένα χρόνο μετά, ήταν στη Βουλή ως πολιτικός αρχηγός. Σήμερα είναι μόνος του. Χωρίς κοινοβουλευτική ομάδα. Ανεξάρτητος βουλευτής. Στη ζωή, λένε, παίρνεις αυτό που σου αξίζει. Όμως κάτι τέτοιο δεν άξιζε ούτε στον Θεοδωράκη, ούτε στο Ποτάμι.

Στη Σεβαστουπόλεως ισχυρίζονται ότι ο Γιώργος Αμυράς έδινε τον λόγο της τιμής του, υποσχόμενος ότι δεν πρόκειται να διαλύσει την κοινοβουλευτική ομάδα. Ξύπνησαν το πρωί και διάβασαν τη δήλωση ανεξαρτητοποίησης. Παράλληλα κυκλοφορούσε ένα σενάριο που έφερε τον Θεοχαρόπουλο να εντάσσεται στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του Ποταμιού. Όμως κάτι τέτοιο δεν θα ήταν αρκετό για να τη συντηρήσει στη ζωή. Από τη στιγμή που προηγήθηκε η αποχώρηση του Αμυρά, η ανασύσταση της Κ.Ο έπρεπε να γίνει με τη συμμετοχή δέκα βουλευτών, πράγμα ανέφικτο. Και μετά ήρθε ο Ψαριανός και έκλεισε την πόρτα πίσω του. Το Ποτάμι τελείωσε κοινοβουλευτικά. Και έτσι όπως βλέπεις τη στάχτη, λες ότι είναι αδύνατο να ξαναγεννηθεί κάτι από εκεί μέσα.

Τον Ιανουάριο του 2015 το Ποτάμι μπήκε στη Βουλή με 17 βουλευτές, αριθμός ελκυστικός για να βγάλεις φωτογραφία στα σκαλιά του Κοινοβουλίου. Τον Σεπτέμβριο του 2015 κατέβηκε στις εκλογές διεκδικώντας ποσοστό 10%. Βρέθηκε έξι μονάδες κάτω από τον στόχο και με 11 βουλευτές. Τους τελευταίους σαράντα μήνες έχασε επτά βουλευτές, φτάνοντας στο σημείο της κοινοβουλευτικής διάλυσης. Στο διάστημα αυτό ο Θεοδωράκης υπέστη τεράστιο προσωπικό κόστος. Λες και είχε μια κατάρα στην πλάτη του ή ένα σύννεφο να βρέχει συνέχεια πάνω από το κεφάλι του. Σήμερα αναρωτιέμαι τι θα έκανε αν είχε την ευκαιρία να γυρίσει στις 26 Φεβρουαρίου του 2014 και να επανεκτιμήσει τα πράγματα. Θα δημοσίευε το κείμενο ή θα καλούσε τους συνεργάτες του σε σύσκεψη για τους «Πρωταγωνιστές»; Για την ιστορία, τη μέρα που ανακοίνωσε τη δημιουργία κόμματος, τον περίμεναν, μάταια, στον Antenna για να συζητήσουν μία γενναιόδωρη προσφορά.

Τελικά όλα πήγαν λάθος. Για τρεις λόγους:

Ο πρώτος λόγος έχει να κάνει με την επιτυχημένη επιχείρηση δυσφήμησης του Ποταμιού από τον επικοινωνιακό μηχανισμό του ΣΥΡΙΖΑ. Από «εκλεκτός της διαπλοκής» μέχρι «εντεταλμένος του Μπόμπολα» (που παρεμπιπτόντως ήταν πιο ΣΥΡΙΖΑ και από την «Αυγή»), ο Θεοδωράκης ξόδεψε ένα κομμάτι του πολιτικού κεφαλαίου προσπαθώντας να αποδείξει ότι δεν είναι ελέφαντας. Δεν δέχθηκε μόνο λάσπη. Δέχθηκε πρωτίστως και φθόνο από τους πρώην συναδέλφους του. Λες και διέπραξε έγκλημα. Ένα κόμμα έκανε, πού ήταν το κακό σε αυτό;

Ο δεύτερος λόγος είναι η εκλογή του Μητσοτάκη στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας. Για αρκετούς, εκείνο το βράδυ τελείωσε το Ποτάμι ή, τέλος πάντων, τα ερείσματά του στο φιλελεύθερο ακροατήριο. Ήταν το γεγονός που υποχρέωσε τον Θεοδωράκη να στραφεί προς την Κεντροαριστερά, συμμετέχοντας στο, θνησιγενές όπως αποδείχθηκε, εγχείρημα του ΚΙΝΑΛ, με το αντίστοιχο πολιτικό κόστος.

Ο τρίτος και σημαντικότερος λόγος είναι, εξ ορισμού, η ηγεσία. Ο Σταύρος. Ο τρόπος με τον οποίο διοίκησε το κόμμα έδωσε σε αρκετούς ερείσματα εγκατάλειψης. Όταν χάνεις επτά βουλευτές σε μία κοινοβουλευτική θητεία, δεν γίνεται να ευθύνονται μόνο αυτοί. Αγνόησε αρκετούς βασικούς, παραδοσιακούς πολιτικούς κανόνες, δεν τήρησε στοιχειώδη προσχήματα, υποτίμησε την ανάγκη για δημιουργία μηχανισμού με γεωγραφική διασπορά, κράτησε τη λήψη κομβικών αποφάσεων περιχαρακωμένη σε ένα πολύ στενό πυρήνα στελεχών και ανθρώπων του περιβάλλοντος του. Το πήρε όλο επάνω του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα προσωπικά λάθη και αστοχίες να αντανακλούν με μεγάλη ένταση στο σώμα του κόμματος.

Ο Θεοδωράκης θα μπορούσε να πάρει ένα καλό deal από τον Μητσοτάκη, με θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας. Ωστόσο ο ίδιος πιστεύει ότι από τη στιγμή που ίδρυσε ένα μεταρρυθμιστικό κίνημα, δεν ήταν δυνατόν να γράψει το όνομά του σε ψηφοδέλτιο άλλου κόμματος. Και αποφάσισε να ψηφίσει για το Μακεδονικό, ακολουθώντας τη συνείδησή του, ρισκάροντας τη θέση του ως πολιτικός αρχηγός. Εναλλακτικά μπορούσε να ακολουθήσει την πρόταση που προσέφεραν οι Αμυράς και Ψαριανός, για αποχή από την ψηφοφορία. Δεν το έκανε και έχασε την κοινοβουλευτική του ομάδα. Ενδεχομένως, θα πείτε, υπάρχουν υπόγεια πολιτικά ανταλλάγματα από τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν μπορώ να φανταστώ ποια μπορεί να είναι αυτά.

Τι θα κάνει από εδώ και πέρα; Κανένας δεν ξέρει, πιθανότατα ούτε και ο ίδιος. Σύμφωνα με τη λογική, το Ποτάμι θα μείνει εκτός Βουλής αν και ως κόμμα θα συνεχίσει να απολαμβάνει την κρατική επιδότηση της λειτουργίας του για αρκετό καιρό ακόμα. Θα έχει, αλήθεια, το κουράγιο να ξεκινήσει μία προσπάθεια για ανασύσταση του μεταρρυθμιστικού χώρου; Και να το κάνει, δεν είναι πλέον εύκολο να πείσει αυτούς που έφυγαν ή απογοητεύτηκαν. Και είναι τρομακτικά δύσκολο για τον Θεοδωράκη να βλέπει κάτι από μακριά, να το σχολιάζει, αλλά να μη συμμετέχει.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News