Στον τελευταίο εξώστη της Εθνικής Λυρικής Σκηνή, στον πέμπτο όροφο του κτιρίου, νιώθεις ίλιγγο κοιτάζοντας προς τα κάτω την σπείρα των κόκκινων βελούδινων καθισμάτων, καθώς το βλέμμα καταλήγει κατακόρυφα στο κέντρο του θεάτρου, στην σκηνή που σε μαγνητίζει. Αυτή την αίσθηση του ιλίγγου προκάλεσε όμως και το άκουσμα του ποσού που διαθέτει ως δωρεά το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος στην Εθνική Λυρική Σκηνή: 20 εκατομμύρια ευρώ για την προσεχή τετραετία, με στόχο την δυναμική έξοδο της Λυρικής στα μεγαλύτερα, τα πλέον ανταγωνιστικά θέατρα του κόσμου, την πρόσκληση των κορυφαίων διεθνών αστέρων του λυρικού θεάτρου στην Ελλάδα, αλλά και τον σχεδιασμό ενός προγράμματος με αφορμή την συμπλήρωση 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821. Μάλιστα για το τελευταίο θα προσκληθούν ακόμα και Τούρκοι συνθέτες και δημιουργοί για να παρουσιάσουν μέσω της τέχνης τον τρόπο πρόσληψης του 1821 και από τον τουρκικό λαό μέσα σε ένα κλίμα έντονου διαλόγου. «Θα υπάρχει λόγος και αντίλογος» υπογράμμισε ο κ. Κουμεντάκης. «Αν κάτι θα έλεγα με αφορμή και την δωρεά αυτή, είναι ότι θα δούμε την όπερα διαφορετικά».

Ηταν ο ίδιος ο πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, ο Ανδρέας Δρακόπουλος, αυτός που λίγες ώρες πριν αναχωρήσει ξανά για την Νέα Υόρκη ανακοίνωσε την δωρεά. Καθώς στεκόταν πλάι στον Γιώργο Κουμεντάκη, στην άκρη του κιγκλιδώματος του εξώστη είπε: «Γνωρίστηκα με τον Κουμεντάκη πριν δυο χρόνια, όμως νιώθω ότι δεν χρειάζεται να μιλήσουμε. Αρκεί να κοιταχτούμε στα μάτια για να συνεννοηθούμε οι δυο μας. Μοιραζόμαστε το ίδιο όραμα». Για να προσθέσει ότι αυτό που ουσιαστικά κάνει το Ιδρυμα με τη νέα δωρεά είναι «η επιβράβευση του καλού».

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής μίλησε σχεδόν με τρεμάμενη φωνή για αυτή τη δωρεά που στοχεύει να ανεβάσει τον οργανισμό διεθνώς σε μια υψηλή κατηγορία. Oπως εξήγησε ο Γιώργος Κουμεντάκης ήδη έχουν αρχίσει οι συνομιλίες και οι διαπραγματεύσεις με τις σημαντικότερες όπερες του εξωτερικού όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ, χωρίς να αποκλείεται να μπει στον χάρτη και η Ασία.

Η δυνατότητα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής να γίνει ισάξιος συνομιλητής με τις διεθνείς σκηνές φάνηκε ήδη πριν δυο χρόνια, όπως εξήγησε ο Γιώργος Κουμεντάκης. Τότε που η μετάκληση της διεθνούς μέτζο σοπράνο Αγνής Μπάλτσα προκειμένου να συμμετάσχει ως Κλυταιμνήστρα στην όπερα «Ηλέκτρα» του Στράους, σημείωσε «τον μεγαλύτερο αριθμό συμμετοχής ξένων θεατών στην ιστορία της Λυρικής. Ηταν ένα πρωτοφανές κύμα ενδιαφέροντος από το εξωτερικό. Φίλοι της όπερας από όλο τον κόσμο ήθελαν να παραβρεθούν σε αυτό το γεγονός», τόνισε.

Η μαγιά και η δυναμική αναπτύχθηκε τότε λοιπόν και τώρα αυτή η εξωστρέφεια μπορεί να γίνει κεντρικό στοιχείο ταυτότητας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Μιας Λυρικής βέβαια που ακόμα παλεύει με θέματα επιβίωσης (την λέξη επιβίωση χρησιμοποίησε με νόημα στην ομιλία του ο κ. Κουμεντάκης), αφού δεν έχει δοθεί οριστική λύση στο θέμα των 4,6 εκατομμυρίων ευρώ (συν τον ΦΠΑ) που πρέπει να καταβάλλει ετησίως στην ΚΠΙΣΝ ΑΕ για τα λειτουργικά έξοδα. Ζητείται από το υπουργείο Οικονομικών να υπάρξει λύση με την οριστική ένταξη αυτού του ποσού στον τακτικό προϋπολογισμό της Λυρικής –χωρίς αποτέλεσμα ως στιγμής, αν και ο κ. Κουμεντάκης δηλώνει αισιόδοξος. Αλλωστε η πρόκληση της δωρεάς είναι μεγάλη. «Η νέα, τετραετούς διάρκειας, δωρεά του ΙΣΝ προς την ΕΛΣ, ύψους 20 εκ. ευρώ, έρχεται να δώσει μεγάλη ώθηση στη διεθνή παρουσία μας. Έρχεται να στηρίξει το καλλιτεχνικό μας όραμα και μας βοηθά να εργαστούμε συστηματικά προς μια πραγματικά νέα καλλιτεχνική ταυτότητα, τα πρώτα δείγματα της οποίας έχουμε δείξει τα δύο χρόνια που είμαστε εδώ στο ΚΠΙΣΝ», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Οι βασικοί άξονες πάνω στους οποίους θα κινηθεί η διάθεση της δωρεάς είναι οι εξής:

•  Οι συμπράξεις, συμπαραγωγές, συνεργασίες με σημαντικά λυρικά –και όχι μόνο– θέατρα, μπαλέτα και ομάδες χορού από όλο τον κόσμο, σε παραγωγές με μοναδικό καλλιτεχνικό στίγμα, οι οποίες μπορούν να προχωρήσουν ένα βήμα παραπέρα την καλλιτεχνική ταυτότητα της Λυρικής.
• Οι μετακλήσεις σπουδαίων αρχιμουσικών, σκηνοθετών, μονωδών, χορογράφων, σκηνογράφων, ενδυματολόγων, χορευτών, οι οποίοι αρθρώνουν έναν ιδιαίτερο καλλιτεχνικό λόγο, βρίσκονται στην ακμή της πορείας τους και με τους οποίους μπορεί να αναπτυχθεί μια ισότιμη και δημιουργική σχέση.
• Η εξαγωγή του καλλιτεχνικού έργου. Μια πολύ ουσιαστική ανάγκη της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, αλλά και γενικώς του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού, είναι η στοχευμένη και συστηματική εξαγωγή της πρωτογενούς καλλιτεχνικής δημιουργίας. Οι Έλληνες καλλιτέχνες, τα ελληνικά σύνολα, οι συνθέτες μας, δημιουργούν υψηλότατου επιπέδου καλλιτεχνικό έργο και έχει έλθει η ώρα το έργο αυτό να ταξιδέψει και να γίνει γνωστό και εκτός Ελλάδος. «Όπως γνωρίζετε, η ΕΛΣ τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει σε πολλές αναθέσεις νέων έργων, σε πρώτες παρουσιάσεις, σε πολύ ενδιαφέρουσες δημιουργίες. Με τη βοήθεια της νέας δωρεάς, οι παραστάσεις μας θα ταξιδέψουν, τα νέα μουσικά έργα που γράφτηκαν και γράφονται θα παρουσιαστούν σε θέατρα και φεστιβάλ και οι Έλληνες καλλιτέχνες που αξίζουν θα έχουν την ευκαιρία να δοκιμαστούν σε νέα κοινά» υπογράμμισε ο κ. Κουμεντάκης.
•  Ένα ετήσιας διάρκειας αφιέρωμα της ΕΛΣ στην Επανάσταση του 1821. Στο πλαίσιο των εορτασμών της επετείου των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, προγραμματίζουμε για το 2021 νέες παραγωγές όπερας και μπαλέτου, αναθέσεις νέων έργων, συμπράξεις με σημαντικά σύνολα και διακεκριμένους έλληνες και ξένους καλλιτέχνες. Κεντρικός στόχος του αφιερώματος είναι να αναγνωστεί η Ελληνική Επανάσταση όχι ως ένα τοπικό, αλλά ως ένα διεθνούς εμβέλειας ιστορικό γεγονός, αλλά και να καταδειχτεί η σύνδεση με τις κορυφαίες επαναστάσεις που οδήγησαν στη δημιουργία των μεγάλων ανεξάρτητων κρατών-εθνών του σύγχρονου κόσμου, όπως για παράδειγμα η Γαλλική και η Αμερικανική Επανάσταση.
• Τέλος, ένα μέρος της δωρεάς έχει προβλεφθεί για την προβολή του οργανισμού.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News