To παγκόσμιο εμπορικό πάρτι της Μαύρης Παρασκευής, κατά το ελληνικότερον… Black Friday είναι προ των πυλών και εκατοντάδες εκατoμμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο προετοιμάζονται για να συμμετάσχουν στο κυνήγι των προσφορών. Πολλοί καταναλωτές καταστρώνουν τα πλάνα τους έτσι ώστε να καταφέρουν να πάρουν στα χέρια τους τα προϊόντα που επιθυμούν προλαβαίνοντας όσους έχουν στοχεύσει τα ίδια προϊόντα. Άλλοι πάλι έχουν αποφασίσει να περάσουν την Black Friday σε απόσταση ασφαλείας από τα εμπορικά καταστήματα. Πρόκειται για άτομα που δεν μένουν ασυγκίνητα από την απόκτηση ενός υψηλής ποιότητας προϊόντος σε πολύ χαμηλή τιμή αλλά δεν αντέχουν τον συνωστισμό, την ένταση και γενικότερα όλη την «τρέλα» που επικρατεί στα καταστήματα αυτήν την μέρα.

Η ιστοσελίδα The Conversation επιχειρεί να κάνει μια ακτινογραφία όσων θελήσουν να πάρουν μέρος στην Black Friday ζητώντας την γνώμη ψυχολόγων και άλλων ειδικών.

Σύμφωνα με τους ψυχολόγους οι καταναλωτές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Στην πρώτη ανήκουν οι καταναλωτές που εστιάζουν στον «στόχο» τους. Είναι οι καταναλωτές που προσπαθούν να εντοπίσουν και να αποκτήσουν τα προϊόντα που επιθυμούν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και χωρίς να χρειαστεί να ταλαιπωρηθούν για να το πετύχουν.

Στην δεύτερη κατηγορία ανήκουν όσοι νιώθουν καλά με την παρουσία άλλων ανθρώπων γύρω τους όταν ψωνίζουν. Είναι άτομα που παίρνουν ευχαρίστηση από την κοινωνικότητα που αναπτύσσεται στο περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται όταν ψωνίζουν και όχι από την αγορά των προϊόντων που θα αγοράσουν.

Αυτή η ανάλυση αποτελεί μέρος της αποκαλούμενης «θεωρίας στόχου». Oι θιασώτες αυτής θεωρίας εκτιμούν ότι η πρώτη κατηγορία καταναλωτών βλέπει τους άλλους πελάτες στο κατάστημα που βρίσκονται ως εμπόδια στην προσπάθεια τους να ψωνίσουν. Η άλλη κατηγορία καταναλωτών νιώθει καλά και παίρνει ενέργεια από την παρουσία άλλων πελατών σε ένα κατάστημα ακόμη και αν δεν έχουν καμία απευθείας επαφή ή αλληλεπίδραση μαζί τους.

Το στρες

Κάπου εκεί εμφανίζεται μια ακόμη θεωρία που ανέπτυξαν οι ψυχολόγοι για την καταναλωτική συμπεριφορά, η αποκαλούμενη «θεωρία πεδίου». Κάποιοι καταναλωτές έχουν ανάγκη από ελεύθερο χώρο γύρω τους και έτσι κάθε φορά που κάποιος βρίσκεται κοντά τους ή πολύ περισσότερο τους πλησιάζει, τους μιλάει και πολύ περισσότερο τους αγγίζει νιώθουν μεγάλη ενόχληση. Αντίθετα εκείνοι που δεν έχουν ανάγκη από ελεύθερο χώρο δεν ενοχλούνται από τους ανθρώπους γύρω τους. Εκείνοι που ενοχλούνται όταν κάποιος είναι κοντά τους αναπτύσσουν στρες το οποίο με την σειρά του μπορεί να έχει δυσάρεστες επιπτώσεις στην καταναλωτική συμπεριφορά οδηγώντας κάποιον να κάνει αγορές που υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα έκανε.

Οσοι έλκονται από την συνύπαρξη με άλλους ανθρώπους όταν ψωνίζουν περιμένουν με ανυπομονησία την Black Friday η οποία σε διάφορες χώρες όπως οι ΗΠΑ δεν διαρκεί μια αλλά περισσότερες ημέρες. Πρόκειται για άτομα που κυριολεκτικά θα βουτήξουν μέσα στο ανθρώπινο πλήθος που θα κατακλύζει τα καταστήματα.

Για εκείνους που θέλουν να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που προσφέρει η Black Friday αλλά δεν θέλουν να στριμωχτούν και γενικά να έρθουν σε επαφή με πολύ κόσμο οι ειδικοί δίνουν κάποιες συμβουλές. Αυτοί οι καταναλωτές θα πρέπει να κάνουν πρώτα μια λίστα με τα πράγματα που θέλουν να αγοράσουν είτε προορίζονται για τους ίδιους είτε αφορούν κάποια δώρα που θέλουν να κάνουν. Η συμβουλή των ειδικών είναι αυτοί οι καταναλωτές να επιλέξουν προϊόντα ή κατηγορίες προϊόντων που είναι πιθανό να τα βρουν είτε σε κάποιο κατάστημα της περιοχής που διαμένουν είτε σε κάποιο μικρό μαγαζί μιας μεγάλης αγοράς ή ενός εμπορικού κέντρου και να ξεκινήσουν από εκεί τα ψώνια τους.

Ξεκινώντας κάποιος με αυτόν τον τρόπο τα ψώνια του θα περάσει το κρίσιμο εκείνο διάστημα όπου στα μεγάλα καταστήματα θα επικρατεί πανδαιμόνιο. Ετσι όταν επισκεφτεί αργότερα μέσα στην ημέρα τα μεγάλα μαγαζιά η κίνηση θα έχει μειωθεί αισθητά και θα κάνει πιο άνετα τις αγορές του, αν βέβαια έχει μείνει κάτι στα ράφια…

Αλλη μια συμβουλή των ειδικών είναι αν κάποιος χρησιμοποιήσει αυτοκίνητο την Black Friday να παρκάρει όσο το δυνατόν πιο κοντά στα σημεία που θα ψωνίσει ώστε να έχει μια αίσθηση ελέγχου του χώρου του και να μην νιώσει αποπροσανατολισμό και άγχος από τον πολύ κόσμο που θα συναντήσει και να είναι εύκολο να φύγει από την περιοχή αν αισθανθεί άβολα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News