Πριν πάμε παρακάτω στην υπόθεση του Γιάννου Παπαντωνίου, οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε εξαρχής το αυτονόητο: είναι κατηγορούμενος και όχι ένοχος, αφού δεν έχει δικαστεί. Σε αυτό διαφέρει από τον Ακη Τσοχατζόπουλο, ο οποίος είναι λαμόγιο και με τη δικαστική βούλα. Ο Παπαντωνίου είναι πιθανότατα λαμόγιο, με βάση αυτά που διαβάζουμε στη δικογραφία (εδώ μόνο ένα παράδειγμα). Αλλά θα περιμένουμε να δικαστεί.

Η υπόθεση αυτή έχει τρεις διαστάσεις:

1. Η προφυλάκιση: Ηταν αδύνατο να μην προφυλακιστεί, έστω κι αν μπορεί να μην πληρούνται κατ’ ουσίαν οι προϋποθέσεις του νόμου: δεν είναι ύποπτος φυγής (πού να πάει με όλες τις Αστυνομίες από πάνω του;) ούτε μπορεί να τελέσει νέα αδικήματα. Ομως, οι δικαστές ενήργησαν, όπως και σε άλλες ανάλογες περιπτώσεις, ολίγον «πολιτικά»: έλαβαν υπόψη τους το «κοινό περί δικαίου αίσθημα» και απέφυγαν τις επικρίσεις ότι «άφησαν έξω έναν πολιτικό-λαμόγιο». Ποιος θα τους επικρίνει τώρα; Ουδείς. Ποιος θα υπερασπιζόταν την ενδεχόμενη μη προφυλάκιση Παπαντωνίου; Ουδείς ή, για να είμαστε, ακριβείς ελάχιστοι νομικοί. Πάντως, συσχέτιση της προφυλάκισης αυτής με την πρόσφατη δήλωση Πολάκη είναι ανέρειστη. Και ο Πολάκης να μην το είχε πει, ο Παπαντωνίου θα προφυλακιζόταν. Αλλωστε , το ίδιο έγινε και με τον Τσοχατζόπουλο το 2012 και τότε δεν κυβερνούσε ο Πολάκης.

2. Η προσωπική διάσταση: Οπως και ο Τσοχατζόπουλος, ο Παπαντωνίου είναι από τα απεχθέστερα παραδείγματα πολιτικών της Μεταπολίτευσης. Τα είχαν όλα(εξουσία, δόξα, καλή ζωή) και επέλεξαν να γίνουν κλέφτες και δωρολήπτες. Η απληστία τους οδήγησαν στην πολιτική και προσωπική καταστροφή, στην ατίμωση. Αν ένας άνθρωπος-και δη αυτός που έχει μεγάλη εξουσία- αποφασίσει να γίνει τέτοιος, είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο να τον αποτρέψει οποιοδήποτε εμπόδιο. Αβυσσος η ψυχή του ανθρώπου.

3. Η πολιτική διάσταση: Οι περιπτώσεις Παπαντωνίου και Τσοχατζόπουλου επιβεβαιώνουν, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι το κυρίαρχο σύστημα εξουσίας της Μεταπολίτευσης άφησε πίσω του φαινόμενα βαριάς διαφθοράς, κομματικής και προσωπικής. Μέχρι στιγμής τα πληρώνει(δικαίως…) μόνο το ΠΑΣΟΚ, αφού τα αντίστοιχα φαινόμενα στη ΝΔ είναι ή φαίνονται υποδεέστερα(πχ περίπτωση Παπαγεωργόπουλου) ή δεν έχουν αποκαλυφθεί.

Μια εξήγηση: Τα φαινόμενα Τσοχατζόπουλου και Παπαντωνίου δεν μπορούν να αμαυρώσουν συνολικά την περίοδο της Μεταπολίτευσης, την καλύτερη πολιτική περίοδο στην ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους. Αποτελούν, όμως, ανεξίτηλα στίγματα. Πολλές φορές τίθεται το ερώτημα «ήξερε ή δεν ήξερε ο Σημίτης;». Η απάντηση έχει ως εξής. Για τον Τσοχατζόπουλο υπήρχαν υποψίες και ψίθυροι μετά τη μέση της θητείας του στο υπουργείο Αμυνας. Τίποτα περισσότερο. Ο Σημίτης δεν τον απομάκρυνε, με το εξής -λάθος, όπως αποδείχτηκε- σκεπτικό: ήταν συνυποψήφιός του για την αρχηγία και, αν τον έδιωχνε, θα τον κατηγορούσαν ότι διώχνει το μισό ΠΑΣΟΚ. Οποιος θυμάται την ατμόσφαιρα της εποχής (ο «δεξιός» Σημίτης, ο «αριστερός» Ακης) το καταλαβαίνει.

Για τον Παπαντωνίου δεν υπήρχε τίποτα, ούτε υποψία. Αλλωστε, ο Σημίτης τον έβαλε στο Αμυνας, στη δεύτερη τετραετία, ως δικό του έμπιστο πρόσωπο, για να γλιτώσει από τον Ακη. Εβαλε έναν, όπως φαίνεται, λύκο, για να γλιτώσει από τον άλλον. Αν επιβεβαιωθούν τα της δικογραφίας, έκανε φρικτό λάθος. Αυτή είναι μια εξήγηση, όχι δικαιολογία. Στην πολιτική δεν υπάρχουν δικαιολογίες, υπάρχουν ευθύνες. Ο Σημίτης, στον οποίο προσωπικά δεν έχουν τίποτα να προσάψουν ούτε οι πιο σκληροί πολέμιοί του, έχει πολιτική ευθύνη για τους Τσοχατζόπουλους και τους Παπαντωνίου. Αυτονόητα πράγματα.

Και μια προειδοποίηση: Οι πομπές των ανθρώπων της εξουσίας αποκαλύπτονται όταν την έχουν χάσει. Ετσι γίνεται παγκοσμίως, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Γι’ αυτό καλό είναι οι σημερινοί να προσέχουν περισσότερο και να κομπάζουν λιγότερο. Για να μην αποκαλυφθούν και δικοί τους σκελετοί, όταν θα είναι εκτός εξουσίας.

Σε κάθε περίπτωση, ισχύει αυτή η ρήση του Δημητρίου Καμπούρογλου: «Καθαρόν δεν είναι ό,τι επλύθη, αλλά ό,τι δεν ελερώθη».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News